Việc biến khu đất tranh chấp để làm vườn hoa mang một ý nghĩa đặc
biệt.
Khu đất này trước đây là Chùa Báo Thiên, một công trình văn
hóa tự hào của dân tộc được xây dựng từ đời nhà Lý. Công trình này
to lớn hơn những tháp Chàm ở miền Trung Việt Nam.
Người Pháp đã phá
Chùa vì nghĩa quân đã trú ẩn trong Chùa. Sau đó giao đất cho Công
Giáo xây nhà thờ, đặt thập tự giá trên mảnh đất linh thiêng này của
dân tộc như biểu tượng của sự chiến thắng của đế quốc Pháp trong
việc xâm lăng Việt Nam.
Việc cướp Chùa xây nhà thờ là một chính sách
của thực dân. Điển hình như Chùa Lá Vàng ở Quảng Trị biến thành nhà thờ La
Vang, biến Đức Quan Âm thành Đức Mẹ. Nhà thờ Đức Bà Sài Gòn trước
đây là ngôi Chùa. Nhà thờ lớn Hà Nội xây trên nền Chùa Báo Thiên mà
khu đất Tòa Khâm Sứ cũng thuộc Chùa Báo Thiên.
Ngoài ra ở các tỉnh
thành khác cũng bị tình trạng như thế. Ngôi chùa đầu tiên ở Quảng
Nam do Chúa Nguyễn Hoàng xây dựng ở Trà Kiệu vào thế kỷ thứ 16 cũng
bị phá để xây nhà thờ! Ngoài ra họ cố tuyên truyền cho chữ quốc ngữ
để xóa bỏ văn hóa Hán Nôm của dân tộc để sau này người Việt sẽ thành
như dân Philippines theo đạo Thiên Chúa và nghĩ là tổ tiên của mình
là người Gaulois mắt xanh mũi lỏ!
Suốt ba trăm năm từ thế kỷ 17 dến
20 chữ quốc ngữ không phổ biến được, nó chỉ được các cha cố ngoại
quốc sử dụng như phương tiện chú âm để dễ học tiếng Việt mà thôi.
Ngay cả sau khi chiếm miền Nam, thực dân Pháp cũng cổ động cho việc
học chữ la tinh hóa, nhưng không thành công vì: "Mả tổ tôi không
táng bút chì," và những sĩ phu yêu nước miền Nam như Nguyễn Đình
Chiểu đã bài xích kịch liệt.
Chỉ đến đầu thế kỷ 20 (1907), các nhà
Nho trong phong trào Đông Kinh Nghĩa Thục như cụ Phan Bội Châu, Phan
Châu Trinh nhận thấy sự tiện lợi của chữ quốc ngữ mới cổ động việc
sử dụng chữ này làm phương tiện để truyền bá những tư tưởng ái quốc,
duy tân, mở mang dân trí và duy trì văn hóa dân tộc.
Chủ trương này
là "lấy gậy ông đập lưng ông." Từ đó chữ quốc ngữ mới được dân tộc
chấp nhận. Sau đó được nhóm Tự Lực Văn Đoàn hoàn thiện và phát
triển. Cho nên chỉ trong vòng mấy mươi năm, chữ quốc ngữ đã đi hia
bảy dặm để trở thành một phương tiện tốt trong việc truyền bá.
Ngày
nay, việc lấy lại khu đất do thực dân Pháp chiếm đoạt là biểu tượng
của sự độc lập tự chủ; và việc biến mảnh đất thành vườn hoa phục vụ
lợi ích cho nhân dân mang ý nghĩa của sự chiến thắng từ thực dân,
tham vọng, cuồng tín thành dân tộc tự chủ.
Ước mong các cơ sở khác
bị chiếm đoạt bất công trước đây trong thời thực dân cũng được trả
lại cho nhân dân để thực hiện công bằng và công ích.
Giang Thượng
Các bài cùng đề tài
