MƯA ĐỎ - Có Phê Bình Làm Méo Mó Sự Kiện Lịch Sử Và Tác Phẩm Điện Ảnh!

TT. Nguyễn Thanh Tuấn / Cả Thật

http://sachhiem.net/LICHSU/N/NguyenThanhTuan06_Phim.php

23-Sep-2025

Cả Thật, ngày 22 tháng 9, 2025

CHIẾN DỊCH TRỊ THIÊN - 81 NGÀY ĐÊM GIỮ THÀNH CỔ QUẢNG TRỊ VÀ HỘI ĐÀM PARIS

Tại vì có một vài cụ CCB lẫn lộn sự kiện lịch sử với tác phẩm điện ảnh là phim truyện dựa theo tiểu thuyết cùng tên của cụ CCB nhà văn Chu Lai, nên đã tranh luận trái chiều sau khi xem phim MƯA ĐỎ về giữ thành cổ Quảng Trị đã bị một số kẻ thiếu thiện trí lợi dụng làm méo mó cả phim và sự kiện lịch sử, nên buộc tôi phải đi lục tìm tài liệu tổng kết tác chiến chiến lược do người chỉ huy cao nhất, cùng các tướng lĩnh sĩ quan cao cấp của Quân đội từng tham gia chiến dịch soạn thảo, để xem diễn biến thế nào, thắng thua ra sao các cụ nhé.

Tiêu đề tôi viết dài, tài liệu dày cộp, mắt toét, lại mổ cò nên chỉ tóm tắt thật ngắn gọn như sau:

Chiến dịch Trị Thiên - Huế 1972 là hướng chủ yếu có qui mô lớn, là chiến dịch hiệp đồng bình chủng và là chiến dịch tổng hợp cả quân sự và chính trị nằm trong cuộc tiến công chiến lược năm 1972 trên toàn chiến trường Miền Nam Việt Nam do Bộ chính trị và Thường trực QUTW lãnh đạo và chỉ đạo theo một nghị quyết từ tháng 3/1972 các cụ nhé.

Riêng hướng Quảng Trị, ta sử dụng f304, f308 và f324 thiêú một trung đoàn, E48, E27 độc lập; các tiểu đoàn 1, 3, 15, 17 QK Trị Thiên; đặc công nước 126 (1A) Hải quân, tiểu đoàn 25, 31, 35 đặc công của Bộ; 7 tiểu đoàn đặc công của Quân khu trị Thiên và tỉnh Quảng trị, Thừa Thiên; các trung đoàn pháo binh 45, 38, 84, 164, 368 của Bộ, hai E pháo binh của f304 và f308; trung đoàn tăng - thiết giáp 202 và 203; sư đoàn phòng không 365, 367, 377 và Trung đoàn 275, 236 tên lửa phòng không; trung đoàn công binh 219, 299 và 3 tiểu đoàn công binh độc lập; bộ đội địa phương có 2 tiểu đoàn, 5 đại đội, 6 trung đội bộ binh, 1 tiểu đoàn đặc công, 6 đội biệt động. Vậy các cụ ở đơn vị nào và tham gia chiến đấu ở địa điểm nào ?

- 11h30 ngày 30/3/1972 chiến dịch Trị Thiên bắt đầu;

- Ngày 02/5/1972 ta giải phóng hoàn toàn tỉnh Quảng Trị;

- Mỹ ngụy buộc phải nối lại đàm phán ở Paris dự kiến họp ngày 13/7/1972 và ra kế hoạch phải chiếm lại thị xã Quảng Trị trước ngày 10/7/1972 để tạo sức ép ta trong đàm phán.

- Ta cũng hạ quyết tâm giữ vững Thị xã Quảng Trị trong đó có khu vực thành cổ, không cho địch đánh chiếm trước khi hội đàm Paris nhóm họp. Từ 28/6/1972 đến 16/9/1972 diễn ra 81 ngày đêm bảo vệ thành cổ, mặc dù vị trí thành cổ chỉ là mục tiêu chiến thuật, nhưng để phục vụ nhiệm vụ chính trị và đấu tranh ngoại giao, các đơn vị của ta đã chiến đấu ngoan cường, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ kìm chân một lực lượng chủ lực cơ động rất lớn của địch tại đây.

- Tài liệu lịch sử ghi rõ: "ngày 15/9/1972 các đơn vị của ta trong nội thành cổ đã giành đi, dật lại với quân ngụy từng góc hầm, đoạn hào, mô đất, cuộc chiến đấu diễn ra suốt ngày 15/9/1972 trong nội thành, có phân đội ta đã chiến đấu đến viên đạn cuối cùng để giữ vững trận địa". Vậy cụ CCB nào nói liều không có cuộc chiến nào trong nội thành cổ thì cho biết ngày 15/9/1972 cụ ở đơn vị nào và cụ ở vị trí nào trong nội thành cổ nhé !

- Ngày 08/10/1972 (sau 22 ngày ta rút khỏi thành cổ), Chính phủ ta chủ động đưa ra bản dự thảo "Hiệp định chấm dứt chiến tranh, lập lại hoà bình ở Việt Nam", Chính phủ Mỹ thừa nhận bản dự thảo đưa ra là một sáng kiến có thể đưa cuộc thương lượng đến một giải pháp mà các bên có thể chấp nhận được.

- Đến ngày 17/10/1972 ta và Mỹ đã thoả thuận hầu hết các điều khoản và hai bên đã thông qua văn bản "Hiệp Định...", thống nhất ngày 22/10/1972 sẽ ký tắt tại Hà Nội, ngày 31/10/1972 sẽ ký chính thức, nhưng do Nich Sơn dây dưa trì hoãn để vượt qua cuộc bầu cử tổng thống vào tháng 11/1972 rồi chuẩn bị cho bước phiêu lưu mới buộc ta phải nhân nhượng những điều khoản có lợi cho Mỹ nguỵ nên phải đên tháng 1/1973 sau khi diễn ra 12 ngày đêm trận "Điện Biên Phủ trên không" Mỹ bị thua đau mới chịu ký kết Hiệp đinh.

Nói đến đây tôi xin dừng để các cụ và các bạn thấy ai thắng, thua trong cuộc chiến bảo vệ thị xã và thành cổ Quảng Trị, rồi nhớ lại phim truyện MƯA ĐỎ chỉ phản ánh một góc nhỏ trong nội thành cổ về cuộc chiến đấu của các chiến sĩ ta trong chiến dịch Trị Thiên 1972 mà thôi, nhưng phim có ý nghĩa rất lớn đã làm rung động trái tim hàng triệu khán giả đối với lớp các cụ CCB cha anh đánh giặc, mạng lại hoà bình hạnh phúc cho cuộc sống hôm nay đấy các cụ ạ !

_______________

Nguyễn Thanh Tuấn

Cảm ơn bài viết của anh, một sự thật lịch sử đừng ai quên và đặc biệt đừng lợi dụng nó để làm triệt tiêu nền văn học sáng tác về đề tài chiến tranh Cách mạng, một vùng đất bao la mà khai thác bao nhiêu cũng không hết. Tôi cho rằng họ thừa biết tiểu thuyết, phim truyện … chỉ lấy sự kiện làm trung tâm và nhân vật, dhành động đều có thể hư cấu khác hoàn toàn với tư liệu, tài liệu lịch sử. Chỉ có điều không được phép xuyên tạc bóp méo bản chất sự kiện. Song có lẽ vì thành công ngoài sức tưởng tượng của một số người với tư duy ngược lại, nên họ bới lông tìm vết, bóp méo sự thật, có CCB Trịnh Hoà Bình tự nhận mình ở Thành Cổ 10 ngày mà dám quả quyết không có trận đánh nào diễn ra ở kThành Cổ. Có lẽ vị đó bị bệnh mất trí nhớ mà nhà báo với động cơ không lành mạnh cố tình khai thác để bóp méo sự thật ! Hàng vạn tấn bom đạn rãi xuống TC không lẽ nhà báo đó nghĩ chỉ để rãi cho vui sao ? Không lẽ ta giữ TC để cho vui sao mà không có trận đánh nào diễn ra. Trong khi kẻ đich tìm mọi cách tái chiếm TC để chứng minh quân nguỵ đủ sức đánh bại quân giải phóng khi nó được sự chi viện tối đa của hoả lực Mỹ và để tạo sức ép giành lợi thế trên bàn đàm phán Pari, với số lượng bom pháo tương đương 7 quả bom nguyên tử thả xuống Hiroxima, để buộc ta chấp nhận đàm phán theo ý chí Mỹ, không lẽ ta tuyên truyền bao năm qua và lịch sử đã khẳng định mà nhà báo mù mờ đến vậy sao ? Nếu mù mờ thì đây là hạu quả của giáo dục lịch sử và xét lại lịch sử những năm qua mà những người yêu nước đã phê phán ! Rất cảm ơn anh !

Cong Giao

Rất nhiều CCB thời QT đã biết từ thời ấy, rằng : ngày 15/9/72 dịch - ta bắn nhau chí tử trong nội thành cổ và đêm 15/9/72 Ban chỉ huy hỗn hợp BV TC,TX/QT quyết định rút quân. Có nhiều CCB thời ý đã tranh luận về câu chữ vì nó phản ánh thực tế chiến trận lúc bấy giờ. VD nói : "81 NĐ bảo vệ TC/QT" thì chưa hẳn đúng mà phải nói: "81 NĐ bảo vệ TX, TC/QT" mới chính xác, đầy đủ. Gọi thế là vì: ngày 28/6/72 dịch bắt đầu ồ ạt vượt sông Mỹ Chánh phản công tái chiếm vùng giải phóng và TX, TC/QT. Từ bờ Bắc sông này đến TX/QT tầm 20 km, ngay ngày hôm đó đich ko thể tiến đến TX (vòng ngoài TC). Đến tận 12/7/72 có mũi tiến công của dịch mon men đến chân TC quyết tâm lên cắm cờ nhưng bi ta tiêu diệt. Cuộc chiến 81 NĐ có đến gần 1/2 tháng đến nửa đầu tháng 7/72 diễn ra ở kv huyện Hải Lăng, Triệu Phong (ngoài TX, TC), thời gian còn lại diễn ra vô cùng khốc liệt chủ yếu ở TX. (Hồi ký của cụ 4// Nguyễn Hải Như, nguyên Sư trưởng 308, nguyên Tham mưu trưởng BCH hỗn hợp Bv TX,TC/QT và ý kiến 4// Hoàng Thiện, nguyên Chính ủy Ban kia phản ánh rất rõ, mọi người tìm đọc, fb nhiều CCB úp lên). Nhân tiện mạn phép a Cả Thật tóm thêm mấy ý: Ngày ấy ngày nào tôi và mấy tay liên lạc tiểu đoàn cứ đến 17 h la thay nhau nghe đt ghi điện thông báo của trực ban tác chiến e về tình hình ta cđ ở TX/QT để b/c BCH d. Đơn vị tôi có 3 C sau khi cđ giải phóng QT rút về giấu quân trong rừng Bắc sông Thạch Hãn. Trước khi đich phản công d tôi đã có 2C tăng vào tham chiến cùng f304, f308, f324 từ Bắc sông Mỹ Chánh. Được biết 2 d còn lại của e tăng 203 cùng tham chiến ngăn chặn dịch tại đây. Nhưng hỏa lực các loại của địch quá mạnh, hầu hết các đv xe tăng đã ko thể cđ tiếp, rút quân về Bắc sông Thạch Hãn từ giữa 7/72 (ko muốn nói thương vong ở đây). Sau đó xe tăng chi tham gia đánh tập kích cùng BB ở kv Tây Nam TX,TC cho đến khi ký HĐ Pari. Như vậy, bb ta cđ "phòng ngự" ở TX trong đk ko có hỏa lực tăng chi viện, chỉ có Pháo binh. Trong hơn 2 tháng "cận chiến" ta-dịch giằng co, ta chỉ còn bb, dịch mb, TTG, PB... mà ta trụ đc dịch ko thể đánh bật chốt với thời gian như thế hỏi rằng mực độ ác liệt, hs biết bao ngàn người chứ ko như trước 72 ta đánh úp trận nào đó rồi biến mất vô rừng dịch ko biết mô mà tìm.

Cả Thật

Trong các bài kể chuyện chiến đấu ở chiến trường, tôi đều nói từ đầu là chuyện tôi kể dưới góc nhìn của một chiến sĩ, một cán bộ phân đội tại một góc của mũi chiến đấu mà tôi tham gia là một tay súng để kể. Diễn biến của mũi chiên đấu và cả trận đánh thì chỉ mũi trưởng và người chỉ huy trận đánh nắm qua thực tế và báo cáo của chiến sĩ nên khác nhiều so với lời kể của một chiến sĩ về trận đánh. Vậy mà vài cụ CCB cứ suy diễn từ góc nhìn của mình rồi phán nọ phán kia cả một chiến dịch và cả cuộc chiến kéo dài 81 ngày đêm thì quả là siêu nhân chiến rồi !

Cong Giao ->Cả Thật

Góc nhìn của tui cũng giống a, những gì mình biết đích xác thì mới khẳng định, ko thì viện dẫn. Còn nhiều lão CCB ta quá zỏi hầy. À màu tút của a để tờ fay Cả thật hẹp a nên chia sẻ các trang nhóm có lượng phát tán rộng hơn. Cong giao sẽ ăn theo cóp còm tung hứng.

Van le Tan -> Cong Giao

Thật ra cũng có trường hợp ngộ nhận như thế chỉ vì trọng tâm chiến dịch là thành cổ, vì vậy có người không đánh ở thành cổ cũng nói mình ở thành cổ và ngược lại có người vì không đánh ở thành cổ nên kiên quyết cho rằng mình luôn đúng

Tam Trang Nguyen

Vâng ạ! Cảm ơn anh vì bài viết ! Ko thể đòi hỏi gì hơn trong bộ phim điện ảnh Mưa ĐỎ. Chỉ với chưa đầy 2h đồng hồ, bộ phim đã phác hoạ điển hình, quá thành công ngoài mong đợi ! Còn để kể, diễn tả hết được trên phim chắc là cần "phim truyền kỳ" dài dài tập khó dứt được - Sao mà hết được đây !!! ? Mình chỉ biết đến có vậy mà trong sâu thẳm là sự ngưỡng mộ, biết ơn... Cảm ơn nhà văn Chu Lai, cảm ơn Đạo diễn và toàn bộ ekip làm phim. Trân trọng !

Công Sơn Trần

Cảm ơn tiếng nói của CỤ CẢ THẬT. Chúc Cụ luôn vui khỏe. Tui đi xem phim MƯA ĐỎ hai lần (vé miễn phí cho CCB) - lính đặc công xem phim này cũng hay, và biết được sự anh dũng kiên cường trong chiến đấu và sự hy to lớn của bộ đội bộ binh trong mặt trận Quảng Trị năm 1972.

Hoàng Hiền

Báo cáo tổng kết vẫn chưa đầy đủ ! CD giải phóng và Bảo vệ vùng giải phóng QT được chia ra thành hai giai đoạn. Giai đoạn 1, tiến công giải phóng QT. Giai đoạn 2, bảo vệ vùng giải phóng QT, trong đó có TX và TC QTri Giai đoạn 1, có f304, f308, f324, và các đơn vị BC. Giai đoạn 2, thêm f 320b (Lào về) và f325 (đèo Ngang vào). Ở đây, có lẽ nên dừng tranh luận, bởi tuyệt đại đa số các Cụ CCB đều thấy rằng, giá trị của phim Mưa Đỏ đã lấy được tình cảm sâu sắc của người xem ở mọi lứa tuổi, mọi thành phần xã hội….! Còn một số ý kiến chưa hài lòng, cũng là chuyện bình thường; riêng một số bạn xem xong lên MXH phản hồi, góp ý rất trách nhiệm. Nhưng có người thiên kiến lệch lạc về phim, soi mói đủ điều, nói cả người viết tiểu thuyết lẫn người làm phim. Thì hơi quá. Chúng ta tự hào những ngày tháng sống, chiến đấu trên mảnh đất Quảng Trị anh hùng, tự hào tham gia chiến đấu bảo vệ Thành Cổ (tôi chưa đi bộ đội); bảo vệ Thành Cổ, không riêng gì những người trực tiếp chiến đấu trong Thành, nó bao gồm toàn bộ mặt trận Quảng Trị, Thừa Thiên, từ đồng chí Tư lệnh đến chị em gùi đạn, gạo, đồng chí nuôi quân. Mỗi người, mỗi đơn vị đều góp sức mình tạo nên Chiến thắng Quảng Trị nói chung, giữ Thành Cổ 81 ngày nói riêng. Chúc các cụ CCB vui khỏe nhé, kỷ niệm 55 năm Giải phóng Quảng Trị sắp đến rồi.

Cả Thật ->Hoàng Hiền

tôi chỉ tóm gọn như đã có nhời trong bài viết, không thể trích nguyên văn diễn biến chiến dịch như văn bản dài mấy chục trang rất chỉ tiết cụ ạ ! Các đơn vị ghi trong bài viết chắc là giai đoạn mở đầu chiến dịch đến giải phóng tỉnh Quảng Trị. Sau đó là 81 ngày đêm tôi xem tài liệu chỉ nêu diễn biến, bài học kinh nghiệm mà không thống kê những đơn vị nào tham gia bảo vệ thị xã và thành cổ, vì thế mâý cụ đọc không có tên đơn vị mình đã vội kêu thiếu !

Cong Giao -> Hoàng Hiền

bạn vô lính sau ko là CCB thời ý nhưng 'còm"theo lão "chuẩn".

Thận Trần

Bài viết của Anh Cả Thật (Nguyễn văn Khuynh) rất kịp thời để Cụ CCB nào đó thiếu thông tin thì hiểu rõ hơn....về cuộc chiến 81 ngày đêm khốc liệt ở thành Cổ Quảng trị, (Bộ Phim Mưa Đỏ) là lát cắt về cuộc chiến giữ Thành QT, tác động đến cuộc đàm phán ở Pa ri giải pháp hòa bình, nhưng Mỹ cố tình trì hoãn đến ngày 27/1/1973 mới ký kết với ta... giá trị hòa bình là đây, hòa bình đánh đổ bằng xương, bằng máu của quân và dân ta mới có được..thế hệ hiện nay, và mai sau giữ cho được hòa bình để xd đất nước phát triển, hùng cường..

Tam Trang Nguyen ->Thận Trần !

Vậy anh nhỉ. Bộ phim chỉ là một "lát cắt" nhỏ thôi chứ sao diễn tả hết chiến dịch được trong gần 2h đồng hồ trên màn ảnh? Tiểu thuyết, phim điện ảnh và thực tế là những phạm trù ko là hoàn toàn như nhau phải ko ạ! Và cốt vẫn là truyền tải thông điệp giá trị và có thực. Có hư cấu thêm cũng là ko sai - một cách của nghệ thuật điện ảnh để truyền tải nhân văn phải ko ạ !

Thận Trần -> Tam Trang Nguyen

Ok...em rất sâu sắc nghen..

Phạm Dan

Họ mang cái tính "gàn dở" quẩn quanh cái "cối xay" thì đâu thấy được giá trị thực sự của bộ phim. Một bộ phim thành công lớn trên cả các mặt: Nội dung, nghệ thuật, doanh thu. Hay là Họ tự khoe chiến tích từng ở mặt trận thành cổ QT để có việc làm NHỎ NHOI như vậy ?

Nguyễn Minh

Bài viết của anh đồng đội xác thực góp phần vào việc nên chấm dứt chuyện tranh cãi vô bổ,cứ gắn cái tôi vào câu chuyện 81 ngày đêm Thành cổ

Vũ Đồng Quang

Diễn giải như bác Cả Thật tương đối rõ! Thích nhất là bác đặt câu hỏi: ở đâu? Cho những CCB tự nhận là có tham chiến ở Thành cổ! Nhiều anh khi đó chỉ là chiến sỹ “ở đâu bảo vệ đó” làm sao biết được toàn mặt trận! Mưa đỏ là tiểu thuyết văn học nên nó là tác phẩm “hư cấu” dựa trên ”lõi” sự thật! Phim “Mưa đỏ” được các diễn viên “diễn” đã “thôi miên” khán giả và gây “tranh luận” sôi nổi! Cũng tốt mà bác Cả Thật! Và việc bọn lếu láo cố tình xuyên tạc cũng là bình thường, bởi vì dù ai đó cố tình đề cao, ca ngợi sức mạnh bom đạn của quân Nguỵ thì cuối cùng vẫn là 30/4/1975 đó thôi! Hình như bảo vệ Thị xã/thành cổ Quảng Trị còn thiếu f325 hay sao ấy, bác Cả Thật ơi? Em thấy nhiều anh lính 325 tham gia “Hội bảo vệ thành cổ” lắm! Bác cho em biết với nhé….

Van le Tan

Trong bài viết này Cụ cả có nhắc đến hiệp định được ký tắt tháng 10 năm 1972, xin được nói thêm: Theo hiệp định này thì Mỹ đã chấp nhận quyền quản lý của Ta tính từ cầu Hiền Lương về phía nam là 30km (vấn đề đã có lần được phát trên truyền hình Việt Nam) như vậy là hàng rào điện tử Macnamara một công trình tỷ đô, là niềm kiêu hãnh của người Mỹ bị vô hiệu hóa toàn diện.Khi biết đến hiệp định này đã được ký tắt, Thiệu đã cay cú nói với kitsingow rằng: "lần đầu tiên tôi biết một hiệp định được ký trên đầu tôi"

Như vậy đủ hiểu bên nào thắng trong chiến dịch này

Lê Anh Tuân

Hôm qua cháu đi xem “ Mưa đỏ “. Cháu cũng đọc mưa đỏ rồi.tác phẩm văn học và phim đc chuyển thể nó sẽ có phần hơi khác.và bản thân phim nó chỉ phản ánh 1 góc nhỏ của tiểu đoàn k3 Tam Đảo trong trận chiến thành cổ.sáng nay cháu thấy 1 số trang chia sẻ về đánh giá của 1 bác CCB nói về phim chẳng giống thực tế.cháu có tìm hiểu thì có 1 bài viết của báo công an nhân dân nói về tiểu đoàn k3 Tam Đảo này.cháu thấy rất khớp và phù hợp với bối cảnh trong phim.

Vậy nên xét về góc độ tác phẩm văn học hay điện ảnh để khơi gợi cảm xúc cho ng xem.bộ phim đã làm quá tốt.xét về góc độ phản ánh thực tế câu chuyện chiến trường thời điểm đó nó cũng đã làm gần sát.có thể ở ngoài đời nó còn khắc nghiệt hơn nhiều. Cháu để link bài báo ở đây để mọi người tham khảo

https://amp.cand.com.vn/Tu-lieu-antg/Huyen-thoai-K3-Tam-Dao-i504585/

Thuy Vu Thu

Cảm ơn anh đã làm rõ những ý kiến trái chiều để mọi người hiểu kỹ hơn về phim

Thanh Nghi

Thế ngày 15,16/9/1972 có e95 ở tại TXQT không.

Cả Thật ->Thanh Nghi

có cả E48, e95, hai tiểu đoàn của Quảng trị,, 01 tiểu đoàn của e64 bảo vệ thành cổ. Bài này chỉ tóm gọn nên không thể trích diễn niến từng chi tiết. Các đơn vị nêu trong bài là lực lương tham gia giải đoạn giải phóng tỉnh Quảng trị bạn nhé

Lan Phương

MÁU XƯƠNG ĐỔ XUỐNG ĐẤT TRỜI LƯU DANH.

Lưu hình khắc họa cạnh dòng sông

Giọt máu linh thiêng Tổ Lạc Hồng

Thạch Hãn xuôi đò con sóng cuộn

Nghĩa trang ngược nắng bóng cây lồng

Qua thời đạn trút trăm ngàn tấn

Đến thuở hoa cài vạn triệu bông

Nhắc nhở hòa bình luôn phải giữ

Giang sơn một dải giống Tiên Rồng.

- Phim "Mưa đỏ" vẫn còn nhẹ nhàng lắm"Thực tế, trận đó gấp 10 lần phim này". Nghe xong tự nhiên thấy nghẹn, GẤP 10 LẦN THẾ NÀY

Các chú cựu chiến binh từng chiến đấu ở Thành cổ Quảng Trị sống sót trở về, đã chia sẻ góc nhìn khác về phim Mưa đỏ."Dưới góc độ làm phim lịch sử, Vậy gấp 10 lần là thế nào, là đây:

- Trong phim "Mưa đỏ", các trận đánh đều diễn ra trong lòng Thành cổ từ những ngày đầu tiên. Điều đó sai cơ bản với lịch sử: từ diễn biến các trận đánh đến hiện trường tái hiện các đường hầm.

- Thực tế thời gian của 81 ngày đêm là chiến đấu ở các khu vực, làng xã xung quanh Thành cổ, tức là bên ngoài thành. Thành cổ Quảng Trị là một khu hình vuông, phía sau là sông Thạch Hãn, 3 hướng còn lại là Bắc, Đông, Nam, là những chỗ giao tranh. Không đánh nhau ở trong Thành cổ, cho đến ngày thứ 81.

- Cả thành cổ ấy, mỗi chiều hơn 500m, diện tích chừng 1/4 km² mà riêng quân ta đã tới 8 tiểu đoàn thì chỗ đâu mà nhét được. Và nếu chui hết vào đó thì chỉ cần một lượt B52 ném xuống là chết ráo! Nhiệm vụ của lực lượng bảo vệ Quảng Trị là phòng ngự không cho địch vào được Thành cổ. Nghĩa là đánh nhau ở xung quanh".

- Những cựu chiến sĩ D3, E48, F320B … những người may mắn trở về từ thành cổ Quảng Trị, sông Thạch Hãn mỗi người một hình hài, thân thể không lành lặn, có người cụt tay, có người cụt chân….. một số người vẫn còn nhiều mảnh đạn và mảnh pháo găm vào cơ thể nằm ở vị trí nguy hiểm đến tính mạng không bác sĩ nào dám mổ lấy ra đành phải chịu những cơ đau dớn hoành hành mỗi khi trái gió trở trời, sống chung thành với nó đến những giây phút cưối đời, mỗi lần đi qua an ninh sân bay là báo động nó kêu "tít tít tít". Nhiều chú còn khôi hài nói kim cương chú cất kỹ lắm các cháu không tìm ra được đâu, có người không hiểu còn ngẫn người ra đến khi các chú khai thật thì ai nấy đều ……

- Ngày này năm 1972 là ngày thứ 80 của cuộc chiến 81 ngày đêm bảo vệ Thành cổ Quảng Trị

- Nơi đây khi ấy không chỉ là một "mùa hè đỏ lửa" với 328.000 tấn b.o.m đ.ạ.n dội xuống, tương đương sức công p.h.á của 7 quả b.o.m nguyên tử, mà còn là một mùa mưa lũ.

- Trong lòng Thành cổ tan hoang, hầm hào sụp lở, ngập ngụa trong nước bùn lạnh lẽo. Các chiến sĩ bụng đói vì không có tiếp viện. Quần áo lúc nào cũng ướt sũng, khiến da thịt lở loét, đầu thì đầy chấy rận.

Những giấc ngủ chập chờn trong tư thế treo mình trên dây để không bị ngã nhào xuống dòng nước bẩn. Những người đồng đội bị thương không thể đưa qua sông để cứu chữa, đành nằm đó, dầm mình trong mưa, trong bùn đất, để cho những vết thương cứ thế hoại tử dần trong sự bất lực đến tột cùng.

Tại chiến trường vô cùng á.c liệt này, hàng nghìn người con ưu tú của Tổ quốc, trong đó, rất nhiều sinh viên, những chàng trai cô gái tuổi đôi mươi đã n.g.ã xuống. M. á.u của các anh, các chị đã hòa vào dòng nước lũ, biến Thạch Hãn thành dòng sông hoa đỏ.

Lòng ta như thắt lại khi nghĩ về những ngày tháng ấy...

- Phim "Mưa Đỏ" đã để lại trong tâm trí người xem cảm xúc thấy lẫn lộn: khốc liệt quá, bi thương quá... bố mình ngày xưa đã trải qua những điều thế này sao. Kết thúc bộ phim, nhớ lại lời bố từng kể sau mỗi lần xem các bộ phim chiến tranh bố bảo thực tế gấp 10 lần thế này cảm giác trong mình lúc này là lòng biết ơn và cảm phục về những hy sinh của cha ông ta một thời máu đỏ.

- Tại chiến trường Quảng trị những năm tháng chiến đấu với giặc Mỹ chủ yếu lính Thanh Hóa là lực lượng tinh nhuệ nhất, luôn là người dẫn dắt các tân binh được bổ sung, quân được bổ sung nhiều đợt (chủ yếu đến từ Hà Nội, Hải Phòng, Nghệ An). Mỗi ngày trung bình hi sinh 70-80 chiến sĩ, đa phần là lính mới.

- Bộ đội ta chủ yếu bơi vượt sông, phải canh lúc pháo nó không bắn thì mới bơi qua. Nhưng pháo nó bắn ngày đêm nên khi bơi qua, gặp xá.c đồng đội lập lờ trên sông là chuyện bình thường. Chỉ biết nén đau thương đẩy nhẹ ra mà tiếp tục bơi qua và mong đồng đội phù hộ qua được sông, khi bơi thì mùi m.áu và thi thể lẫn trong nước cũng cố mà cúi đầu xuống để bơi. Chứ ngoi lên mà để trinh sát nó thấy là nó nã pháo vào thì nằm lại đáy sông.

- Các liệt sĩ hy sinh cả trên sông lẫn trên cạn, nếu may mắn thì còn nguyên vẹn. Chứ ở bom và đạn pháo cày liên tục ngày đêm thì thi thể bị phân hàng trăm, hàng nghìn mảnh là bình thường. Các bạn xem phim sẽ thấy rải rác trong thành cổ có rất nhiều mảnh chân, tay và hiện thực đó ở cuộc chiến năm 1972 thì hãy nhân nó lên và hình dung mình phải sống ở nơi đó. Mùi và không khí sẽ thế nào? Chỉ có mùi thuốc súng, m.áu và x.ác người phân huỷ, vào mùa mưa thì sẽ còn kinh khủng đến mức nào?

- Lính tinh nhuệ ở mặt trận này chủ yếu là đặc công, họ sẽ phá hoại và suy yếu tinh thần địch trước rồi mới đến bộ binh lên. Chiến sĩ kinh nghiệm nhận biết rất dễ, chỉ cần nghe tiếng súng điểm xạ là biết lính chiến. Còn xả cả băng là lính mới, lính mới hi sinh nhiều lắm. Nhiều người chưa đến tuối 20, h.y sinh khi còn rất trẻ

- Các bạn có dịp thăm Thành cổ, hãy gắng nhẹ chân. Xương, má.u ông cha ta vẫn nằm nhiều trong đất, cây cỏ và quanh ta. Mong anh linh các liệt sĩ an nghỉ. "Chiến tranh khốc liệt lắm, tự do hòa bình không phải dễ, có được như bây giờ. Cố mà giữ"

Tượng đài về "Trung đội 1 thắng 100”- Trung đội Mai Quốc Ca đã lần lượt hy sinh và bị thương và người lính duy nhất của trung đội còn sống sót sau trận đánh ngày 10.4.1972 tại bờ sông Thạch Hãn Quảng Trị– ông Vũ Quang Thành là người ở xã Vĩnh Lộc Tỉnh Thanh Hóa.

Ngô Mạnh Hùng

Ta đánh không chỉ về mặt quân sự, mà còn là để đánh quỵ ý chí xâm lược, âm mưu tái Mỹ hoá chiến tranh sau khi Việt Nam hoá chiến tranh thất bại. Và đặc biệt, đánh cho phẩm giá của người Việt Nam! Những điều đó, những anh công thần gàn dở không hiểu được…

Nguồn: FB Nguyễn Thanh Tuấn ngày 22 tháng 9, 2025

Trang Xã Hội