Ai là người phải xin lỗi trong sự kiện Bát Nhã?

Chung Anh

28 tháng 10, 2009

LTS: Tòa soạn sachhiem.net đã nhận đuợc bài viết sau đây gần một tuần trước, ít ngày sau, tác giả gửi thêm những dòng chữ như sau.

"Là người không xa lạ gì với TV Bát Nhã ngay từ khi nó vừa chuẩn bị thành lập,chúng tôi cam kết với Tòa soạn Sách Hiếm rằng, những thông tin mà chúng tôi cung cấp trong bài viết này là hoàn toàn thật sự, khách quan theo suy nghĩ của chúng tôi, và hoàn toàn không tự dựng chuyện nói thêm nói bớt cho bên nào cả.

Trân trọng,

Chung Anh"

Sachhiem.net xin gửi đến độc giả để có thêm những góc nhìn khác (SH)


Cũng như nhiều người quan tâm đến diễn biến Tu viện Bát Nhã khác, tôi đã theo dõi và đọc tất cả mọi bài bình luận, phân tích, và thông tin liên quan đến sự kiện này trên internet hoặc do các thân hữu gửi riêng qua bưu điện ngay từ khi nó còn nằm trong trứng nước.

Trong vô số tài liệu tôi đã đọc, - ngoại trừ những bài viết, tin tức phản ánh quan điểm của chính quyền, - khách quan mà nói, chỉ có bài “Vài ý kiến xung quanh vụ Bát Nhã” của GS Trần Chung Ngọc và lời giới thiệu của Tòa soạn Sách Hiếm khi đăng bài phân tích này là tôi thấy có “trí”, có tính nghiên cứu, khách quan, trung thực và có “lương tri” nhất.

Còn quá bán những bài viết khác, tôi nhận thấy đều là những bài viết – xin lỗi – cảm tính/cảm xúc hoặc thiên vị một phía hơn là những bài viết thuộc dạng lý tính. Nguyên nhân, hoặc là do thiếu thông tin chính xác, hoặc là do đọc thông tin không phải bằng cái “tâm” công minh, chính trực, hoặc do viết bằng cái “tâm a dua” theo người.

Trong bài viết này, tôi xin nêu thêm vài ý kiến cá nhân về sự kiện Bát Nhã ngoài các ý kiến mà GS Trần Chung Ngọc đã nói.

1. Việc thành lập TV Bát Nhã

“Tu viện Bát Nhã (xã Damb'ri, thị xã Bảo Lộc, tỉnh Lâm Đồng) được thành lập năm 1995 bởi Thượng tọa Thích Đức Nghi, niên trưởng của Tổ đình An Lạc (TX Bảo Lộc)… Lúc mới khởi đầu, chính điện của tu viện là một ngôi nhà nhỏ, sau đó dùng làm nhà trẻ và trường mẫu giáo cho con em các đồng bào nghèo trong vùng....”

Trích dẫn nửa chừng trên đây theo trang nhà phuongboi.org của GS Trần Chung Ngọc có thể khiến độc giả hiểu nhầm là, từ khi thành lập TV Bát Nhã năm 1995 cho đến khi TS Nhất Hạnh về VN lần thứ nhất năm 2005, thì cơ sở của TV Bát Nhã vẫn chưa có gì, chỉ là “một ngôi nhà nhỏ, sau đó dùng làm nhà trẻ và trường mẫu giáo cho con em các đồng bào nghèo trong vùng.”

Sự thật, trong những năm 2000 đến 2004, TT Đức Nghi đã đi Hoa Kỳ, Úc Đại Lợi vận động Việt kiều cúng dường tiền của xây dựng chính điện TV Bát Nhã ngày nay. Khi TS Nhất Hạnh về VN năm 2005, cơ sở TV Bát Nhã đã hoàn chỉnh đến 90% các hạng mục công trình có thể tổ chức lễ cho vài trăm phật tử và đã có khoảng từ 30 đến 40 chú tiểu tu học tại đây. Trong thời gian TT Đức Nghi đi vận động tiền của xây TV Bát Nhã tại Hoa Kỳ và Úc Đại Lợi, thì đại đức Thích Đồng Quang - vừa là đệ tử vừa là người được TT Đức Nghi giao trách nhiệm trông nom phật sự tại đây từ khi mới thành lập – viên tịch. Cho nên văn kiện trên của trang nhà phuongboi.org là hoàn toàn sai sự thật. (Xin mở ngoặc nói thêm, đại đức Thích Đồng Quang, thế danh Gia Vinh, là bạn học chung khóa I, Trường Cơ bản nay là Trung cấp Phật học tỉnh Lâm Đồng với chúng tôi.)

Và đúng là, chỉ “Từ năm 2005, Phật tử trong và ngoài nước đã ủng hộ tài sức để xây dựng thêm cơ sở mới … (như các xóm: “Mây Đầu Núi”, “Bếp Lửa Hồng,”,”Chim Đại Bàng”, Rừng Phương Bối) tại Tu viện Bát Nhã để làm phương tiện sinh hoạt và tu học cho tăng thân. Hiện tại có khoảng 400 thầy, sư cô và cư sĩ đang tu học tại đây.” (Dẫn theo GS Trần Chung Ngọc)

2. Việc cúng dường TV Bát Nhã cho TS Nhất Hạnh

Tháng 2 năm 2005 - trong chuyến đi Việt Nam đầu tiên của Thiền sư Thích Nhất Hạnh - Thượng tọa Thích Đức Nghi đã cúng dường Tu viện Bát Nhã cho Thiền sư Nhất Hạnh và tăng thân Làng Mai để xây dựng Bát Nhã thành một tăng thân và một trung tâm tu học theo pháp môn Làng Mai tại Việt Nam…” (Dẫn theo GS Trần Chung Ngọc)

Thời điểm năm 2005, Việt kiều về nước bỏ tiền mua nhà cửa, đất đai còn chưa được pháp luật VN cho phép đứng tên chủ sở hữu nữa, huống hồ việc “cúng dường” một tu viện cho một “tu sĩ Việt kiều” quản lý, điều hành. Do đó, việc “cúng dường” TV Bát Nhã cho TS Nhất Hạnh của TT Đức Nghi,- vốn lúc ấy vừa hy sinh 01 đệ tử, vừa bỏ rất nhiều công sức xây dựng, - là việc không thể thực hiện nếu y cứ theo pháp luật VN và Hiến Chương cũng như Nội quy Ban Tăng sự Trung ương GHPGVN hiện hành. Việc cúng dường này, theo chỗ tôi hiểu là:

a. Chỉ mang tính xã giao,

b. TT Đức Nghi xin dâng hiến cơ sở Bát Nhã để làm đại bản doanh truyền bá pháp môn Làng Mai do TS Nhất Hạnh sáng chế, nhưng một trăm phần trăm, quyền quản lý điều hành TV vẫn thuộc quyền của TT Đức Nghi. Đúng hơn là TT Đức Nghi chỉ muốn mượn danh TS Nhất Hạnh truyền bá pháp môn Làng Mai để sau này làm “Tổ sư” Làng Mai tại VN, chứ không phải giao TV Bát Nhã cho TS Nhất Hạnh đứng ra phát triển pháp môn Làng Mai tại VN như một số người của Làng Mai hiểu nhầm việc cúng dường này. Có thể nói, đây chính là tham vọng và là mục đích chính khi TT Đức Nghi mời TS Nhất Hạnh về VN.

Hơn thế nữa, TT Đức Nghi chỉ là viện chủ tinh thần TV Bát Nhã vì cho đến nay, theo chỗ tôi biết chính xác, về nguyên tắc hành chính, Ban Trị sự Tỉnh hội Phật giáo tỉnh Lâm Đồng chưa ban hành quyết định bổ nhiệm trụ trì/viện chủ TV Bát Nhã cho TT Đức Nghi. Vì sao? Vì một tu sĩ Phật giáo không được quyền trụ trì/viện chủ 2 chùa nếu y cứ vào Nội quy Ban Tăng sự Trung ương. Vậy thì làm sao TT Đức Nghi có đủ tư cách pháp lý “cúng dường” TV Bát Nhã cho TS Nhất Hạnh, khi TT hiện vẫn đang là trụ trì Tịnh thất/tổ đình An Lạc tại trung tâm TX Bảo Lộc?

3. Vấn đề “họ” Đồng và “họ” Chân

Những tăng ni nào do chính tay TT Đức Nghi thế phát (cạo đầu) mang họ Đồng (như Thích Đồng Hạnh chẳng hạn) mới đích thị là đệ tử của TT Đức Nghi. Và TT Đức Nghi mới chính là bổn sư của họ. Còn những tăng ni nào cũng do TT Đức Nghi chính tay thế phát, nhưng mang họ Chân, (như Chân Pháp Hội) là đệ tử của TS Nhất Hạnh. Và TS Nhất Hạnh chính là bổn sư của họ.

Ở đây, TT Đức Nghi chỉ giúp cho TS Nhất Hạnh cạo tóc gần 400 tu sinh hiện là nạn nhân trong vụ Bát Nhã. Nếu đứng trên quan điểm tình nghĩa thầy trò của nhà Phật, thì TT Đức Nghi chỉ là y chỉ sư, mà không phải là sư phụ, (tức bổn sư) như một số bài viết, hình ảnh trên trang nhà Pháp nạn Bát Nhã, Phù Sa, Phương Bối loan tải để gán tội TT Đức Nghi đang tâm giết đệ tử của mình.

4. Vấn đề pháp lý của gần 400 đệ tử của TS Nhất Hạnh tại TV Bát Nhã

Một số ý kiến cho rằng gần 400 đệ tử của TS Nhất Hạnh tại TV Bát Nhã là con em của GHPGVN do họ đã thọ giới tại Chùa Linh Sơn – Dalat. Vì vậy, Trung ương GHPGVN phải lên tiếng bảo vệ, bênh vực quyền được tu học của các tu sinh này.

Theo Hiến Chương và Nội quy Ban Tăng sự Trung ương hiện hành, thì chỉ có tu sĩ Phật giáo nào được cấp Giấy chứng nhận tăng ni (Thẻ Tăng tịch) mới là thành viên chính thức của GHPGVN, được GHPGVN bảo hộ. Gần 400 đệ tử của TS Nhất Hạnh chưa được GHPGVN cấp Chứng điệp thọ giới nữa huống chi cấp Giấy chứng nhận tăng ni. Rõ ràng những vị này không phải là thành viên của GHPGVN, cho nên không được hưởng quyền che chở, bênh vực của GHPGVN.

Có người sẽ hỏi, nếu nói gần 400 đệ tử của TS Nhất Hạnh không phải là thành viên của GHPGVN thế thì tại sao GH đứng ra giải quyết qua công văn số 37 và gần đây nhất là công văn 429? Xin thưa đó là vì TV Bát Nhã là đơn vị cơ sở của GHPGVN quản lý, mà gần 400 tu sinh này đang sinh hoạt trong cơ sở của GH, cho nên GH phải đứng ra giải quyết. Giải quyết thuận lợi hay không thuận lợi cho Làng Mai đó là việc riêng của lãnh đạo GH. Không phải không thuận theo ý muốn của Làng Mai thì quay đầu chửi rủa, mạt sát chư tôn đức như một số bài viết đăng trên trang Phù Sa.

Vả lại, những ai đã xem và nghe băng Video “Lời Thầy dặn dò”(*) của TS Nhất Hạnh nói chuyện với các đệ tử tại TV Bát Nhã vào buổi sáng ngày thiền sư lên đường về Pháp trong chuyến về VN lần thứ 3 thì sẽ thấy rõ vấn đề tôi nói trên, khi TS Nhất Hạnh khẳng định với các đệ tử rằng, chỉ có Chứng điệp thọ giới của Làng Mai cấp mới có giá trị quốc tế, đi nước nào sài cũng được, “không nương tựa ai, dù cho họ có nhiều cơ sở", "Giáo hội Làng Mai không lệ thuộc vào giáo hội nào, nhà nước nào". Vậy thì Làng Mai giờ đây còn cần gì GHPGVN đứng ra che chở, bảo vệ?

5. Gần 400 tu sinh này đều quyết chí theo Làng Mai?

Tôi nghe một người bạn thân có em gái tu theo pháp môn Làng Mai kể rằng: hơn một năm qua, từ khi xảy ra vụ Bát Nhã đến ngày 27/9/2009, rất nhiều tu sinh tu theo pháp môn Làng Mai muốn rời bỏ TV Bát Nhã để tìm đến các chùa chiền khác xin tá túc tu học. Thế nhưng “quý ngài” quản chúng (sư anh, sư chị) tuân theo sự chỉ đạo từ Làng Mai – Pháp quốc đã khống chế không cho họ rời TV Bát Nhã, với mục đích giữ họ làm con tin, để đối phó, tranh đấu với TT Đức Nghi, với GHPGVN, và với nhà nước VN.

Bản thân em gái bạn tôi cũng muốn bỏ TV Bát Nhã ra đi từ lâu nhưng bị nhóm quản chúng trung thành với Làng Mai này khống chế, không cho rời TV nửa bước. Cuối cùng, ngày 25/9, trước sự kiện 27/9 hai ngày, em gái của bạn tôi cùng với một sư cô trẻ phải băng qua các đồi chè lúc 12 giờ đêm khuya khoắt, sau đó gọi điện đón xe ôm ra TX Bảo Lộc trở về chùa cũ tu, mới thoát khỏi tai mắt của “quý ngài” quản chúng này.

Ngoài ra, trong hơn một năm qua, các quản chúng Làng Mai tại TV Bát Nhã vấn tiếp tục dụ dỗ, vận động và nhận thêm các thanh niên nam nữ trẻ vào tu theo pháp môn Làng Mai, bất chấp tương lai cuộc đời họ ra sao, sau khi sự việc tại Bát Nhã đã xảy ra.

6. Nhà nước VN có vi phạm quyền tự do tín ngưỡng đã được ghi trong Hiến Pháp và luật pháp không?

Hoàn toàn không! Không những không vi phạm mà hoàn toàn tôn trọng quyền tự do tín ngưỡng của công dân và mọi công dân đều có quyền theo hay không theo một tôn giáo nào. Bằng chứng là vào lúc 9 giờ 9 phút 9 giây ngày 9 tháng 9 năm Kỷ Sửu (26-10-2009), nhà nước cho phép đúc tượng Thánh Gióng tại đền Sóc và chùa Non Nước – Hà Nội, và cho nhập cảng khối ngọc bích 35 tấn để tạc tượng đức Phật Thích Ca lớn nhất thế giới.

Nhưng ngược lại, nhà nước cũng cương quyết giải thể/giải tán bất cứ tổ chức hay giáo hội nào hoạt động trên lãnh thổ VN mà không đăng ký, và chịu sự quản lý của nhà nước. Ví dụ: GHPGVNTT, và gần đây, Công an tỉnh Dăk Nông đã dẹp bỏ tổ chức tà đạo Thanh Hải Vô Thượng Sư.

7. Vấn đề hiện nay là còn hay không còn giải pháp đối với Làng Mai, Giáo hội PGVN, Nhà nước Việt Nam?

Đó là vấn đề được đặt ra để phản biện bài viết của GS Trần Chung Ngọc của nhóm Sen Việt. Tôi có cảm giác nhóm này đang ở trên “cung hằng nguyệt điện” chứ không phải ở VN. Bất cứ ai ở VN từ 1975 đến nay, luôn theo dõi giải pháp của chính quyền đối với mọi vấn đề của đất nước, thì một khi vấn đề nào đó được Thông tấn xã VN và Phát ngôn nhân Bộ Ngoại giao VN lên tiếng, thì đó chính là giải pháp tối hậu của nhà nước VN. Mà vấn đề TV Bát Nhã đã được 2 cơ quan này lên tiếng, GHPGVN lên tiếng, điều đó có nghĩa là cái được gọi là “Tăng thân”, hay “Tổ chức”, hay “Giáo hội” Làng Mai đã vĩnh viễn không còn hiện hữu trong nước CHXHCN VN, - ngoại trừ thể chế thay đổi. Cho nên, có thể nói vấn đề được đặt ra bởi nhóm Sen Việt như trên chỉ là “ảo mộng hão huyền” và “huyễn tưởng”.

8. Ai là người phải xin lỗi và sám hối trong sự kiện Bát Nhã?

Không chỉ GS Trần Chung Ngọc và BBT Tòa soạn Sách Hiếm, mà bất cứ ai để tâm theo dõi sự kiện Bát Nhã suốt hơn 1 năm qua và đọc Lá thứ số 31, nghe băng DVD “Lời Thầy dặn dò” với đầu óc tỉnh táo và khách quan đều có thể nhận ra nguyên nhân chủ quan cũng như khách quan dẫn đến sự tan vỡ của cái được gọi là tăng thân/tổ chức/giáo hội Làng Mai tại TV Bát Nhã – VN, làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến hình ảnh đất nước VN trên đấu trường quốc tế, đến dân tộc VN, đến PGVN. Nguyên nhân ấy không ngoài “cái tôi” của sư ông Nhất Hạnh, sư bà Chân Không/ Cao Ngọc Phượng và TT Đức Nghi gây ra.

Không biết, ngoài vài dãy nhà lêu khêu hai, ba tầng lầu xây theo lối nửa tây, nửa ta trong cái “xóm” Mây Đầu Núi, Cánh Đại Bàng v.v ra, sư ông Nhất Hạnh và sư bà Cao Ngọc Phượng còn có đóng góp gì nữa cho đất nước, dân tộc và Phật giáo VN hay không sau 3 lần về thăm quê cha đất tổ, nhưng rõ ràng, sự kiện xảy ra tại TV Bát Nhã đã để lại nhiều vết thương tinh thần cho dân tộc, cho PGVN. Có lẽ phải mất rất nhiều năm, PGVN mới có thể hàn gắn vết thương lòng này.

Quả là đúng như Lời giới thiệu của tòa soạn Sách Hiếm: “Tiên trách kỷ, hậu trách nhân”. Mọi sự việc đều có nhân có quả, hoặc nhân nào quả nấy. Vì vậy, xin những ai có cảm tình với tăng thân/tổ chức/giáo hội Làng Mai, và tổ chức/giáo hội Làng mai chớ nên chửi rủa, đổ vấy trách nhiệm và tội lỗi cho nhà nước, cho tăng ni, phật tử và cho các cấp lãnh đạo GHPGVN vì đã không lên tiếng bênh vực cho gần 400 thanh niên nam nữ vô tội, vốn đã bị sư ông Nhất Hạnh, sư bà Cao Ngọc Phượng và TT Đức Nghi biến thành vật tế thần để thỏa mãn tham vọng cá nhân làm bá chủ Phật giáo tại VN.

Thiết nghĩ, sư ông Nhất Hạnh, sư bà Chân Không, và TT Đức Nghi nên bình tâm, tỉnh táo nhìn lại tất cả mọi việc đã xảy ra mà ăn năn sám hối và xin lỗi: dân tộc VN, nhà nước VN, tăng ni, phật tử VN, ngỏ hầu khi nhắm mắt xuôi tay không còn ân hận, tiếc nuối với những gì mà mình đã gây ra.

Chung Anh

 


Chú thích:

(*) Đĩa DVD “Lời Thầy dặn dò” được Làng Mai in ra rất ít, nhất là sau khi sự kiện Bát Nhã vừa xảy ra. Có khả năng, Làng Mai đã cho thu hồi các đĩa này. Đĩa DVD này là tài liệu rất quan trọng chứng minh Làng Mai chủ trương thành lập tổ chức/giáo hội Làng Mai độc lập sinh hoạt tại VN do chính TS Nhất Hạnh phát ngôn. Dĩ nhiên, không có gì khó hiểu khi đĩa DVD “Lời Thầy dặn dò” không được công bố trên các trang web: Làng Mai, Phù Sa, Pháp nạn Bát Nhã, và Phương Bối. TT Đức Nghi đã có đĩa DVD này. Sau đó, TT Đức Nghi in sang đĩa DVD đó gửi đến các cấp của Giáo hội và của chính quyền tỉnh và trung ương.


 

Những bài liên quan về vụ Bát Nhã có đăng trong sachhiem.net:

- Những bạo hành ở Tu viện Bát Nhã - xin giải thích giùm tôi (Nguyễn Đắc Xuân)

- Liêm Sĩ và Dũng Khí (Minh Mẫn)

- Vài Ý Kiến Xung Quanh Vụ Tu Viện Bát Nhã -1 (Trần Chung Ngọc)

- Sinh Hoạt Tâm Linh Tại Tu Viện Lộc Uyển (Đất Lành)

- Ai là người phải xin lỗi trong sự kiện Bát Nhã? (Chung Anh)

- Về vụ lộn xộn ở Bát Nhã (CPT)

- Một Cái Nhìn Khác Về Vụ Tu Viện Bát Nhã (Thiên Lôi)

- Thử tìm câu trả lời và giải pháp cho Làng Mai-Bát Nhã (Lý Kiến Trúc)

Phản ứng của một số người đối với vụ bạo hành ở Bát Nhã:

Thư Thỉnh Nguyện kính gửi nhà nước CHXHCN Việt Nam

 

 

Trang Đối Thoại