|
Bài 1 2
Lời nói đầu
HƠN 5 THẾ KỶ CÓ MẶT TẠI V.N, thời gian đủ để một tôn giáo cắm sâu gốc rể trong một dân tộc,đó là thời gian mà P.G đã làm được nhiều mặt,trong đó văn hóa và ổn định xã hội theo tinh thần PG, nhưng Kito giáo, với những phương tiện sẳn cĩ, đội ngủ trí thức nhiều,có tổ chức, giàu vật chất,thế v lực nắm trong tay,thế mà đã thâm nhập vào VN một cách khó khăn, chậm chạp, thậm chí gặp phải sự chống đối kịch liệt từ vua chúa, sĩ phu, các tổ chức nhân dân.
Có những tôn giáo mang lại an lạc cho nhân dân thì cũng có những tôn giáo đem đến cho dân tộc nhiều xáo trộn,mê tín,thậm chí đnh mất nền văn hóa đặc thù của đất nước mà gót chân xâm lược nó đi qua, lưu lại trong sử sách những đau thương,mất mát và thương tổn khó phai, chính sự xâm lược của tôn giáo mới là hệ quả lâu dài, không như thực dân chiếm hữu thuộc địa, vài thế kỷ có thể bị bứng gôc khi ý thức chính trị phát triển,ngược lại,tôn giáo mang chất thần quyền, ăn sâu vào tư tưởng, tâm khảm con người bằng học thuyết trừu tượng mơ hồ không thể kiểm chứng và trải nghiệm, càng ngày càng lún sâu vào mê muội và cuồng tín, những tôn giáo như vậy chỉ có thể bị xóa sạch khi dân trí và mức sống của một đất nườc được nâng cao bởi khoa học, văn hóa; Trên mãnh đất duy lý không thể tồn tại duy thần – một tôn giáo khởi nguyên từ trình độ lạc hậu cổ đại đối trước những thiên tai, những hiện tượng thiên nhiên, nẩy sinh nhiều sợ sệt rồi khẩn cầu,đẻ ra nhiều giả thuyết thần quyền để giải thích những vấn đề ngoài tầm hiểu biết lúc bầy giờ, đổ mọi bất toàn lầm lổi cho một quyền năng siêu tưởng, phải chăng đó là sự yếu đuối của con người và trốn chạy trách nhiệm trước những hành động do mình gây ra, thiên tai bất thường hiện nay là hệ quả tất yếu của việc hủy hoại môi trường chứ không phải là cơn thịnh nộ của thượng đế trườc những bất chánh của con ngưoi.
Dân tộc ta diểm phúc được hấp thụ nhiều luồng tư tưởng tôn giáo Đông phương,tiềm ẩn khoa học, có thể tự trải nghiệm và kiểm chứng sự lợi ích cụ thể trong cuộc sống, một luồng tư tưởng hài hòa vi tế, tạo cho dân tộc một tinh thần hóa giải và hòa hợp, không từng gây máu đổ thịt rơi khi truyền bá. Ngược lại Kito giáo đã lưu lại trong sử sách trên thế giới cũng như ở đất nước ta quá nhiều vết thương khó phai,thế mà trong cuộc sống hòa bình hiện nay của đất nước, họ không muốn hòa mình cùng nhân dân để chia xẻ những mất mát đau thương đã qua, cùng vực dậy cho đất nước một đời sống ngang tầm thế giới tiên tiến, họ tiếp tục đòi hỏi đặc quyền đặc lợi, họ chưa hề có tiếng xin lổi dân tộc vì những sai lầm của họ trong quá khứ đối với cha ông chúing ta, họ cũng không từ bỏ những thái độ ngạo mạn vì vẫn tự xem mình là người đại diện cho thượng đế đến cai quản con người. Chính tư tưởng độc tôn, khiếm khuyết, cao ngạo đó , họ khó thích nghi với dân tộc mà từng ảnh hưởng sâu đậm nền tín ngưỡng cổ truyền đầy nhân bản như Phật giáo.
Vatican vẫn tiếp tục,bằng mọi cách, ngoại giao, chính trị, kinh tế, thông qua các nước có thế lực hòng gây sức ép với chính quyền hiện nay để cố chen chân, bành trướng khối lượng tín hữu. Hơn ai hết, chính quyền đã có kinh nghiệm máu xương giải phóng đất nước khỏi ách ngoại bang, nhưng liệu kẻ thù vô hình cuồng tín, siêu tưởng được vỏ bọc tôn giáo đầy thế lực và giàu của cải, nhà nước có vượt qua được mưu ma chước quỷ hay đành xuôi tay chấp nhận cái lợi trước mắt, sẽ để lại cái hại to lớn về lâu về dài, sẽ có những bất an xáo trộn mà nhân dân ta đã đổ quá nhiều máu xương trong quá khứ, không muốn những gì ông cha ta để lại sẽ bị xóa sạch và còn bị lên án ngoại đạo tà ma; Kito giáo, một nền văn hóa không còn mới đối với chúng ta, nhưng thật sự nó cũng không dể dàng hòa nhập với tư tưởng chúng ta, cho dù phái bộ truyền giáo cố khép minh theo tập quán, cố bẻ cong quan niệm ông trời của người dân để tìm thế đứng hợp lý, công dồng Vatican 2 cố nới rộng lề luật giáo hội để dung nhiếp tập quán dân tộc châu Á, cũng khó vượt qua bức tường ý thức cảnh giác của những con người giác ngộ về một truyền thống văn hóa lâu đời như V.N ta.
Một tôn giáo xây dựng trên học thuyết thần quyền, tự thân đã đánh mất trí tuệ và nhân bản, vì vậy luôn vấp phải sai lầm trong hành động và truyền giáo, đưa đến thô bạo độc ác là chuyện đương nhiên, chúng ta nghĩ gì tương lai con em chúng ta bị rơi vào mê hồn trận một thượng đế toàn năng ? ?
MINH MẪN
2002
KITO GIÁO VÀ VĂN HÓA DÂN TỘC
Khởi đầu
Đặt vấn đề Kito giáo và văn hóa dân tộc, có nghĩa một sự so sánh nền văn hóa do Jesus khai lập,văn hóa tự thân ( thân giáo ) và văn hóa ngôn thuyết ( khẩu giáo ) với nền văn hóa cổ truyền của dân tộc.
Văn hóa thể hiện một nhân cách,trình độ, khuynh hướng tâm lý và tâm linh; qua văn tự, cổ tịch,truyền thuyết, ta hiểu được nền văn hóa và dân trí đương thời, nắm được chân dung của một xã hộI, tuy không trọn vẹn, nhưng cơ bản .Để hiểu một nền văn hóa cách đây hàng ngàn năm, tại Trung Dông cổ đại, ta y cứ vào thánh điển đang được lưu dụng, đại diện cho một niềm tin truyệt đối của một tổ chức có hệ thống truyệt hảo, một tổ chức mà xuyên suốt hơn 20 thế kỷ đặc quyền, đặc lợi, vượt không gian thống trị khối lượng tín đồ đông nhất hành tinh, một quốc gia xuyên mọi quốc gia, một quốc gia không biên giới, một quốc gia pha trộn giữa tín ngưỡng và chính trị,chi phối và ảnh hưởng lớn trong những quốc gia có thế lực nhất.Vì một tín ngưỡng pha lẫn chính trị mà Vatican đã phạm những sai lầm nhân đạo, đi chệch hướng tôn chỉ của một tôn giáo cứu rỗi, bất toàn trong cung cách giải quyết những nhu cầu xã hội, nhu cầu tâm linh trong một giai đoạn nhất định. Nếu là một tổ chức chính trị Vatican là một tổ chức thành công trên mọi tổ chức, nhưng là một tôn giáo đầy thất bại về mặt đạo đức tâm linh Những sai lầm trầm trọng của một dân trí cách đây hàng ngàn năm về một thế giới quan, nhân sinh quan, đạo đức quan…từ đó có những động thái cực đoan sai lầm không nên có trong một tổ chức được gọi là hội thánh. Không riêng gì Vatican, bất cứ tôn giáo thần quyền nào cũng đi vào vết xe lổi thời, tàn bạo của một dân trí Trung cổ, những sai lầm đó không do người lãnh đạo giáo hội muốn có,nhưng do một học thuyết cực đoan dẫn đến những hành động cực đoan mà loài người phải gánh lấy; cái thống khổ con người dương thời bị thần giáo tròng vào, có người đã phải than:”ước gì đừng có thượng đế thì chúng ta ít khổ hơn”. Cái thống khổ, những dòng máu con người đổ xuống, những sự sống bị hy sinh mà Vatican đem lại cho loài người trên khắp hành tinh, bây giờ con người vẫn tiếp tục là nạn nhân của những cuồng tín thần học bất kể trí thức hay dân ngu đều phải gánh chịu.
Căn bản của vấn đề
Khởi nguyên của một tôn giáo, thường là vấn đề xã hội, môi trường sống, nhu cầu tâm linh nẩy sinh. Hạn hán, lũ lụt, dịch bệnh…nằm ngoài sự hiểu biết của người dân sơ khai,nẩy sinh sợ hải và cầu khẩn. Họ tưởng tượng một quyền lực siêu nhiên tác động, kẻ giàu óc tưởng tượng lý giải hiện tượng thiên nhiên và một đấng siêu nhiên theo óc tưởng tượng của mình; trải qua thời gian, người sau tô bồi thêm kiến thức của kẻ trước, trở thành một lý thuyết căn bản.Theo Cựu Ước khi Mosê lên núi để gặp Thượng đế, quá lâu không về, một dân tộc đã được chúa chọn, đem ra khỏi xứ Ai cập,về Do Thái để thờ phượng chúa, bèn quyên góp quý kim đúc con bò vàng, đại diện Thượng Đế, hằng ngày thờ phượng. Ấn Độ cũng có giáo phái thờ bò, vì đó là con vật gắn liền và có công đối với đời sống nông nghiệp, thân thiết với con người, thậm chí xem đó là một đấng được hóa thân giúp con người phát triển nông nghiệp; sự thờ phượng như vậy là một sự tri ân của một dân trí chơn chất thuần phát đối với vị có công. Sau đó Mosê từ núi xuống, mang theo hai tấm bia có 10 điều răng, nhìn thấy dân mình nhảy múa ca hát tôn vinh con bò vàng,ông nổi giận đập bể cả bia lẫn bò,sau đó, nhân danh Thiên chúa, Mosê làm cho anh em giết chềt lẫn nhau. (Xuất Hành 33,12. Lòng nhiệt thành của cá thầy Lêvi: 25/ ) ông Mosê thấy dân sống buông thả, làm trò cười cho địch thủ họ,, đứng ỏ cổng trại ông hô to “ Ai thờ đức Chúa thì theo tôi”,tất cả con cái ông Lêvi tập họp bên ông Mosê, ông bảo, đức chúa, Thiên chúa của It ra ên, phán thế nầy: Mỗi người hãy đeo gươm vào,hãy đi đi lại lại trong trại,từ cửa nầy sang cửa khác mà giết; kẻ thì giết anh em người thì giết bạn hữu,kẻ thì giết người thân cận của mình.Con cái của Lêvi làm theo lời Mosê, trong ngày ấy có ba ngàn người trong dân bị ngã gục. Mosê nói – hôm nay anh em được phong chức để phục vụ đức Chúa,vì kẻ thì đã hy sinh con mình, kẻ hy sinh anh em mình, khiến người chúc phúc cho anh em hôm nay.”
Suốt phần Cựu Ước, diễn tiến từ lúc tạo dựng con người cho đến về sau, luôn luôn có chém giết, trừng phạt, máu đổ mà klhông hề nghe con người được hưởng niềm hạnh phúc ở trần gian. Mục đích Chúa tạo dựng cũng chỉ tôn vinh và phụng thờ Thiên chúa, ngoài ra không có việc gì khác. Đã là đấng toàn năng, hằng hữu, cần gì phải tạo dựng loài người ra để phục vụ mình.Trong số nhân loại do chúa tạo dựng,tất cả đều là con cái ngài, thế mà ngài chọn riêng dân It ra ên đem về miền đất hứa, xem như loại dân ưu tú, thế mà rốt cuộc vẫn sai phạm lầm lẫn, cứ thế chúa tiếp tục phạt vạ con cái mình, ngài cấm không cho thờ phượng bất cứ ai, ngòai ngài. Đây là vấn đề sai biệt khá lớn giữa Thánh kinh Kito giáo với các tôn giáo Đông phương; như Khổng, Lão, Thích, qua thánh thư và kinh tạng chưa nghe nói đến việc cấm đoán tín đồ tìm hiểu,tôn vinh một đấng khác ngoài giáo chủ mình mà chỉ khuyên hãy tìm hiểu, phân tích, suy nghĩ kỷ trước khi tin.Việc tạo dựng đất trời, theo Cựu Ứơc cũng chỉ diển ra trong 6 ngày và thêm một ngày nghĩ xả hơi, con người được chúa làm ra từ đất, nhưng không ngfhe nói đất làm ra từ đâu. Việc phụng thờ,hầu hết các tôn giáo thời bán khai đều dùng sinh vật để làm lể toàn thiêu cọng với hương liệu,phải chăng các ngài đều thích ăn thịt và uống máu chúng sinh, dưới nhãn quan Khổng giáo, việc tế tự bằng thực phẩm động vật,rượu thịt chỉ để hiến cúng cho chư thần, thuộc lọai ác thần, thiện thần chỉ cúng hương hoa, nứơc lã tinh khiết.
Trong phần chúa làm Đại hồng thủy để hủy diệt loài người tội lỗi, ngài phán với ông Noe, hãy chọn loài vật mỗi loại một đôi đem lên tàu để lưu giống, không nghe ngài chọn theo tiêu chuẩn nào, nếu chọn bừa thì cần gì phải hủy diệt như thế.Những cơn mưa thác đổ, gọi là cống trời được mở nắp cho tuôn nước xuống. Việc chinh phạt các bộ tộc khác, sau khi tàn sát, tiêu hủy và bắt sống tù binh, đem về phân chia theo lịnh Đức chúa, trong đó ngài cũng được hưởng một phần,ta nghe đoạn sau: phân chia chiến lợi phẩm, Dân số 31,52 Đức chúa phán với ông Mosê, ngươi hãy làm sổ kê khai những gì lấy được, bắt được, người cũng như súc vật. Rồi ngươi hãy chia một nửa cho chiến sĩ, từ phần dành cho chiến sĩ, trích một phần năm trăm số người, bò bê, lừa chiên cừu để làm thuế nộp cho Đức chúa, phân nửa kia trao cho dân It ra ên. Có cả gái trinh dành cho chúa Đồng thời,sau khi kiểm điểm binh sĩ, họ gom tất cả quý kim tịch thu từ tù binh dâng lên chúa làm quà để được tha tội, vàng vòng khuyên tai tổng cọng được 170 ký dành cho Chúa, sau đó họ tiếp tục phân chia đất đai chiếm được.Suốt toàn bộ Cựu Ước là sự sát hại, chém giết, hỷ nộ ái ố của đức Chúa.
Tiến trình hình thành loài người từ Adam cho đến Jesus trải qua 77 đời, chưa tới 10 ngàn năm, nhưng thuyết Big bang, ta đã thấy vũ trụ có mặt hàng tỷ năm, con gián trong xó bếp, tủ ăn cũng đã sống trên 5 triệu năm, như vậy sự xác thực của thánh kinh được bao nhiêu phần trăm? Chắc hẳn giáo hoàng đương nhiệm không cuồng tín như các vị tiền nhiệm, phủ nhận các công trình khoa học, nhưng cũng không dể phủ nhận những huyền thoại từ thánh kinh; Có lẽ, ngày nào đó,hội thánh sẽ giải thích rằng thánh kinh là những ẩn dụ…cũng như các ngài đã giải thích những chuyện ngây ngô ngớ ngẩn vô lý trong thánh kinh la ý muốn của chúa,con người không thể hiểu !
Trong cảm quan lịch sử và tâm lý xa hội ta hiểu rằng những tác giả hình thành bộ Cựu Ước, đã viết theo một trình độ dân trí đương thời và tâm lý cá nhân của một con người bình thường mang nhiều siêu tưởng trong một xã hội sơ khai, thế nhưng do thần thánh hóa được bảo lưu nền văn hóa như thế, đuợc kế tục bởi giáo đoàn tăng lữ có tổ chức mà Cựu Ước trở thành nền tảng cho một đức tin mới được chuyển hóa bởi một nhân vật cụ thể – Jesus, thật vậy, Do thái giáo tin một đấng cứu thế, nhưng không là một Jesus, vì thánh vịnh, các ngôn sứ không nêu đích danh một nhân vật như vậy, họ vẫn đợi chờ… trong khi đó,Jesus biết chớp thời cơ, do những quyền năng bẩm sinh,lợi khẩu và tính khí bất thường, được Gio an tẩy giả cùng thời rao giảng mở đường, Jesus đã nghiểm nhiên trở thành một nhân vật hợp pháp được mặc khải. Cựu Ước đã có một khúc rẻ quan trọng,mọc thêm nhánh mới – Tân Ước, nói cách khác, Cựu Ước là cội rề cho các giáo phái thần học mọc nhánh trong đó có Kito giáo.
Nhân vật lịch sử
Jesus là nhân vật lịch sử, có thật, con ông Giu se và bà Maria. Vào thời hoàng đế Au gut tô; đợt kiểm tra dân số, buộc ông Giuse và bà Maria từ Nadaret trở về quê quán kê khai nhân hộ khẩu, bà Maria hạ sinh giữa đường, đặt Jesus trong máng cỏ ở Bêlem, rồi huyền thoại thêu dệt các thiên sứ báo mộng, hiển dung chỉ đường cho các vị chăn chiên ngoài đồng, ba vua đến viếng… Tiếng đồn đến tai vua, đây là vua Do Thái, vì vậy, để trừ hậu hoạn, vua cho tàn sát trẻ con từ hai tuổi trở xuống, ông bà Giuse được thiên sứ báo, bèn mang Jesus lánh cư vùng lân cận, đến khi nhà vua mất, mới đem Jesus trở về lại, Jesus được Gio an Tẩy giả làm phép rửa và lể cắt bì như bao nhiêu trẻ con khác theo tập quán bấy giờ.
Suốt thời ấu thơ, Jesus ẩn dật, theo thương buôn qua Ấn Độ học đạo Ấn giáo, Phật giáo, đến lúc ra rao giảng vừa tròn 30 tuổi. Suốt hai mươi chín năm, Jesus làm gì, ở đâu, ngũ kinh không nghe nói đến, nhưng sự ra đời của một thánh nhân mà phải hy sinh bao nhiêu sinh mạng trẻ thơ như vậy, trong giáo sử trên thế giới chưa từng có. Ngược lại, Khổng tử ra đời có những tứ linh xuất hiện, Thich Ca đản sinh vạn dân an cư sung túc, vì ân điển của một thánh nhân luôn bao trùm ảnh hưởng một quốc thổ, có địa linh mới sanh nhân kiệt, huống nữa một thánh nhân, hàm dưỡng đại ân đức lợi lạc quần sanh không lý gì tổn hại mọi sinh linh; sự xuất hiện đã đổ máu nhân sinh, giao lý lưu tồn dể lại chết chóc cho nhân loại qua tam cuộc thấnh chiến va những tra tấn dã man để cải đạo, thì kết thúc cuộc đời không tránh khỏi quả báu đau khổ, đó là quy luật nhân quả.
Ngoài sự thêu dệt mang tính thần thánh, ta thấy Jesus không có một cá tánh của một thánh nhân, thậm chí khẩu khí thất thường ta sẽ gặp trong các đoạn sau. Tại sao người đương thời tin Jesus là chúa Kito ? có mấy lý do sau đây:
1/ làm phép lạ
2/ lợi khẩu
3/ rao giảng
4/ Gio an tẩy giả mở đường và Phero xác tín.
1/ Từ lúc Jesus rao giảng tại Galile, vừa tròn 30 tuổi, ngài làm nhiều phép lạ, chửa nhiều bệnh như bị quỷ ám, cơn sốt, bại liệt, phong hủi, đui mù…Đương thời, những ai làm phép lạ đều bị qui kết là phù thủy, nhưng Jesus rao giảng nước trời, kêu gọi dân chúng phụng thờ Thượng Đế, đó là cái khác với phù thủy. Trình độ dân trí bấy giờ thấy năng lực như vậy nên sùng tín. Trong thời đại hiện nay, trước vấn đề gọi là phép lạ đó, không còn là phép lạ nữa, một người bình thường như chúng ta cũng có thể làm được với hai bàn tay không. Vào thập niên 1990, tại V.N rộ lên phong trào Trường Sinh Học Nhân Điện, trong 6 ngày đầu tập luyện có thể chửa được một số bệnh nhất định, sau thời gian nâng cấp năng lượng, có khả năng chửa nhiều bệnh hữu hình lẫn vô hình, kể cả nan y, chuyện nghe như đùa, nhưng ai có duyên tiếp xúc với môn học sẽ thấy sự thực. Môn học đầu tiên khởi xuất tại cư xá sĩ quan Tân Sơn Nhất, hiện vẫn còn các vị như lương y Tôn Thất Chương, kỷ sư Trịnh Đình Đỏ,thời ấy thầy Tạ Duy Thành đã gây tiếng vang bằng những ca chửa nan y nổi tiếng, hiện số lượng môn sinh nhân điện phát triển khá đông, một câu lạc bộ nhân điện trực thuộc hội thể dục thể thao thành phố HCM được mang tên Trường sinh y pháp cũng tại khu vực Tân Sơn Nhất. Trong quyển bàn tay ánh sáng của bà Barbabara đã nêu lên sự mầu nhiệm của đôi tay con người mà ngày nay, hội năng lượng quôc tế đã thử nghiệm và xác nhận năng lượng bẩm sinh đều có trong mọi sinh vật kể cả thảo mộc, ở mỗi mức độ khác nhau, nếu biết phát triển, năng lượng đem lại nhiều điều thật kỳ dịu ; Người tập nhân điện là người được khai mở các luân xa để tiếp thu năng lượng vũ trụ,hổ trợ với năng lượng nội tại, hóa giải trược khí của bệnh nhân; người có năng lượng mạnh, giúp bệnh nhân càng hữu hiệu.Môn trừờng sinh học nhân điện phát xuất từ Yoga của An Dộ , các đạo sĩ, bậc chân tu đều có khả năng chửa trị bằng đôi tay, bằng lời nói hoặc bằng tư tưởng, nhưng sở dĩ các thánh nhân không dùng năng lực làm việc đó, vì không muốn can dự vào nghiệp lực mỗi người một cách không cần thiết, không lạm dụng quyền năng để thần thánh hóa mình, vì vậy Đức Phật không cho phép đệ tử dùng thần thông, một câu chuyện thật lý thú trong P.G đa lưu truyền: Một đạo sĩ vượt qua sông Hằng bằng cách đi trên mặt nước, dức Phật hỏi – ông luyện tập bao lâu mới được như thế, người đạo sĩ đáp – 25 năm, Phật bảo – chỉ cần 5 xu có thể qua bên kia sông, cần gì tốn thời gian dài như thế !
Thần thông là loại năng lượng cao cấp và hoàn chỉnh, bậc chừng thánh quả đều co và làm được nhiều điều huyền dịu
2/ lợi khẩu cũng là bản chất bẩm sinh ở một số người, các nhà diễn thuyết, hùng biện, truyền giáo, giảng sư, quảng cáo…đều có năng khiếu như vậy; Về lãnh vực tôn giáo hay chính trị, người lợi khẩu thường dể thành công và lôi cuốn, bởi lẽ, cùng một vấn đề, thay vì giải thích theo truyền thống, họ đặt ngược vấn đề dưới một dạng lý luận mới lạ kích động tâm lý đương thời; Người lợi khẩu bất kể tuổi tác, có những đứa trẻ lên ba đã nói những câu mà người lớn phải kinh ngạc, vì thế khi ông bà Giuse đưa Jesus đến đền thờ, ngồi giữa các vị kinh sư, tư tế, Jesus đã nói thánh kinh cho các vị nghe; Khi ra rao giảng ngài cũng diễn đạt thánh diển theo một logic tâm lý mà các nhà lý luận đều phải chấp nhận. Năng khiếu bẩm sinh phát tiết sớm, người ta gọi là thần đồng. Trong P,G có những chú tiểu nói pháp, các hòa thượng vẫn phải nghe “ Sa di thuyết pháp Sa môn thính “ là vậy. Như thế lợi khẩu là dạng đặc biệt nhưng không đặc biệt khi nhiều người có được!
3/ Theo truyền thống Do Thái giào đương đại, lấy Cựu Ước làm cơ bản cho niềm tin tôn giáo qua nhiều thời đại như đạo thờ ông bà tại VN, những thánh điển với nhiều ẩn ý mơ hồ hư hư thực thực, tùy trình độ mà hiểu khác nhau, đã nảy sinh thêm một số chi phái như Hòa Hảo, Tứ An Hiếu nghĩa, Bửu Sơn Kỳ Hương tại V.N.Do Thái giáo cũng thế, một Thượng đế không hình dạng được đề cao, cộng thêm đức tin truyền thống lâu đời, con người giàu tưởng tượng đã biến Thượng Đế dưới nhiều dạng thức; tùy nhu cầu tín ngưỡng và tâm lý của thời đại mà việc rao giảng mang hình thức đặc thu. Ngoài Cựu Ước, còn có các ngôn sứ, tiên tri thời đại như dạng Phật thầy Tây An, ông Vải bán khoai, Đức Huỳnh Phú Sổ…tại miền tây V.N, cũng thế, Gio an tẩy giả, E lia và trước đó, những sấm ngôn được truyền khẩu, gieo vào tâm khảm quần chúng một niềm tin đợi chờ một đấng sẽ phải đến.
Các bài Tôn Giáo cùng tác giả
|
Gửi bài này cho bạn bè