 |
29 tháng 1, 2010 |
Người ta vẫn kháo nhau, lên Tây Bắc mà xem
con gái Thái tắm tiên. Con gái Thái da trắng như hoa ban, uyển chuyển với
những đường cong tuyệt mỹ. Con gái Thái dịu dàng, hiền thục…
Mới nghe có vẻ như thô và phàm tục, nhưng với
những người đã từng ở Tây Bắc, hoặc am hiểu văn hóa Thái thì cảnh con gái
Thái tắm tiên là một phần không thể tách rời trong văn hóa Thái và nếu thiếu
cảnh trữ tình, nên thơ ấy, suối ngàn Tây Bắc sẽ kém đi vẻ lung linh huyền
ảo. Tây Bắc sẽ phần nào kém đi vẻ đẹp dung dị nhưng vô cùng lãng mạn, nên
thơ.
Người ta đi ngắm
các cô gái hòa mình với thiên nhiên đậm chất hoang sơ và huyền thoại như
ngắm ánh bình minh trong sương sớm, ngắm hoa ban khoe sắc mùa xuân, hay thả
hồn trong một tiếng chim lảnh lót đầu non… chẳng khác nào được nồng say
trong vũ điệu xòe, hay lâng lâng trong men rượu cần ngọt lịm, một điệu khắp
trữ tình… để rồi tự lúc nào thấy mình trong sáng hơn, biết trân trọng nâng
niu những gì mà tạo hóa đã ban cho con người, giúp con người hướng thiện
hơn, có thêm nghị lực, niềm tin, vươn lên trong cuộc sống.
Các cô gái Thái ngay từ lúc còn nhỏ đã được các bà, các mẹ dạy cho cách thắt
khăn nơi thắt lưng – “xài yêu” để có được thân hình tuyệt đẹp theo tiêu chí:
“Eo kíu manh po” – nghĩa là thắt đáy lưng con tò vò, giống như thắt đáy lưng
ong của các cô gái miền xuôi. Còn mái tóc luôn được chăm chút gội bằng các
loại lá thơm như hương nhu, sả, bồ kết… và chải chuốt bằng nước vo gạo nếp.
Lại được tắm mình trong không khí trong lành của thiên nhiên hùng vĩ, bởi
vậy cô gái Thái nào cũng cao ráo, trắng hồng, mái tóc đen dài mềm mại.
Không những thế,
các cô còn rất giỏi trong những công việc nội trợ như làm ruộng, quay xa,
thêu thùa, dệt vải, múa xòe… mà những câu dân ca Thái đã miêu tả được phần
nào: “Nướng quả ớt thơm mùi đĩa chéo/ Đụng vào khung cửi vải thành hoa/ Tung
nắm tấm thành ra đàn gà…”, “Úp bàn tay trái đã thành hoa đào/ Ngửa bàn tay
phải đã thành hoa tươi đất Mường Hỏ/ Ngồi xổm thêu được thành hình chim
phượng hoàng/ Ngồi nghiêng quay sợi thành chùm hoa so se” (dân ca Thái). Vẻ
đẹp chân chất, trong sáng đến mức thánh thiện của các cô gái Thái đã trở
thành nguồn đề tài và cảm hứng vô tận cũng như làm nên sức sống cho bao tác
phẩm thơ, ca, nhạc, họa…
Bởi vậy, khi ngắm các cô gái Thái dịu dàng trong trang phục truyền thống:
váy đen bó sát người, “xửa cỏm” – áo ngắn lung linh đôi hàng “mák pém” – cúc
bạc hình bướm, khăn piêu bồng bềnh trên đầu như áng mây xuân sớm tôn sắc
hồng má đào thiếu nữ, một dải khăn xanh là điểm nhấn nơi thắt lưng và dây xà
tích bạc buông lơi bên hông, mỗi người đều như thấy ngân rung trong lòng một
cảm giác thanh cao trước một vẻ đẹp hoàn mỹ đến mức thật khó đặt tên, cứ dư
ba trong lòng người và chợt thổn thức dâng dâng trong ký ức mỗi khi xa nhớ
về Tây Bắc…
Sau mỗi buổi lao động về, các cô gái nghỉ chân bên suối, làn nước mát lành
làm sạch sẽ bụi bặm, trả lại nước da trắng ngần của mẹ, của cha và tinh hoa
của núi ngàn chung đúc hàng ngàn năm mới có được. Bao nỗi mệt nhọc trôi theo
dòng nước, con người như được tiếp thêm nguồn năng lượng mới.
Nếu các chàng
trai thường chọn nơi vực sâu, nước xiết để vẫy vùng thỏa sức trai thì các cô
gái lại tìm nơi dòng chảy nông hơn, kín đáo. Các cô quay mặt vào bờ, ý tứ
cởi cúc áo, chiếc váy lúc này được kéo cao che kín khuôn ngực thanh tân, lội
xuống nước tới đâu váy được nâng dần lên đến đó. Cho đến khi dòng nước đủ
che kín thân mình, các cô gái khéo léo quấn chặt váy trên đầu như một bông
hoa, dù bơi lội, đùa nghịch, chiếc váy vẫn không thể rơi được.
Thân hình tuyệt mỹ của các cô gái ẩn hiện dưới dòng nước biếc, thực đấy mà
ảo đấy. Các cô hồn nhiên té nước, trong ánh chiều Tây Bắc, từ những bàn tay
như bông hoa ban huyền thoại tung lên muôn ánh cầu vồng. Dòng suối như lòng
mẹ ôm ấp vuốt ve tấm thân tuyệt mỹ, sỏi đá nơi lòng suối thêm rạng ngời ngần
trắng, chim rừng ngưng hót, gió như ngừng thổi, chỉ còn xanh ngắt đến thẫn
thờ ngàn con mắt lá của đại ngàn. Tất cả như lặng đi trước kiệt tác của núi
ngàn Tây Bắc…
Những dòng suối của khắp vùng Tây Bắc thường
có những cái tên vô cùng thơ mộng, chở đầy khát vọng về cuộc sống ấm no hạnh
phúc, về tình yêu trắng trong chung thủy: Suối Tiên, Suối Mơ, Suối Xuân…
Không biết có phải từ khi các cô gái Thái khỏa mình trong dòng biếc, những
dòng suối già nua trầm mặc chợt nhận ra mình có một trái tim nồng cháy và
tâm hồn trẻ trung, rồi cứ mộng mơ, khao khát một cuộc sống bình dị, yên vui
– ước mơ cháy bỏng của bao đời? Để rồi những ai được chiêm ngưỡng vẻ đẹp của
suối nguồn Tây Bắc trong một chiều các cô gái Thái tắm tiên, chợt thấy mình
trong sáng hơn, thanh cao hơn, như được hòa mình cùng đất và người của Tây
Bắc huyền thoại…
Trần Vân Hạc
Những bài của tác giả:
Chè “Hai không”, “năm cực” Suối Giàng (Trần Vân Hạc)
Chữ Viết Khoa Đẩu Duy Nhất Trên Đá Cổ Sa Pa (Trần Vân Hạc)
Công Trình Chữ Việt Cổ Của Giáo Sư Lê Trọng Khánh (Trần Vân Hạc)
Gửi Người Tạc Tượng Alexandre De Rhodes (Vân Hạc)
Huyền Thoại Tắm Tiên Tây Bắc (Trần Vân Hạc)
Hình Tượng Cây Nêu Với Một Số Dân Tộc Tây Bắc (Trần Vân Hạc)
Hương Sắc Rừng Xuân Tây Bắc (Trần Vân Hạc)
Hội thảo: Kinh thành Thăng Long - Thủ đô Hà Nội (Văn Hạc)
Không gian cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng – Một hướng tiếp cận mới (Trần Vân Hạc)
Kính gửi Ban biên tập Tuần báo Văn nghệ TPHCM (Trần Vân Hạc & Nguyễn Lê)
Lê Văn Tám: Lửa Bất Diệt (Trần Vân Hạc)
Mùa Xuân Tây Bắc Trong Tôi (Trần Vân Hạc)
Một ngôi chùa cổ rất cần những tấm lòng (Trần Vân Hạc)
Một văn bản chữ cổ của người Pà Thẻn (Trần Vân Hạc)
Nghĩa Trang Mang Tên Một Dòng Sông (Trần Vân Hạc)
Nguyễn Trãi, hợp tuyển thơ của soạn giả Gia Dũng (Vân Hạc)
Người Giữ Hương Chè Shan Tuyết Suối Giàng (Vân Hạc)
Người Lắng Thầm Tìm Con Chữ Việt Cổ (Trần Vân Hạc)
Người phụ nữ Thái hết lòng vì văn hóa dân tộc (Trần Vân Hạc)
Ngọn lửa Lệ Chi Viên (Trần Vân Hạc)
Nhà Sàn Của Người Thái Tây Bắc (Trần Vân Hạc)
Nhân Sinh Trong Tiếng Đại Ngàn (Trần Vân Hạc)
Những ngôi chùa trên huyện đảo Trường Sa (Trần Vân Hạc)
Nét Đẹp Tục Chơi Còn Của Người Thái Tây Bắc (Trần Vân Hạc)
Núi Rừng Tây Bắc Đón Xuân: Inh Lả Ơi, Xao Nọong Ơi! (Vân Hạc)
Thông báo xuất bản sách chữ Việt cổ (Trần Vân Hạc)
Tinh thần yêu nước trong thơ Nguyễn Khắc Nhu (Trần Vân Hạc)
Triết lý nhân sinh qua các món ăn của người Thái Tây Bắc (Trần Vân Hạc)
Trái Tim Của Biển (Trần Vân Hạc)
Trống đồng vang vọng giữa Trường Sa (Trần Vân Hạc)
Tây Bắc trong thơ Nguyễn Quang Bích (Trần Vân Hạc)
Tính hòa đồng của những ngôi chùa cổ Việt Nam (Trần Thi)
Tấm lòng vàng của một nhà khoa học chân chính (Trần Vân Hạc)
Tập Thơ Đường "Thuận Nghịch Độc" Của Tiến Sỹ Đặng Văn Phú (Trần Vân Hạc)
Vui buồn trên đường dâng sách (Trần Vân Hạc)
Vài nét về rừng thiêng của dân tộc Thái (Trần Vân Hạc)
Vài nét về tiến trình của chữ Quốc ngữ (Trần Vân Hạc)
Vàng Son Huyết Lệ (Trần Vân Hạc)
Yếu tố Việt cổ trong ngôn ngữ Thái (Trần Vân Hạc)
Đài Giọt Lệ (Hoàng Đạo Chúc)
Đầu xuân gặp nhà văn Sơn Tùng (Trần Vân Hạc)
