Mẹ Teresa Là Gì Cũng Được– Ngoại Trừ Là Thánh

Lê thị Kim Hoa sưu tầm

http://sachhiem.net/TONGIAO/FB/FBLeThiKimHoa13.php

27-Aug-2025

Một nghiên cứu học thuật công bố năm 2013 bởi các giáo sư từ Đại học Montréal và Ottawa (Serge Larivée, Geneviève Chénard, Carole Sénéchal) đã phân tích 287 tài liệu về cuộc đời bà, kết luận:

“Mẹ Teresa là bất cứ thứ gì – ngoại trừ là thánh.”

Bà được quyên góp hàng trăm triệu đô-la, nhưng không hề xây bệnh viện hiện đại. Các trại tế bần của bà ở Calcutta bị bác sĩ mô tả là:
• Vô cùng mất vệ sinh
• Không thuốc giảm đau
• Từ chối điều trị, chỉ để người bệnh… chờ chết.

Chính bà nói:

“Có điều gì đó đẹp đẽ khi người nghèo chấp nhận đau khổ như Chúa Kitô.”

Nhưng khi bà bị bệnh? Bà bay sang Mỹ, điều trị trong bệnh viện cao cấp.

Hàng triệu đô la thì… vào đâu không rõ, tài khoản ngân hàng không kiểm toán. Nhưng khi lũ lụt hay thảm họa ở Ấn, bà chỉ gửi “lời cầu nguyện” chứ không gửi cứu trợ.

Về quan hệ chính trị?

Bà nhận tiền và huân chương từ chế độ độc tài Duvalier ở Haiti, tỏ ra thân thiện với nhiều nhà độc tài khác chỉ vì họ… “chống phá thai”.

Về mặt truyền thông, hình ảnh thánh thiện của bà được dàn dựng bởi một chiến dịch PR công phu, bắt đầu với nhà báo Malcolm Muggeridge của BBC – người tung hô bà bằng một “phép màu ảnh Kodak” trong phim tài liệu.

Còn “phép lạ” để phong chân phước? Là một người phụ nữ đau bụng được cho là khỏi bệnh khi đeo huy chương của bà. Nhưng… các bác sĩ nói rõ đó là nhờ thuốc điều trị. Vatican vẫn phong chân phước.


Huyền thoại về lòng vị tha và độ lượng xung quanh Teresa đã bị xua tan trong một bài báo của Serge Larivée và Genevieve Chenard thuộc Khoa Tâm lý học của Đại học Montreal và Carole Sénéchal thuộc Khoa Giáo dục của Đại học Ottawa. Bài báo được xuất bản trong số tháng Ba của tạp chí Nghiên cứu về Tôn giáo/Khoa học tôn giáo và là một phân tích về các bài viết đã xuất bản về Teresa. Giống như nhà báo và tác giả Christopher Hitchens, người được trích dẫn nhiều trong phân tích của họ, các nhà nghiên cứu kết luận rằng hình ảnh thiêng liêng của bà ta đã được dựng nên, và việc phong chân phước cho bà ta được dàn dựng bởi một chiến dịch quan hệ truyền thông hiệu quả.

“Trong khi tìm tài liệu về hiện tượng vị tha cho một cuộc hội thảo về đạo đức, một người trong chúng tôi tình cờ biết được cuộc đời và công việc của một trong những người phụ nữ nổi tiếng nhất của Giáo hội Công giáo và hiện là một phần trong trí tưởng tượng chung của chúng tôi—mẹ Teresa—tên thật là Agnes Gonxha,” Giáo sư Larivée, người đứng đầu nghiên cứu cho biết. “Mô tả quá tuyệt vời đến nỗi nó khơi dậy trí tò mò của chúng tôi và thúc đẩy chúng tôi nghiên cứu sâu hơn.”

Kết quả là ba nhà nghiên cứu đã thu thập được 502 tài liệu về cuộc đời và công việc của Teresa. Sau khi loại bỏ 195 bản sao, họ đã tham khảo 287 tài liệu để tiến hành phân tích, đại diện cho 96% tài liệu về người sáng lập Dòng Thừa Sai Bác Ái (OMC).

SỰ THẬT LẬT TẨY HUYỀN THOẠI MẸ TERESA

Trong bài báo của họ, Serge Larivée và các đồng nghiệp của ông cũng trích dẫn một số vấn đề mà Vatican không tính đến trong quá trình phong chân phước cho Teresa, chẳng hạn như "cách chăm sóc người bệnh khá đáng ngờ của bà ta, các mối liên hệ chính trị đáng ngờ của bà, sự quản lý đáng ngờ của bà ta đối với số tiền khổng lồ mà bà ta nhận được, và những quan điểm quá giáo điều của bà ta đặc biệt là về việc phá thai, tránh thai và ly hôn.

NGƯỜI BỆNH PHẢI ĐAU KHỔ NHƯ ĐẤNG KITÔ TRÊN THẬP TỰ GIÁ

Vào lúc qua đời, Teresa đã mở 517 cơ sở truyền giáo chào đón người nghèo và bệnh tật tại hơn 100 quốc gia. Các cơ sở đã được mô tả là "ngôi nhà cho người sắp chết" bởi các bác sĩ đến thăm một số cơ sở này ở Calcutta. Hai phần ba số người đến các cơ sở này hy vọng tìm được bác sĩ để điều trị, trong khi phần ba còn lại nằm chờ сhết mà không được chăm sóc thích hợp. Các bác sĩ quan sát thấy tình trạng thiếu vệ sinh đáng kể, thậm chí điều kiện không phù hợp, cũng như thiếu sự chăm sóc thực tế, thức ăn không đầy đủ và không có thuốc giảm đau. Vấn đề không phải là thiếu tiền — Quỹ do Teresa lập ra đã quyên góp được hàng trăm triệu đô la — mà là một quan niệm cụ thể về đau khổ và cái chết:

“Có một điều gì đó đẹp đẽ khi nhìn thấy người nghèo chấp nhận số phận của họ, chịu đựng nó như Cuộc Khổ nạn của Chúa Kitô. Thế giới thu được nhiều lợi ích từ sự đau khổ của họ," là câu trả lời của bà ta trước những lời chỉ trích, nhà báo Christopher Hitchens trích dẫn.

Tuy nhiên, khi Teresa cần được chăm sóc giảm đau, bà ta đã nhận được nó tại một bệnh viện hiện đại của Mỹ.

CHÍNH TRỊ ĐÁNG NGHI VẤN VÀ KẾ TOÁN MỜ ÁM

Teresa đã hào phóng với những lời cầu nguyện của mình nhưng khá keo kiệt với hàng triệu quỹ của mình khi nói đến nỗi đau khổ của nhân loại. Trong nhiều trận lũ lụt ở Ấn Độ hoặc sau vụ nổ nhà máy thuốc trừ sâu ở Bhopal, bà ta đã dâng nhiều lời cầu nguyện và huy chương của Đức Trinh Nữ Maria nhưng không có viện trợ trực tiếp hoặc tiền bạc. Mặt khác, bà ta không hề e ngại khi nhận huân chương Bắc Đẩu Bội Tinh và một khoản trợ cấp từ chế độ độc tài Duvalier ở Haiti. Hàng triệu đô la đã được chuyển vào các tài khoản ngân hàng khác nhau của dòng thừa sai, nhưng hầu hết các tài khoản đều được giữ bí mật, Larivée nói. "Với sự quản lý khéo léo các tác phẩm của Teresa, người ta có thể hỏi hàng triệu đô la dành cho những người nghèo nhất trong số những người nghèo đã đi đâu?"

KẾ HOẠCH TRUYỀN THÔNG VĨ ĐẠI CHO SỰ THÁNN THIỆN

Bất chấp những sự thật đáng lo ngại này, làm thế nào mà Teresa thành công trong việc xây dựng một hình ảnh thánh thiện và tốt lành vô hạn? Theo ba nhà nghiên cứu, cuộc gặp gỡ với bà ta ở London vào năm 1968 với Malcom Muggeridge của BBC, một nhà báo chống phá thai, người đã chia sẻ các giá trị Công giáo cánh hữu của bà ta, là rất quan trọng. Muggeridge quyết định thăng chức cho Teresa, người đã khám phá ra sức mạnh của truyền thông đại chúng. Năm 1969, ông làm một bộ phim tán dương nhà truyền giáo, đề cao bà bằng cách gán cho bà “phép màu nhiếp ảnh đầu tiên”, trong khi lẽ ra điều đó phải được quy cho kho phim mới được Kodak tiếp thị. Sau đó, Teresa đã đi khắp thế giới và đã nhận được nhiều giải thưởng, bao gồm cả giải Nobel Hòa bình. Trong bài phát biểu nhận giải, về chủ đề phụ nữ Bosnia bị người Serb hãм hiếр và hiện đang tìm cách phá thai, bà ta nói: “Tôi cảm thấy kẻ phá hoại hòa bình lớn nhất ngày nay là рhá thai, bởi vì đó là một cuộc chiến trực tiếp, một vụ giết người trực tiếp—sự giết người trực tiếp bởi bản thân người mẹ.”

Sau khi bà ta qua đời, Vatican quyết định bỏ thời gian chờ đợi 5 năm thông thường để mở quy trình phong chân phước. Phép lạ được gán cho Teresa là việc chữa lành cho một phụ nữ, Monica Besra, người bị đau bụng dữ dội. Người phụ nữ làm chứng rằng cô ấy đã được chữa khỏi sau khi một chiếc huy chương do Theresa ban phước được đặt trên bụng cô ấy. Các bác sĩ của cô ấy nghĩ khác: u nang buồng trứng và bệnh lao mà cô ấy mắc phải đã được chữa lành nhờ những loại thuốc họ đưa cho cô ấy. Tuy nhiên, Vatican kết luận rằng đó là một phép lạ. Sự nổi tiếng của Teresa đến mức bà ta trở nên bất khả xâm phạm đối với dân chúng, những người đã tuyên bố bà là một vị thánh. “Điều gì có thể tốt hơn việc phong chân phước, sau đó là phong thánh cho mô hình này để hồi sinh Giáo hội và truyền cảm hứng cho các tín hữu, đặc biệt là vào thời điểm khi các nhà thờ trống rỗng và chính quyền La Mã đang suy tàn?” Larivée và đồng nghiệp hỏi.

ẢNH HƯỞNG TÍCH CỰC CỦA HUYỀN THOẠI MẸ TERESA

Bất chấp cách chăm sóc người bệnh đáng ngờ của Teresa bằng cách tôn vinh sự đau khổ của họ thay vì xoa dịu nó, Serge Larivée và các đồng nghiệp của ông chỉ ra tác động tích cực của huyền thoại Teresa: “Nếu hình ảnh phi thường của Teresa được chuyển tải trong trí tưởng tượng tập thể đã khuyến khích những sáng kiến nhân đạo thực sự gắn bó với những người bị nghèo đói đè bẹp, chúng ta chỉ có thể vui mừng. Có khả năng bà ta đã truyền cảm hứng cho nhiều nhân viên nhân đạo, những người có hành động thực sự xoa dịu nỗi đau của những người cơ cực và giải quyết nguyên nhân của nghèo đói và cô lập mà không được giới truyền thông ca ngợi. Tuy nhiên, các phương tiện truyền thông đưa tin về Teresa có thể khắt khe hơn một chút.”

Nghiên cứu được thực hiện bởi Serge Larivée, Khoa Tâm lý Giáo dục, Đại học Montreal,
Carole Sénéchal, Khoa Giáo dục, Đại học Ottawa,
và Geneviève Chénard, Khoa Tâm lý Giáo dục, Đại học Montreal.

Phiên bản in, chỉ có bằng tiếng Pháp, sẽ được xuất bản vào tháng 3 năm 2013 trong số 42 của Nghiên cứu về Tôn giáo / Khoa học tôn giáo. Nghiên cứu này không nhận được tài trợ cụ thể.

*Đại học Montreal có tên chính thức là Université de Montréal.

Trên trang web: Nghiên cứu về Tôn giáo/Khoa học tôn giáo, http://sir.sagepub.com

Tiểu sử chính thức của Teresa do Vatican xuất bản: http://www.vatican.va/.../ns_lit_doc_20031019_madre...

Liên hệ qua phương tiện truyền thông:

William Raillant-Clark, Tùy viên báo chí quốc tế, Đại học Montréal

Điện thoại: 514-343-7593

w.raillant-clark@umontreal.ca, https://web.archive.org/.../20130301-mother-teresa...

Nguồn: Lê Thị Kim Hoa ngày 27tháng 8, 2023

 

 

Trang Tôn Giáo