toàn tập: 0
1
2
3
4
5
6 7 8
CHƯƠNG III:
NHỮNG SỰ VIỆC SAU ĐÂY XẢY RA VÀO THỜI-ĐIỂM NÀO?
I/ Phong-Trào Văn-Thân Yểm-Trợ Thành-Công Cho Nguyễn-Huệ Lên Ngôi Vua?
A) TÀI-LIỆU:
Báo “L'Osservatore Romano”, cơ-quan truyền-thông chính-thức của Tòa Thánh
Vatican ở La Mã, số ra ngày 12/19-8-98, có đăng bài “Ky-Tô-Hữu Việt-Nam Sùng
Kính Đức-Mẹ La-Vang: Sự-Tích Đức-Mẹ Hiện Đến Với Giáo-Dân Trong Rừng La-Vang Ở
Việt-Nam”, trong đó có đoạn:
Vào cuối thế-kỷ 18, lãnh-thổ Việt Nam bị chia thành 2 vương-quốc: Đàng
Ngoài thuộc quyền chúa Trịnh đóng đô ở Hà Nội; và Đàng Trong thuộc quyền chúa
Nguyễn đóng đô ở Huế. Các chúa trong Nam muốn đánh ra Bắc nên nhờ người Pháp
giúp đỡ. Nhưng có một nhóm trí-thức, gọi là Văn Thân, chống lại sự can-thiệp của
người Pháp và đã thành-công trong việc giúp vua Quang Trung lên ngôi. Ông này
chiếm được miền Bắc, nhưng từ-trần sớm, để lại ngai vàng cho con là vua
Cảnh-Thịnh, tuổi mới lên mười...
B) NHẬN XÉT:
Theo “Việt Nam Sử-Lược” của Trần Trọng Kim, Tập II, Chương X (Tình-Thế Nước
Nam Từ Năm Giáp-Tuất Về Sau), thì:
Đoạn I. Văn-Thân nổi loạn ở Nghệ An. Tháng giêng năm giáp-tuất (1874), là
năm Tự Đức thứ 27, đất Nghệ An có hai người tú-tài là Trần Tấn và Đặng Như Mai
hội-tập cả các văn-thân trong hạt rồi làm một bài hịch gọi là “Bình Tây, Sát
Tả”, đại-lược nói rằng: “Triều-đình dẫu hòa với Tây mặc lòng, sĩ-phu nước Nam
vẫn không chịu, vậy trước nhất xin giết hết giáo-dân, rồi sau đánh đuổi người
Tây cho hết...” Bọn Văn-Thân cả thảy độ non ba nghìn người, kéo nhau đi đốt phá
những làng có đạo...
Và, trong cùng sách, cùng Tập, Chương XV (Việc Đánh Dẹp Ở Trung-Kỳ Và
Bắc-Kỳ):
Đoạn 8. Ông Phan-Đình-Phùng mở đồn-điền ở Vũ Quang, Hà Tĩnh, rồi cho người
đi sang Tàu, sang Tiêm, học đúc súng đúc đạn, để đợi ngày khởi-sự. Sau ông ấy
đứng đầu đảng văn thân để chống-cự với quân Pháp... (1893-1895)
Thiển-nghĩ vì tin vào các tài-liệu của các Ky-Tô-Hữu Việt-Nam cung-cấp mà báo
“L'Osservatore Romano”, tiếng nói có thẩm-quyền cao nhất của Ky Tô Giáo, đã để
độc-giả thấy rõ là không biết đúng về lịch-sử Việt Nam, nhất là về những sự việc
liên-hệ mà họ kể lại. Chỉ vì vua Cảnh Thịnh ngược-đãi tín-đồ Ky Tô Giáo, mà hội
Văn Thân thì cũng hành-động như thế, cho nên bài báo ấy đã kết-hợp cả hai phía
lại thành cùng một nhóm, mặc dù hai lực-lượng nói trên hiện-hữu vào hai thế-kỷ
khác nhau. Thật ra, dưới thời các vua Quang Trung và Cảnh Thịnh, vào cuối thế-kỷ
18, không có Văn Thân. Nhóm kháng-Pháp này chỉ mới bắt đầu thành-hình sau khi
quân Pháp đã chiếm lấy nhiều phần đất của Việt Nam, dưới thời vua Tự Đức, và sau
khi nước Pháp đã đặt nền đô-hộ trên nước Việt Nam dưới thời vua Thành Thái, vào
cuối thế-kỷ 19.
Sự-kiện lịch-sử mà bị viết sai như thế thì làm thế nào mà đúng sự thật trong
những chuyện khác, như chuyện Đức Mẹ Hiện Ra Tại La-Vang?
II/ Các Cuộc Bách-Hại Ky-Tô-Giáo Tại Việt-Nam Thật-Sự Bắt Đầu Xảy Ra Vào
Thời-Điểm Nào?
A) TÀI-LIỆU:
1- Theo báo “L'Osservatore Romano” thì: “Vào tháng 8-1798, triều-thần của
vua Cảnh-Thịnh ra lệnh đàn-áp Thiên Chúa Giáo. Giáo-dân cùng với gia-đình chạy
trốn vào vùng La Vang. Một hôm, Đức Mẹ hiện ra với họ lần đầu, có bồng Đức Chúa
Hài-Đồng trong tay, có hai thiên-thần vây quanh, hứa sẽ che-chở và cứu-vớt họ.
Sau đó còn có những lần hiện ra tiếp theo...”
2- Vào ngày 19-6-1998, giáo-hoàng John Paul II có nói: “Kể từ 1533, nghĩa
là từ khi Thiên Chúa Giáo bắt đầu truyền sang Đông Nam Á-Châu, trừ vài thời-kỳ
yên-ổn, Giáo-Hội Việt Nam đã bị ngược-đãi suốt 3 thế-kỷ...” Nhưng trước đó,
linh-mục Pierro Gheddo, tác-giả “Cây Thập-Tự và Cây Bồ-Đề”, đã viết trong cuốn
sách ấy: “Thí-dụ, tại Bắc-Kỳ, các cuộc trấn-áp dữ-dội đã bắt đầu vào các năm
1696, 1713, 1721, 1778, v.v...”
B) NHẬN XÉT:
1- Lm Pierro Gheddo thì viết rằng các sự kỳ-thị trở nên khắc-nghiệt vào năm
1696; báo “L'Osservatore Romano” của Vatican thì viết rằng tàn-ác nhất là vào
năm 1798 nên Đức Mẹ phải hiện đến để “che chở” các tín-đồ Ky Tô Giáo tỵ-nạn tại
La Vang; và giáo-hoàng John Paul II thì nói rằng các sự ngược-đãi ấy (dù có một
số thời-kỳ lắng yên) đã bắt đầu từ năm 1533.
Nhưng, để tìm hiểu các cuộc đàn-áp ấy thật-sự xảy ra vào thời-gian nào (từ
1533 đến 1696), ta hãy tra-cứu các sách lịch-sử và các tài-liệu khác nữa đã được
phổ-biến công-khai.
2- Tác-giả Ky Tô Giáo Nguyễn-Văn-Thông đã viết chi-tiết cụ-thể về các cuộc
giết hại giáo-dân, nhưng chỉ kể năm 1630 là năm giết đạo gay-gắt đầu tiên.
Sử-gia không-Công-Giáo Trần Trọng Kim trong Việt Nam Sử-Lược, trái lại, đã kể
những vụ cấm đạo xảy ra sớm hơn trước đó rất nhiều:
Năm bính-thân (1596) đời ông Nguyễn Hoàng có người giáo-sĩ Tây Ban Nha tên
là Diego Adverte vào giảng đạo ở trong Nam trước hết cả. Nhưng lúc bấy giờ lại
có mấy chiếc tàu Tây Ban Nha cùng đến, chúa Nguyễn sợ có ý quấy-nhiễu gì chăng,
bèn đuổi đi... Năm bính-dần (1626) đời vua Lê Thần Tông, giáo-sĩ là Baldinoti
vào giảng đạo ở ngoài Bắc, bị chúa Trịnh không cho, phải bỏ đi... Năm tân-vị
(1631) ở trong Nam, chúa Thượng là Nguyễn Phúc Lan cấm không cho người Tây vào
giảng đạo ở trong nước... Năm giáp-thìn (1644) chúa Hiền ở Miền Nam bắt giết
những người đi giảng đạo ở Đà Nẵng... Năm quí-mão ở ngoài Bắc chúa Trịnh là
Trịnh Tạc bắt đuổi các giáo-sĩ và cấm không cho người mình theo đạo Gia-Tô...
Năm bính-tí (1696) đời vua Lê Hi Tông, Trịnh Cán bắt đốt phá hết cả những sách
đạo và nhà đạo ở các nơi và đuổi những người giảng đạo ra ngoài nước...
3- Rốt cuộc, ta không tìm thấy tài-liệu về việc ngược-đãi (dù không gay-gắt)
Ky Tô Giáo vào 60 năm đầu tiên, từ lúc khởi đầu giảng đạo vào năm 1533 cho đến
năm 1596 (là năm chúa Nguyễn Hoàng đuổi giáo-sĩ và tàu chiến Tây Ban Nha, mặc dù
không bắt và không gây thiệt-hại gì cho họ cả), chưa kể các thời-kỳ yên-ổn khác
về sau. Thế thì việc giảng đạo Ky Tô tại Việt Nam quả đã không bị trở-ngại suốt
sáu thập-niên đầu tiên. Ai nấy đều biết tại sao sau đó nó đã trở nên cay đắng.
Cho nên, đáng lẽ Vatican không nên tảng lờ về 60 năm êm-thắm đầu tiên, mà
lại mập-mờ gán cho Việt Nam là vốn kỳ-thị tôn-giáo từ đầu.
III/ La-Vang Được Chọn Làm Trung-Tâm Thánh-Mẫu Toàn-Quốc Từ Bao Giờ?
A) TÀI-LIỆU:
1- Báo “Mẹ Việt-Nam”, số đặc-biệt 102 ra ngày 15-8-98, có đăng bài “Linh-Địa
La Vang” của Nguyễn Lý Tưởng, với đoạn kết-luận như sau: “Hội-Đồng Giám-Mục
(Việt Nam) họp ngày 01-05-1980 đã chấp-thuận chọn La Vang làm Trung-Tâm
Thánh-Mẫu Toàn-Quốc”.
2- Trong bài báo của Vatican đăng trên “L'Osservatore Romano” kể trên, có
đoạn: “Qua Bức Thư Chung (của Hội-Đồng Giám-Mục Nam Việt-Nam) đề ngày
8-8-61, La Vang đã được công-nhận là Trung-Tâm Thánh-Mẫu Toàn-Quốc. Sau ngày
30-4-75, tất cả giám-mục của Việt Nam, họp tại Hà Nội ngày 1-5-80, đã long-trọng
chấp-thuận việc tiếp-tục chọn La Vang làm Trung-Tâm Thánh-Mẫu Toàn-Quốc...”
B) NHẬN-XÉT:
“L'Osservatore Romano” viết đúng hơn Nguyễn Lý Tưởng, vì khắp Việt Nam chỉ có
một La Vang, và La Vang đã được chọn làm Trung-Tâm Thánh-Mẫu Toàn-Quốc vào ngày
8-8-61, cho nên các giám-mục trước kia ở Miền Bắc mà nay họp chung với các ông
lâu nay ở Miền Nam thì chỉ làm có một việc hình-thức là đồng-thuận với một việc
đã rồi, mà trong thâm-tâm họ đã đồng-thuận từ 8-8-61.
Bài viết của Nguyễn Lý Tưởng rất dài, gồm nhiều chi-tiết, nhiều mặt, nhưng
thiếu chính-xác về điểm nói trên: Hội-Đồng Giám-Mục họp tại Hà Nội ngày 1-05-80
không phải chấp-thuận chọn La Vang làm Trung-Tâm Thánh-Mẫu Toàn-Quốc (như thể
đây mới là lần đầu tiên) mà là chấp-thuận việc tiếp-tục chọn La Vang (là một
việc đã được chấp-thuận và có giá-trị thi-hành từ năm 1961 rồi). Có chăng, đây
là việc được (CSVN) chấp-thuận cho chấp-thuận.
IV/ Nhà-Thờ La-Vang Đã Được Nâng Lên Hàng Vương-Cung Thánh-Đường?
A) TÀI-LIỆU:
Trong bài “Tinh-Thần La Vang” đăng trên báo “Thằng Mõ”, số 832 ra ngày
28-3-98, tác-giả Trần Văn Trí viết: “Đền thờ Đức-Mẹ La Vang là Vương-Cung
Thánh-Đường đã được xức dầu Thánh ngày 22-8-61 theo sắc-chỉ Tòa Thánh dưới thời
Đức Giáo-Hoàng Gioan...”
B) NHẬN-XÉT:
Trong bài “Ky-Tô-Hữu Việt Nam Sùng Kính Đức-Mẹ La Vang” đăng trên báo
“L'Osservatore Romano” nói trên, có đoạn: “Vào ngày 22-8-61, nhà thờ
La Vang đã được giáo-hoàng John XXIII nâng lên hàng Tiểu-Vương-Cung Thánh-Đường.”
La Vang chưa phải là một Vương-Cung Thánh-Đường
như Trần Văn Trí viết. Hệ-thống tổ-chức của Giáo-Hội Ky-Tô-Giáo không cho phép
lẫn-lộn giữa giám-mục và tổng-giám-mục, v.v..., do đó, không thể lẫn-lộn giữa
Tiểu Vương-Cung với Vương-Cung. Sự sai lầm của Trần Văn Trí, cũng như của các
người khác, quả đã góp phần gia-tăng mối nghi-ngờ về sự chính-xác của vấn-đề La
Vang.
V/ Người tử-đạo đầu tiên tại Việt Nam là ai, vào thời-điểm nào?
A) TÀI-LIỆU:
1- Báo “L'Osservatore Romano” ra ngày 27-6-98 có đăng lời của giáo-hoàng John
Paul II: “... Linh-mục Vincent Liem, thuộc dòng Đa-Minh, đã tử-đạo vào năm
1773; ông là người tử-đạo đầu tiên trong số 96 người tử-đạo có quốc-tịch Việt
Nam...”
2- Báo “Thằng Mõ”, số 852 ra ngày 15-8-98, có đăng bài “Sự-Kiện La Vang:
Trang Sử Tử-Đạo” của Nguyễn Văn Thông, trong đó có đoạn:
“Năm 1630, thời-gian giáo-sĩ Đắc Lộ truyền đạo ở Đàng Ngoài, có Phan
Sinh... không chịu bỏ đạo... bị đao-phủ bổ đầu làm đôi. Phan Sinh là vị tử-đạo
đầu tiên ở Đàng Ngoài và trên toàn cõi Đại Việt”.
B) NHẬN-XÉT:
Trong bài viết (đầy những sai lầm) nói trên, trước khi kể đến trường-hợp
tử-đạo của Phan Sinh, Nguyễn Văn Thông đã viết: “Về các sử-liệu liên-hệ,
chúng ta có khá nhiều để đối-chiếu một số cách trình-bày thiên-vị... với các
sử-liệu như thư viết tay, sổ-sách ghi tên giáo-hữu..., những bản phúc-trình của
từng khu-vực truyền-giáo gởi về Bộ Truyền-Giáo ở Roma, ở Paris, ở các nhà dòng
Tên, dòng Đa Minh... có chi-nhánh ở Macao, Penang, Nhật, Phi Luật Tân, Thái
Lan... đã bổ-túc cho ta biết những sự-kiện khách-quan và xác-thực hơn. Dưới đây
chỉ là đôi ba nét lấy ra từ trang sử tử-đạo của Giáo-Hội Công-Giáo Việt Nam...”
Thế mà, trong lúc báo “L'Osservatore Romano” của Tòa Thánh Vatican đăng lời
của giáo-hoàng John Paul II nói rằng “Lm Vincent Liem là người Việt Nam đầu tiên
tử-đạo vào năm 1773”, thì Nguyễn Văn Thông lại xác-quyết trên báo “Thằng Mõ”
rằng “Phan Sinh là người đầu tiên trên toàn cõi Việt Nam tử-đạo vào năm 1630”.
Cũng thế, người nào tử-đạo đầu tiên, vào ngày tháng nào, không phải là vấn-đề
chính; mà vấn-đề chính là: “tài-liệu” nào, tác-giả nào, là “thật-sự” chính-xác;
và khi mà đã có nhiều trái nghịch với nhau như thế, thì liệu những điều nói ra,
viết ra, như đã trích trên, có đáng được sự tin-cậy của mọi người hay không?
CHƯƠNG IV:
ĐỨC MẸ HIỆN RA TẠI LA-VANG
NHƯ THẾ NÀO?
A/ TÀI-LIỆU:
1) Báo “L'Osservatore Romano” của Vatican, ra ngày 12-8-98, có đăng bài “Sự-Tích
Đức-Mẹ Hiện Ra Tại Rừng La-Vang Ở Việt-Nam” trong đó có đoạn:
“... Cùng với gia-đình, các Ky Tô Hữu vào trốn trong rừng La Vang, cách xa
nhà họ chừng 60 cây số. Họ họp hằng ngày dưới một cây lớn và đọc kinh lần chuỗi
vinh-danh Đức Mẹ. Một hôm, Đức Mẹ với hai thiên-thần vây quanh và bồng Chúa
Hài-Đồng trong tay, hiện ra với họ lần đầu tiên, hứa sẽ bảo-vệ và an-ủi họ. Sau
đó, còn có những lần hiện ra tiếp theo...”
2) Báo “Églises d'Asie” (EDA), số 270 ra ngày 1-9-98, có đăng bài “Ky Tô Hữu
Hành-Hương Tại La-Vang”, trong đó có đoạn:
... Việc hành-hương tại La Vang bắt nguồn từ cuối thế-kỷ 18. Năm 1798, dưới
triều Tây Sơn, vua Cảnh Thịnh đã ban-hành một cuộc đàn-áp rất khắc-nghiệt khiến
cho giáo-dân phải chạy trốn vào trong một thung-lũng, tập-trung cầu-nguyện ở một
khoảng đất trống lẻ-loi giữa rừng dày đặc nằm về hướng Tây của Tỉnh Quảng-Trị.
Họ họp nhau quanh một bức tượng Đức Mẹ đặt trên cành của một cây đa lớn, xin
đước đấng mà họ gọi là “Mẹ” an-ủi và ban cho sức mạnh. Vào cuối thế-kỷ 19, một
nhà thờ được dựng lên chỗ đó...
3) Báo “Thằng Mõ”, số 832 ra ngày 28-3-98, có đăng bài “Tinh-Thần La Vang” của
Trần Văn Trí, trong đó có đoạn:
... Lm Ng. V. Ngọc kể: “Trong lúc lánh nạn tại đây, ban đêm họ họp nhau
cầu-nguyện và lần chuỗi. Bỗng nhiên họ thấy một bà đẹp-đẽ mặc áo choàng hiện ra
gần một cây đa đại-thụ, mà họ nhận biết ngay là Đức Mẹ, có bồng Chúa Hài-Đồng,
hai bên có hai thiên-thần cầm đèn chầu...
4) Báo “Mẹ Việt-Nam” số 102 ra ngày 15-8-98, có đăng bài “Linh-Địa La Vang” của
Nguyễn Lý Tưởng, trong đó có đoạn:
... Tương-truyền Đức Mẹ đã hiện ra tại gốc cây đa cổ-thụ. Dân làm rừng
thường đến đó van-vái, về sau họ nghe nói có một Bà linh thiêng hiện ra
tại đây nên họ đã đắp một cái nền dưới gốc cây đa, gọi là nền vọng, và rào chung
quanh.
5) Báo “Saigon USA”, số 97 ra ngày 14-9-98, có đăng bài “Linh-Địa La Vang” trong
đó có đoạn:
... Cây đa đại-thụ: Theo cổ-truyền ngày xưa Đức Mẹ đã hiện ra gần gốc nó, nay
không còn tăm dạng gì...
... LM Giuse Nguyễn Xuân Cảnh (Kim Long) đã ở Phó tại Cổ Vưu dưới thời hai Cha
Sở: Bonin (Ninh) và Cadière (Cả)...
... Đến sau Cha Cadière (Cả) đã sắm một bàn kiệu...
B/ NHẬN XÉT:
1) Báo “L'Osservatore Romano” là cơ-quan chính-thức của Vatican, có uy-tín và
khả-tín nhất, trên tất cả, đã đơn-giản kể lại việc Đức Mẹ hiện ra lần đầu như
thế nào trước giáo-dân tại La Vang: bài báo không nói cụ-thể xuất-hiện ở vị-trí
nào so với cây đa đại-thu, và cũng không đề-cập đến áo choàng cùng với đèn chầu.
2) Thư tin song-ngữ “Églises d'Asie” của các Hội Truyền-Giáo Ngoại-Quốc tại
Paris, chuyên về Á Châu, cũng có tầm-vóc quốc-tế, đã không đề-cập đến việc “Đức
Mẹ xuất-hiện” mà chỉ mô-tả cảnh tín-đồ Ky Tô Giáo hội họp để cầu-nguyện ở đó,
với “bức tượng” của Đức Mẹ, và nói rõ là tượng ấy được đặt trên cành cây --
những chi-tiết không thấy có trong các “tài-liệu” khác. Không có Chúa Hải-Đồng
và hai thiên-thần, là những chi-tiết được xem là quan-trọng nhất trong lần hiện
ra đầu tiên.
3) Trần Văn Trí trên báo “Thằng Mõ”, căn-cứ vào Lm Nguyễn Văn Ngọc, thì xác-nhận
rằng Đức Mẹ hiện ra lần đầu (“bỗng nhiên họ thấy”) không phải trên cành, mà là
gần (bên cạnh) cây đa.
4) Nguyễn Lý Tưởng trên báo “Mẹ Việt-Nam” thì khẳng-định rằng dân La Vang đã tụ
họp ở đó để cầu nguyện trước khi họ nghe nói rằng xưa kia có một Bà Linh-Thiêng
xuất-hiện ở đó, và do nghe nói như thế họ mới đắp cái “nền vọng” dưới gốc cây
đa. Ngoài ra, bài viết không đề-cập đến Chúa Hài-Đồng và hai thiên-thần, là
những chi-tiết tiêu-biểu hầu như không-thể-thiếu cho sự-tích này.
5) Báo “Saigon USA” thì đề-quyết rằng Đức Mẹ hiện ra gần gốc cây đa. Bài viết
rất dài, tỷ-mỷ, nhưng lại không đả-động gì đến Chúa Hài-Đồng và hai thiên-thần,
mà đáng lẽ phải được kể ra, nếu có, vì đó là những điểm chính quan-trọng hơn mọi
nét tả linh-tinh khác.
C/ Ý-KIẾN:
1) Theo báo “Églises d'Asie” thì (kể từ đời Cảnh Thịnh) mãi cho đến cuối thế-kỷ
19 mới có một nhà thờ được dựng lên. Nhưng theo Nguyễn Lý Tưởng trong “Linh-Địa
La Vang” trên báo “Mẹ Việt-Nam” số 102 thì ngay từ “khoảng đầu đời Minh Mạng
(1820-1840= đầu thế-kỷ 19) ba làng đồng-thuận nhường chỗ đó lại cho bên Công
Giáo... và cha xứ đã cho sửa-sang nơi đó thành một nhà thờ bằng tranh. Đây là
ngôi nhà thờ đầu tiên tại La Vang.”
2) Các tác-giả viết về “sự xuất-hiện của Đức-Mẹ tại La Vang”, vì muốn tô vẽ thêm
cho sự-tích tăng phần khả-tín mà lại chỉ căn-cứ vào cổ-truyền, lời đồn (nghe
nói), đồng-thời dựa vào ấn-tượng và tưởng-tượng cá-nhân, một chiều, cho nên
thiếu cơ-sở trung-thực, khiến mâu-thuẫn nhau, làm cho người đọc thấy sự bịa-đặt
rõ-ràng.
3) Khi mà chính sự hiểu biết của giám-mục tên tuổi Hồ Ngọc Cẩn còn bị cấp dưới
là linh-mục Lê Thiện Bá (cả hai đều có gốc-gác Quảng Trị) bác bỏ, và cứ như thế,
thì làm sao mà người đọc có thể tin được các tác-giả khác trong cùng đề-tài, khi
mà chính họ không hề đích-thân trực-tiếp tiếp-cận với các sự-việc hoặc
bằng-chứng chính-xác về sự-việc lúc đang xảy ra của sự-tích “lịch-sử” này?
4) Tóm lại, ngay chính báo “L'Osservatore Romano” cũng đã đưa ra kết-luận, liền
sau đoạn viết về sự xuất-hiện của Đức Mẹ tại La Vang: “Tiếc thay, hiện nay
không có một tài-liệu viết nào viết về những lần Đức Mẹ hiện ra: những tài-liệu
ấy có lẽ được lưu-trữ ở Huế và đã bị tiêu-hủy trong hai cuộc chiến địa-phương,
năm 1833 dưới thời Minh Mạng, và năm 1861 dưới thời Tự Đức”* (hơn một thế-kỷ
trước khi có lễ “kỷ-niệm 200 năm” này, là cơ-hội tốt để các tác-giả kể trên
tha-hồ đặt điều, phịa chuyện).
*CHÚ-THÍCH 1:
Nguyễn Lý Tưởng trong bài “Linh-Địa La Vang” trên
báo “Mẹ Việt-Nam” đã viết: “Lm Stanilas Nguyễn Văn Ngọc đã trích dẫn một đoạn
trong bức thư của Lm Lôrensô Lâu, ở vùng Dinh Cát (Quảng Trị) đề ngày 17-2-1691
gởi về Roma”. Như thế rõ-ràng là các báo-cáo từ vùng Dinh Cát (gồm có La
Vang) đã được gởi về thấu tận Roma từ hơn một thế-kỷ (1691-1798) trước khi có vụ
gọi là “Đức-Mẹ Hiện Ra Tại La Vang.
Và Trần Văn Trí trong bài “Tinh-Thần La Vang” trên báo “Thằng Mõ” cũng đã
viết: “Vài Nét Lịch-Sử Về La-Vang: 1717-1739: xảy ra một số xáo trộn mà Tòa
Thánh phải trực-tiếp can-thiệp...” Đây cũng là một bằng-chứng nữa rằng Roma
đã theo dõi sít-sao tình-hình cộng-đồng Ky Tô Giáo tại La Vang hơn năm thập-niên
(1739-1798) trước vụ gọi là Đức-Mẹ Hiện Ra Tại La-Vang.
Theo-dõi nắm vững tình-hình La Vang sít-sao từng chi-tiết suốt hơn cả một thế-kỷ
từ trước như thế, mà rồi vẫn không ghi-nhận được một chữ nào về biến-cố
trọng-đại có tầm-vóc quốc-tế là vụ "Đức Mẹ Hiện Ra Tại La Vang", một chuyện động
trời, động đất đối với giáo-hội ấy. Tất-nhiên, ai nấy đều thấy: sở-dĩ hiện nay
không có tài-liệu viết về vụ này lưu-trữ tại Vatican, chỉ vì một lý-do quá
đơn-giản: Đức Mẹ Không Hề Hiện Ra Tại La Vang.
*CHÚ-THÍCH 2:
Nguyễn Lý Tưởng còn viết: “Năm 1886 Đức Giám-Mục
Caspar ở Huế mới quyết-định xây nhà thờ bằng gạch... phải mất 15 năm mới
hoàn-thành. Đại-Hội Đức-Mẹ La Vang lần thứ I và khánh-thành nhà thờ vào các ngày
6, 7 và 8 tháng 8 năm 1901.”
Vậy thì trong suốt thời-kỳ 15 năm này (từ 1886 đến 1901), hơn 88 năm sau vụ gọi
là “Hiện Ra” vào năm 1798 (1798-1886), và ít nhất là 25 năm sau lần “tài-liệu bị
tiêu-hủy dưới thời Tự Đức” vào năm 1861 (1861-1886), tại sao không có người nào
tìm ra được một tài-liệu nào khả-tín, nếu có, về sự xuất-hiện của Đức Mẹ tại La
Vang?
۩
Vấn-đề bây giờ là: những chi-tiết mới được thêm-thắt trong các bài viết dẫn
trên, nếu không được làm sáng tỏ, thì hẳn là sẽ bị sử-dụng như là “tài-liệu
căn-bản”, “bằng-chứng lịch-sử” để tiếp-tục lưu-truyền Sự Giả (nghịch với Sự
Thật) cho các thế-hệ con cháu của chúng ta trong tương-lai.
|