Diễm trong ca khúc "Diễm Xưa" của Trịnh Công Sơn
(những người yêu TCS)
17 tháng 3, 2010
Chủ Nhật, 14/03/2010, 07: 18 (GMT+7)
1. Diễm và cuộc gặp sau 50 năm ở Huế TT
Sau gần 50 năm, Diễm trong ca khúc Diễm xưa của cố nhạc sĩ Trịnh Công Sơn đã bất ngờ xuất hiện trong chương trình giao lưu tại Trung tâm Văn hóa Phật giáo Liễu Quán, Huế vào tối 12-3 (2010).
 |
 |
Bà Bích Diễm - Ảnh: Thái Lộc | Trong vòng vây của cánh phóng viên - Ảnh: Thái Lộc |
Buổi giao
lưu đầy bất ngờ vì là quyết định trong thoáng chốc của GS.TS Thái Kim
Lan - chớp thời cơ bà Ngô Vũ Bích Diễm ghé Huế theo đoàn Phật giáo làm
từ thiện đến từ Los Angeles, California, Mỹ.
Có
đến hơn 100 thân hữu của nhạc sĩ quá cố và công chúng Huế tập trung, và
nói như nhà văn Bửu Ý, "nhiều người tới đây để nhìn mặt Bích Diễm xem có
thật hay chỉ là huyền thoại...".
Ðêm giao lưu diễn ra trong không khí đầm ấm, thân mật, với những giọng
ca đồng thời là những người mê nhạc Trịnh qua những cung trầm, cung bổng
mượt mà, đầy chất thơ, chất triết lý với Ca dao mẹ, Ở trọ, Tiến thoái
lưỡng nan, Ðể gió cuốn đi, và tất nhiên, với Diễm xưa như là
chủ đề chính xuyên suốt.
Diễm xưa
là một bài hát nổi tiếng của cố nhạc sĩ Trịnh Công Sơn viết năm
1960, được phát hành trong băng nhạc Sơn Ca 7, lấy từ ý "Diễm của
những ngày xưa".
Diễm xưa cũng được dịch ra tiếng Nhật dưới
nhan đề Utsukushii mukashi, được xếp hạng 11 trong 20 ca khúc
hay nhất trên kênh cáp của Nhật Bản năm 2004.
Năm 2004, Diễm xưa là nhạc phẩm Á Châu đầu tiên được Đại học
Kansai Gakuin đưa vào chương trình giáo dục của mình trong môn Văn
hoá và Âm nhạc.
(Wikipedia)
|
Về
"huyền thoại Diễm" trong bài hát Diễm xưa, "người xưa" tâm sự:
"Trong bài này anh Trịnh Công Sơn viết về vẻ đẹp của Huế nhiều hơn là
về... tôi. Tôi nghĩ vậy. Ðó là bóng dáng của Thành nội cổ kính, của dòng
sông Hương xanh mát và huyền hoặc, là không khí lãng đãng của thơ, của
nhạc".
"Nhiều người tò mò vì sao Diễm im lặng trong suốt mấy mươi năm?". "Vì
tính tôi như vậy, không muốn ra trước công chúng. Tôi cũng không biết
nói gì và không biết có ai cần gì ở mình hay không. Và cũng bởi vì bóng
dáng to lớn của anh Trịnh Công Sơn đã đủ rồi!", "Diễm xưa" nói.
Và điều
chờ đợi của tất cả mọi người trong đêm, đó là câu chuyện của Diễm:
“Tôi là
gái Bắc, theo cha vào Huế năm 1952, bố tôi là giáo sư Ngô Đốc Khánh, dạy
tiếng Pháp ở Trường Quốc học. Tôi theo học lần lượt ở Trường Đồng Khánh,
Quốc học, đến năm 1963 tôi vào học đại học ở Sài Gòn, sau đó sang định cư ở
Mỹ. Nhà tôi ở số 46 đường Phan Chu Trinh (cũ), gần cầu Phủ Cam, là nơi gần
anh Sơn ở (khu cư xá trên đường Nguyễn Trường Tộ - TP Huế). Lần đầu tôi gặp
anh Sơn ngay tại nhà tôi. Anh đi theo anh Đinh Cường đến thăm Nguyễn Việt
Hằng, một người bạn thân của tôi lúc đó đang ở lại nhà tôi để học hè. Sau đó
thấy anh Sơn một mình quay trở lại. Anh viết nhạc và có tặng tôi mấy bài.
Hồi đó còn trẻ lắm nên cũng biết lơ mơ vậy thôi… Sau này tôi mới biết thông
qua hai người em của anh Sơn về câu chuyện nhánh dạ lan hương mà tôi tặng
anh đã gây một chấn động mạnh nơi anh. Đó là một kỷ niệm thật đẹp, thật liêu
trai…!”.
 |
 |
Với nhà văn - dich giả Bửu Ý, một người bạn rất thân với cố nhạc sĩ Trịnh Công Sơn ở Huế - Ảnh: Thái Lộc |
Sau gần 50 năm bà Ngô Vũ Bích Diễm (trái) gặp lại người bạn học cũ Nguyễn Thị Tâm, người học chung ở trường Đồng Khánh từ năm 1955-1961 - Ảnh: Thái Lộc |
Diễm trong Diễm xưa (thứ ba từ phải sang) và những người bạn trong đêm giao lưu - Ảnh: Thái Lộc |
2. Gặp “Diễm xưa” của Trịnh Công Sơn

NDĐT - Lần đầu tiên sau hơn 50 năm, người yêu, đồng thời là nhân vật trong bài hát “Diễm xưa” nhạc sĩ Trịnh Công Sơn đã “lộ diện” và công khai chuyện tình cảm của mình với cố nhạc sĩ tài hoa.
Tối 12-3, tại Trung tâm Văn hoá Liễu Quán, thành phố Huế, TS Triết học Thái Kim Lan, Việt kiều Đức cùng một nhóm bạn “Huế xưa” đã bất ngờ tổ chức một đêm nhạc Trịnh Công Sơn theo kiểu ngẫu hứng.
Điều bất ngờ gây háo hức và tò mò nhất của đêm nhạc này là sự xuất hiện của nhân vật “Diễm”, người yêu, đồng thời là nhân vật trong bài hát “Diễm xưa” của cố nhạc sĩ Trịnh Công Sơn.
Không chỉ là những người trẻ yêu nhạc trịnh của thế hệ 7X, 8X, 9X..., mà ngay cả với rất nhiều người cùng thời, thậm chí là có quen biết, giao du qua lại với cố nhạc sĩ Trịnh Công Sơn, người con gái trong “Diễm xưa” vẫn đã, đang là một huyền thoại sương khói.
Bởi vậy, sự xuất hiện và công khai chuyện tình cảm của mình với cố nhạc sĩ Trịnh Công Sơn lần đầu tiên sau hơn 50 năm im lặng của một “Diễm xưa” bằng xương bằng thịt, đã mang đến những cảm xúc rất đặc biệt đối với gần 100 người, phần lớn là trí thức Huế có mặt trong đêm nhạc.
Sinh thời, hơn một lần cố nhạc sĩ Trịnh Công Sơn tự bạch về “Diễm xưa” như thế này:
“Thuở ấy có một người con gái rất mong manh, đi qua những hàng cây long não lá li ti xanh mướt để đến Trường Đại học Văn khoa ở Huế.... Nhà cô ấy ở bên kia sông, mỗi ngày phải băng qua một cây cầu rồi mới gặp hàng long não để đến trường. Từ ban công nhà tôi nhìn xuống, cái bóng dáng ấy đi đi về về mỗi ngày bốn bận.....Người con gái đi qua những hàng cây long não bây giờ đã ở một nơi xa, đã có một đời sống khác. Tất cả chỉ còn là kỷ niệm. Kỷ niệm nào cũng đáng nhớ nhưng cứ phải quên. Người con gái ấy là "Diễm của những ngày xưa".
“Diễm xưa” tên thật là Ngô Thị Bích Diễm, con gái của ông Ngô Đốc Kh, người Hà Nội, dạy Pháp văn tại trường Đồng Khánh và trường Quốc Học Huế. “Tôi sinh ra ở Hà Nội, nhưng lớn lên ở Huế, trưởng thành ở TP.Hồ Chí Minh, sau đó đi du học nước ngoài và bây giờ cùng chồng và các con sống, định cư ở Mỹ”, bà Diễm cho biết.
Theo hồi ức của nhà nghiên cứu Nguyễn Đắc Xuân và nhiều người cùng thời với bà có mặt tại đêm nhạc thì bà Bích Diễm, thời là người yêu của Trịnh Công Sơn rất giống bố, người gầy và dong dỏng cao, nét mặt thanh tú, bước đi thong thả nhẹ nhàng....Qua thời gian, “Diễm xưa” bây giờ đã là một mệnh phụ, tuy nhiên khuôn mặt, dáng người, phong thái...vẫn còn lưu dấu những nét đẹp kiêu sa, đài các một thời.

Tại buổi nhạc, vì là lần đầu tiên xuất hiện trước công chúng, bà Diễm đã rất xúc động và lúng túng. Bà kể điều được điều mất đại ý: Bà quen biết nhạc sĩ Trịnh Công Sơn qua hoạ sĩ Đinh Cường, thời ấy (khoảng những năm 1960) là một học trò Pháp văn của cha bà. Nhà bà ở 46 đường Phan Chu Trinh, bên kia sông An Cựu, đối diện với nhà cũ của Trịnh Công Sơn ở đường Nguyễn Trường Tộ, thành phố Huế.
Trong thời gian hai người quen biết nhau, có lần bà tặng cho nhạc sĩ Trịnh Công Sơn một nhánh Hoàng lan đầy hoa rất lớn bẻ từ nhà bà, và điều này đã trở thành một “cú sốc” tình cảm lớn đối với nhạc sĩ, theo như lời kể lại của em gái nhạc sĩ với bà sau này....
Nhà văn, GS Bửu Ý, một người bạn thân của nhạc sĩ phát biểu tại đêm nhạc: “Sinh thời, Trịnh Công Sơn có đến hơn...23 người tình. Tuy nhiên, do mối tình đầu với bà Bích Diễm quá sâu nặng cho nên những mối tình sau này, thật ra Trịnh Công Sơn chỉ là đi tìm hình bóng của bà Diễm trước đó mà thôi”.
Tường Minh
(nguồn:
https://cid-4696711205723ecb.skydrive.live.com/
HTuoc/La - PQT/Canada - VPL/Bordeaux )
3. “Diễm xưa” của Trịnh Công Sơn lần đầu tiên xuất hiện
(Dân trí) - Được cho là người tình đầu tiên của cố nhạc sĩ tài hoa Trịnh Công Sơn, nhân vật “bí ẩn” đã đi vào huyền thoại trong sáng tác “Diễm xưa” của chàng thi sĩ họ Trịnh, lần đầu tiên xuất hiện trước công chúng
....(xem tiếp)>>>
4. “Diễm xưa” của Trịnh Công Sơn trở về
(Thanh Niên) - Lần đầu tiên sau hơn 50 năm im lặng trước mọi suy đoán, giả thiết..., người đẹp Diễm xưa của Trịnh Công Sơn đã công khai mối tình huyền thoại với cố nhạc sĩ tài hoa.... (xem tiếp)..>>>