G ần đây những sự kiện diễn ra cho GHTN chắc hẳn đã làm cho Tăng, Ni
và Phật tử có lòng đối với GHTN nói riêng và PGVN nói chung cảm thấy đau
buồn vô hạn! Người viết bài này đã ưu tư thật nhiều về hiện trạng bi
thương này và chính nỗi đau trĩu nặng trong tâm suốt thời gian qua đã
làm cho tôi không thể im lặng được nữa. Tôi nghĩ nếu cứ tiếp tục im
lặng thì chẳng khác gì mình ngoảnh mặt làm ngơ trước những đau thương và
mất mát lớn lao của GHTN và PGVN. Vì vậy, xin được góp lời để nói lên
cảm nghĩ của người con Phật trước cơn biến động sâu xa của GHTN hiện
nay.
Trong cuốn Người Xuất Gia, Hòa Thượng Thích Trí Quang đã viết: "Trước
hết, đừng lạc quan rằng thống nhất như vậy là độ thịnh của Phật-Pháp.
Khi một lâu đài mà người ở trong đó đã phải kêu gọi nhau, chung lưng góp
sức để chống giữ thì lâu đài ấy đã gần sụp đổ. Phật-giáo bước đến sự
thống nhất ngày nay cũng là triệu chứng đó. Thật vậy, Phật-Giáo không
sắp sụp đổ nhưng có thể sẽ sụp đổ. Mà nguyên nhân lớn lao nhất gây ra
sự sụp đổ đó là sự chia rẽ của Phật-giáo-đồ. Một lâu đài mà kẻ ở trong
đó ai cũng khẻ gạch, rút ngói, thì không sụp đổ thế nào được. Bởi vậy,
muốn tránh sự sụp đổ có thể xảy ra cho Phật-giáo, Phật-giáo-đồ phải
thống nhất. Thống nhất, như vậy, thành một phương pháp độc nhất để duy
trì Phật-giáo, thành một mục đích vô nhị mà Phật-giáo-đồ phải hiến mình
cho nó nếu còn muốn có mặt bây giờ và mai hậu ở thế giới này ."
(Thích Trí Quang, Người Xuất Gia, nhà xuất bản Phú Lâu Na, Hoa Kỳ, 2003,
trang 79-80).
Những lời trích dẫn trên, Hòa Thượng Thích Trí Quang đã viết khi
phong trào thống nhất PGVN đang tiến hành. Đó là nhận định sâu sắc
đúng với thực tế đã và đang xảy ra cho nền thống nhất PGVN. Trong đoạn
văn trích ở trên, Hòa Thượng Thích Trí Quang đã nêu rõ nguyên nhân của
sự sụp đổ của nền thống nhất PG chính là " sự chia rẽ của
Phật-giáo-đồ", mà sự chia rẽ ấy bộc lộ ra ở hành động "khẻ gạch,
rút ngói" của chính những người trong nội bộ PGTN. Hành động "khẻ
gạch, rút ngói" là gì? Là hành động phi chánh pháp, tham quyền cố vị,
mua danh bán chức, kết bè kết đảng để thao túng và trục lợi trong nội bộ
của PGTN.
Chính vì vậy, trong cuốn Tăng Già Việt Nam, Hòa Thượng Thích Trí
Quang đã viết: "Phương tiện cần thiết vô cùng cho nền Phật-giáo
Thống-nhất. Nhưng dùng nó một cách vô ý thức, hay không dùng nó một
cách vô ý thức, tất nhiên đều làm tan rã nền Phật-giáo Thống-nhất ấy."
(Thích Trí Quang, Tăng Già Việt Nam, nhà xuất bản Phú Lâu Na, Hoa Kỳ,
2004, trang 34).
Nhìn lại hiện trạng đổ vỡ của GHTN ngày nay, chúng ta thấy một số ít
người đã lạm dụng "phương tiện cần thiết " để thực hiện mưu đồ cá
nhân và phe phái riêng tư của họ, chứ không phải là vì để bảo vệ và phát
triển thật sự GHTN. Họ nhân danh thống nhất, nhưng cái thống nhất mà họ
sử dụng đó đã đi ngược lại hoàn toàn tinh thần thống nhất của truyền
thống GHTN suốt từ trên bốn thập niên qua. Tinh thần thống nhất của
truyền thống GHTN là tinh thần bao dung, từ bi và trí tuệ, là tinh thần
gạt bỏ những dị biệt về tông phái, hệ phái, quan điểm cá nhân, phe nhóm
để cùng nhau hòa hợp chung lưng xây dựng và phát triển nền Phật Giáo
Việt Nam. Tinh thần thống nhất truyền thống GHTN là tinh thần hòa bình
không chủ trương thù hận, không khích động lòng căm thù giữa những cá
nhân hay phe nhóm từ trong ra ngoài Phật Giáo. Tinh thần ấy đã bị vùi
dập thẳng tay trong các bài viết trên trang web tinparis, hoặc được phổ
biến qua email với những nickname như Thích Tín Tâm, Thích Chánh Hạnh,
Thích Tỉnh Thức, Tri An, v.v… và ngay cả trong Thông bạch của VHĐ về
việc hướng dẫn thi hành Giáo Chỉ số 9 của Viện Tăng Thống.
Một số ít người, mở miệng ra là nhân danh GHTN. Nhưng tinh thần
thống nhất của họ ở đâu? Trong đợt thanh trừng nhân sự của VHĐ vào năm
2005, họ vu khống và chụp mũ Thượng Tọa Thích Tuệ Sỹ và chư vị thành
viên VHĐ khác là âm mưu lật đổ nhị vị đại lão Hòa Thượng Thích Huyền
Quang và Thích Quảng Độ để thành lập cái mà họ gọi là "GHTN không Huyền
Quang, không Quảng Độ." Rồi họ tiếp tục "điên đảo mộng tưởng" liên kết
trách nhiệm của Hòa Thượng Thích Trí Quang, Thượng Tọa Thích Tuệ Sỹ và
Giáo sư Trí Siêu Lê Mạnh Thát với Hội Thân Hữu Già Lam để có cớ vu khống
và buộc tội các vị này trong cái mà họ gọi là âm mưu bán đứng GHTN cho
CS. Họ suy diễn một cách hoang đường mối liên hệ giữa Hội Thân Hữu Già
Lam với Nhóm Tăng Ni Hải Ngoại, với Tăng Ni Việt Nam Hải Ngoại và việc
tổ chức Ngày Về Nguồn. Để thực hiện âm mưu thao túng GHTN trong nước và
loại trừ các GHTN tại hải ngoại, họ tung tin là sẽ có cuộc đàn áp nước
lũ của CS để tiêu diệt GHTN trong nước. Rồi chuyện gì đã xảy ra? Đàn
áp nước lũ và tiêu diệt GHTN trong nước đâu không thấy mà chỉ thấy Giáo
chỉ số 9 và Thông bạch hướng dẫn thi hành Giáo chỉ được công bố nhằm
công khai giải tán các GHTN tại Hoa Kỳ, Canada, Âu Châu và Úc Đại
Lợi-Tân Tây Lan. Việc CS đàn áp nước lũ để tiêu diệt GHTN trong nước,
nếu có, thì không những không liên can gì đến các GHTN ở hải ngoại mà
còn phải liên kết chặt chẽ các GHTN này lại thành một khối để hậu thuẫn
cho GHTN trong nước mới phải.
Đó có phải là tinh thần thống nhất của GHTN truyền thống mấy chục năm
qua? GHTN truyền thống đã được bao nhiêu Tăng, Ni và Phật tử trong và
ngoài nước từ trên mấy thập niên qua không ngừng tích cực đóng góp máu
xương và mồ hôi nước mắt để bảo vệ và phát triển. GHTN truyền thống là
nơi tụ hội của bao nhiêu Tăng, Ni và Phật tử tài đức và nhiệt tâm nhiệt
huyết. GHTN truyền thống đâu phải như hôm nay, sau Giáo chỉ số 9 và
Thông bạch hướng dẫn thi hành Giáo chỉ, chỉ còn lại năm bảy vị trong
nước và 14 vị tại hải ngoại! Thống nhất mà như vậy sao? Thống nhất mà
càng ngày càng loại trừ, gạt bỏ, giải tán, vu khống, chụp mũ bao nhiêu
Tăng Ni và Phật tử một lòng một dạ từ trên bốn chục năm qua hay sao?
Thống nhất mà từ một tổ chức có lực lượng Tăng, Ni và Phật tử đông đảo
và hùng hậu nhất của cả nước bây giờ co cụm lại trong một nhóm nhỏ người
trên ốc đảo hoang vu!
Tinh thần thống nhất truyền thống đúng nghĩa đã được đại lão Hòa
Thượng Thích Huyền Quang thể hiện đầy đủ trong chuyến đi chữa bệnh tại
Hà Nội của ngài vào năm 2003. Trong dịp này, đại lão Hòa Thượng Thích
Huyền Quang đã gọi Thượng Tọa Thích Tuệ Sỹ với tư cách là Tổng Thư Ký
Viện Hóa Đạo GHTN ra Hà Nội để thay mặt ngài tiếp kiến 6 vị đại sứ các
nước Âu Châu và Hoa Kỳ. Trong cuộc tiếp kiến ấy, Thượng Tọa Thích Tuệ
Sỹ đã trình bày về hiện tình pháp nạn của GHTN nêu rõ lập trường trước
sau như một của GH truyền thống đối với dân tộc và đạo pháp. Sự kiện ấy
đã làm nổi bật tư cách chính thống và tính hợp pháp của GHTN đối với
chính quyền cộng sản Việt Nam và các chính phủ tự do dân chủ trên thế
giới. Vậy mà Phóng Thông Tin Phật Giáo Quốc Tế và Phát Ngôn Nhân Viện
Hóa Đạo đã cố tình làm ngơ. Tại sao lại có chuyện khó hiểu như thế?
Sau đó, đại lão Hòa Thượng Thích Huyền Quang đã đi thăm viếng các chùa
viện và chư Tăng, Ni cùng Phật tử từ miền Bắc, vào miền Trung và miền
Nam. Đâu đâu ngài cũng được chư Tăng, Ni và Phật tử của hai GHTN và
GHPGVN cung nghinh long trọng. Chuyến đi ấy của đại lão Hòa Thượng
Thích Huyền Quang mang ý nghĩa gì? Đó là nỗ lực đầy trí tuệ, vô úy và
từ bi bao dung của bậc cao Tăng lãnh đạo tối cao GHTN nhằm mục đích lắng
nghe, tìm hiểu, cảm thông tâm tư và nguyện vọng của Phật giáo đồ Việt
Nam để từ đó hoạch định hướng đi cao cả và lợi ích lâu dài cho toàn thể
Tăng, Ni và Phật tử Việt Nam.
Trường hợp bị vu khống, chụp mũ, miệt thị của Thượng Tọa Thích Tuệ Sỹ
từ lâu nay là điều đau lòng đối với Tăng, Ni và Phật tử trong và ngoài
nước. Thượng Tọa đã làm gì và VHĐ đã có cuộc họp, có mở cuộc tìm hiểu,
nghiên cứu và điều tra cặn kẽ nào chưa, mà đưa ra lời buộc tội như vậy?
Việc làm ấy có dựa trên các nguyên tắc của luật tạng trong Tăng già,
có căn cứ vào các điều khoản của Hiến Chương GHTN, của Nội Quy Hội Đồng
Viện Hóa Đạo? Trong Thông cáo báo chí phổ biến ngày 26 tháng 9 năm
2007, ông Võ Văn Ái đã viết:
"Hai nhà học Phật Lê Mạnh Thát và Thích Tuệ Sỹ, vốn có công trong
việc trước tác, dịch kinh Phật giáo. Nhưng trên lĩnh vực chính trị thì
hai ngài mắc phải sai lầm trầm trọng. Năm 1981, hai ngài cố vấn cho Cố
Hòa thượng Thích Trí Thủ tham gia Giáo hội Phật giáo nhà nước, theo luận
điểm hòa hiệp với nhà cầm quyền cộng sản để có thể làm văn hóa thuần
túy, làm giáo dục thuần túy và đào tạo Tăng Ni thuần túy. Nhưng 26 năm
qua cái Giáo hội mà Cố Hòa thượng Thích Trí Thủ tham gia làm được gì cho
Phật giáo Việt Nam, ngoài vai trò làm công cụ chính trị cho Nhà nước và
Đảng? Cái Giáo hội Phật giáo Nhà nước với bao nhiêu là học viện cao
cấp, trung cấp, sơ cấp Phật giáo được Ban Tôn giáo cho phép thành lập,
đào tạo được bao nhiêu cao tăng? Đưa Phật giáo Việt Nam đi về đâu năm
2007 này? Phật tử trong và ngoài nước tự hỏi vì sao hai ngài với nhóm
Thân Hữu Già Lam giẫm lại vết xe cũ đã đẩy Cố Hòa thượng Thích Trí Thủ
và Phật giáo Việt Nam vào nơi tử lộ? Đáng buồn và khó hiểu vì sao hai
ngài có thể điềm nhiên tọa thị để cho nhóm đệ tử của hai ngài, còn mặc
áo tu hay đã ra đời, mở chiến dịch đánh phá GHPGVNTN, đánh phá chư huynh
đệ pháp lữ hay người đồng đạo một cách sỗ sàng, thô lỗ, thiếu văn hóa?
Nhất là tỏ lời bất kính và hỗn láo với hàng giáo phẩm lãnh đạo trong
nước?"
Viết như trên, ông VVA đã cố tình bằng ác tâm xuyên tạc và vu khống
không bằng chứng các sự việc như sau:
- Ông VVA nói Thượng Tọa Thích Tuệ Sỹ và Giáo sư Lê Mạnh Thát là cố
vấn cho Cố Hòa Thượng Thích Trí Thủ tham gia GHPGVN, bằng chứng ở đâu?
Việc Cố đại lão Hòa Thượng vì hạnh nguyện mà đứng ra gánh vác công việc
thành lập GHPGVN đó là quyết định và hy sinh của ngài, không một ai có
thể bắt ngài phải làm vậy.
- Ông VVA nói Thượng Tọa Thích Tuệ Sỹ và Giáo sư Lê Mạnh Thát cùng
với nhóm Thân Hữu Già Lam dẫm lại vết xe cũ. Ông lấy bằng chứng gì để
nói Thượng Tọa Thích Tuệ Sỹ và Giáo sư Lê Mạnh Thát cấu kết với nhóm
Thân Hữu Già Lam? Tâm Thư của Hội Thân Hữu Già Lam đã nói rõ rằng Hội
Thân Hữu Già Lam được ra đời là do tự nguyện tự phát của những vị đã
từng học tại Tu Viện Quảng Hương Già Lam và trong mọi công tác văn hóa
giáo dục và từ thiện xã hội Hội THGL đều tự hoạch định và thi hành.
Ông VVA cố tình nối kết giữa Thượng Tọa Thích Tuệ Sỹ, Giáo sư Lê Mạnh
Thát và Hội THGL là để có cớ tiếp tục buộc tội Thượng Tọa Thích Tuệ Sỹ,
Giáo sư Lê Mạnh Thát.
- Ông VVA muốn chất vấn về thành quả hoạt động của GHPGVN thì ông
hãy viết văn thư gửi trực tiếp cho GHPGVN mà đặt vấn đề. Ông đừng dụng
tâm ác độc cố tình gán ghép chuyện làm của GHPGVN với Thượng Tọa Thích
Tuệ Sỹ và Giáo sư Lê Mạnh Thát. Đây đúng là cơ tâm của một kẻ làm chính
trị bá đạo. Ông còn có tư cách gì để phê phán cái mà ông gọi là "lĩnh
vực chính trị của hai ngài."
Ai là người dùng các nickname khác nhau để viết nhiều bài trên trang
điện toán toàn cầu Tinparis với lời lẽ thô tục, hằn học, đầy hận thù,
xúc phạm một cách nặng nề đối với quý Hòa Thượng và chư tôn đức Tăng, Ni
trong và ngoài nước? Chư Tăng, Ni và tri thức Phật tử vì không muốn
nói, nhưng đều biết rõ những người kia không ai ngoài ông VVA, TCL,
TVL. Những lời lẽ, lý luận và chủ trương trong các bài viết với
nickname kia đã lộ rõ trong các văn bản của ba vị khi lấy tên thật, làm
sao có thể che dấu được gì dưới ánh sáng mặt trời!
Xin trở lại vấn đề thống nhất. Với ý thức thống nhất đúng nghĩa của
truyền thống GHTN, đại lão Hòa Thượng Thích Huyền Quang tuyệt đối không
thể nào là vị lãnh đạo đưa ra Giáo Chỉ số 9 và đồng thuận với Thông Bạch
hướng dẫn thi hành Giáo chỉ số 9 của VHĐ. Hai văn bản này chứa đựng
nhiều điểm không phù hợp với tinh thần thống nhất truyền thống của GHTN,
đó là chưa nói đến truyền thống hòa hợp của tăng đoàn, và vi phạm vào
Hiến Chương GHTN trong nước cũng như Quy Chế của các GHTN tại Hải Ngoại.
Trong phần nhận định, Giáo chỉ viết rằng:
"Nhận định rằng đồng thời với cuộc đàn áp trong nước nhằm tiêu
diệt GHPGVNTN, một số phần tử cơ hội trong cộng đồng Phật giáo hải ngoại
tiếp tay gây phân hóa, tạo ly gián, biến tướng chủ trương, đường hướng
sinh hoạt của GHPGVNTN Hải ngoại, âm mưu dập tắt tiếng nói của Giáo hội
trên địa bàn quốc tế."
Ai là "phần tử cơ hội trong cộng đồng Phật giáo hải ngoại?"
Giáo chỉ của Viện Tăng Thống mà quơ đũa cả nắm như vậy thì làm sao nêu
cao lý tưởng thống nhất với Tăng, Ni và quần chúng Phật tử? Chứng cớ
nào gọi là "gây phân hóa, tạo ly gián, biến tướng chủ trương, đường
hướng sinh hoạt của GHPGVNTN Hải ngoại,..?" Hội Đồng Lưỡng Viện
GHTN trong nước và Văn phòng II VHĐ tại hải ngoại đã có triệu tập cuộc
họp nào hay ủy cử một Ban Nghiên Cứu nào để lắng nghe, tìm hiểu và điều
tra về sự kiện được nói đến trong Giáo chỉ chưa? Chưa có một thể thức
hành chánh hợp pháp nào được thực hiện, chưa có một bản phúc trình và
nghiên cứu tình hình nào được công bố thì căn cứ vào đâu và dựa vào
nguyên tắc hành chánh nào để đưa đến kết luận chắc như đinh đóng mà viết
trong Giáo chỉ. Sự thiếu thận trọng và nghiêm túc tương tự cũng được
thấy trong Thông Bạch của VHĐ hướng dẫn thi hành Giáo chỉ:
"Chúng tôi được biết, ở Tu viện Quảng Hương Già Lam (Gò Vấp,
Saigon) cách đây một năm đã hình thành một nhóm có tên gọi "Thân Hữu Già
Lam". Thành viên khoảng trên dưới 40 vị gồm các thành phần Tu sĩ, Cư
sĩ, Cư sĩ tu xuất, có mặt trong nước, ngoài nước khắp các châu lục. Các
vị sinh hoạt dưới dạng Tăng già, chưa dám đứng hẳn vào Giáo hội Phật
giáo Việt Nam năm 1981) tức Giáo hội Phật giáo Nhà nước). Các vi quyên
góp tiền gây quĩ xây dựng Đại học, Thư viện, Hội trường, làm Văn hóa,
Giáo dục Phật giáo. Đứng đầu nhóm có Giáo sư Tiến sĩ Lê Mạnh Thát và
học giả Thượng tọa Thích Tuệ Sỹ."
"Chúng tôi có đọc nội dung biên bản cuộc họp của các vị Thân hữu
Già Lam qua hệ thống điện thoại có nhiều người tham dự từ Việt Nam, Úc,
Canada, Mỹ "
Tâm Thư của Hội Thân Hữu Già Lam đã công bố rộng rãi trên các hệ
thống thông tin báo chí và internet ngày 10 tháng 10 năm 2007 vừa qua
cho người đọc thấy rằng những điều được đề cập trong Thông bạch đã trích
ở trên là hoàn toàn sai sự thật, nếu không muốn nói là cố tình xuyên
tạc, vu khống và chụp mũ Hội Thân Hữu Già Lam. Tại sao một Thông bạch
trang nghiêm của một GH có uy tín bậc nhất của PGVN dưới sự lãnh đạo của
chư tôn đức giáo phẩm đạo cao đức trọng trong chốn Thiền Môn mà lại có
những điều không đúng sự thật như vậy diễn ra? Từ đó tôi nghĩ rằng đại
lão Hòa Thượng Thích Huyền Quang, đại lão Hòa Thượng Thích Quảng Độ và
Hòa Thượng Thích Thiện Hạnh không bao giờ nghĩ đến chuyện làm như vậy
chứ đừng nói là chính tay quý ngài viết ra các sự kiện sai sự thật đó!
Trong Thông bạch thi hành Giáo chỉ có viết:
"Luận điểm tuyên truyền của họ (tức Thân Hữu Già Lam, chú của
người viết) là: "Nên làm văn hóa thuần túy, nên lo giáo dục thuần
túy, nên tu học thuần túy." Đây là thứ lý luận đuổi chim để thủ
tiêu tranh đấu."
Nhưng trong Giáo chỉ số 9 thì viết:
"Các cuộc cứu trợ thuần túy từ thiện xã hội của Giáo hội đã
được thực hiện công khai ngày 13.7 và 17.7 tại Saigon và 23.8 tại Hà
Nội."
Như vậy nghĩa là sao? Có phải: Thứ nhất, Giáo hội thì được quyền
làm "cứu trợ thuần túy từ thiện xã hội ", còn những ai khác thì
không được làm? Thứ hai, trong Thông bạch thì công kích Hội Thân Hữu
Già Lam là "làm văn hóa thuần túy, giáo dục thuần túy…", còn
trong Giáo chỉ thì nêu cao việc làm "cứu trợ thuần tùy từ thiện xã
hội " của Giáo hội. Thứ ba, Hội Thân Hữu Già Lam đã phủ nhận lời
xuyên tạc trên trong Tâm Thư vừa phổ biến. Đại lão Hòa Thượng Huyền
Quang và đại lão Hòa Thượng Quảng Độ sao lại đối chọi nhau trong quan
điểm được nêu ra trong hai văn bản Giáo chỉ và Thông bạch?
Trong Giáo chỉ số 9 có viết:
"Điều 3: Văn phòng II Viện Hóa Đạo trực thuộc sự chỉ đạo và điều
hành của Viện trưởng Viện Hóa Đạo trong nước. Thành viên Văn phòng II
Viện Hóa Đạo do Viện trưởng Viện Hóa Đạo tuyển thỉnh và chỉ định; tùy
theo nhu cầu, hoàn cảnh, các thành viên có thể được bổ sung, hoán chuyển
hay thay đổi."
"Điều 5: Văn phòng II Viện Hóa Đạo và các thành viên được thỉnh
cử hoạt động vô thời hạn ."
Đọc qua 2 điều trên, người đọc cảm thấy ngạc nhiên vô cùng về điều lệ
của Văn phòng II VHĐ. Nều là hoạt động vô thời hạn thì khi bị hoán
chuyển hay thay đổi, một thành viên có thể nêu nguyên tắc của điều 5 để
không chấp nhận thi hành quyết định sau này. Hơn nữa, nêu ra điều kiện
"hoạt động vô thời hạn" như vậy đối với một cơ chế bao gồm những vị xuất
gia và cư sĩ là một vấn đề hoàn toàn nguy hại trong tương lai của tổ
chức này. Bởi vì, giả dụ, một cư sĩ là thành viên trong VPII-VHĐ vì
tham sân si (cư sĩ thì đương nhiên tánh tham, sân, si vẫn còn nhiều lắm)
có thể thay đổi lập trường, có thể bị mua chuộc, bị tha hóa thì tổ chức
làm sao có thể giải nhiệm vị cư sĩ đó?
Trong Thông Bạch hướng dẫn thi hành Giáo chỉ có viết:
"3. Giải tán các Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất Hải ngoại
(GHPGVNTN-HN) tại Hoa Kỳ và GHPGVNTN-HN tại các châu được hình thành
theo Quyết Định số 27-VPLV/VHĐ do Quyền Viện Trưởng Viện Hóa Đạo ban
hành ngày 10.12.1992. Quyết Định này hủy bỏ và thay thế bằng Giáo chỉ
số 9/VTT/GC/TT của Đức Đệ tứ Tăng thống Thích Huyền Quang ban hành ngày
8.9.2007."
Quyết định số 27 của VHĐ do Quyền Viện trưởng Viện Trưởng Viện Hóa
Đạo ký ban hành ngày 10 tháng 12 năm1992 có viết:
"Điều 2: Nay công nhận GHPGVNTN Hải ngoại tại Hoa Kỳ do Đại Hội
ngày 15, 26, 27- 9- 1992 vừa công nhiên thành lập tại San Jose,
California, Hoa Kỳ."
"Điều 3: Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất tại Hoa Kỳ có địa
vị như một Giáo Hội cấp quốc gia, nhưng có tư cách Đại diện toàn quyền
Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất quốc nội trong thời gian không
hạn định."
"Điều 5: Văn Phòng Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất Hải
Ngoại tại Hoa Kỳ cấp Liên bang được coi như Văn Phòng II Viện Hóa Đạo
GHPGVNTN quốc nội."
Như thế, Quyết Định số 27 của VHĐ ký ban hành ngày 10/12/1992 không
đề cập gì đến việc công nhận hay trao quyền gì của VHĐ cho các GHTN tại
Canada, Âu Châu và Úc Đại Lợi-Tân Tây Lan cả. Vậy thì, VHĐ, qua Thông
bạch hướng dẫn thi hành Giáo chỉ, có đủ tư cách và thẩm quyền để tuyên
bố giải tán các GHTN tại Canada, Âu Châu và Úc Đại Lợi-Tân Tây Lan?
Ngay cả đến việc VHĐ tuyên bố thành lập VPII-VHĐ mới và giải tán GHTN
tại Hoa Kỳ cũng đã không hợp tình và hợp lý, như trong bức Thư của Hòa
Thượng Thích Thắng Hoan, Chánh Thư Ký Hội Đồng Giáo Phẩm, đệ trình Đức
Đệ tứ Tăng Thống Thích Huyền Quang đã có thỉnh hỏi.
Theo dõi cuộc họp báo của VPII-VHĐ mới tại phòng sinh hoạt thành phố
Westminster, California, Hoa Kỳ vào trưa ngày 13 tháng 10 năm 2007, tôi
thấy có mấy điều lạ và nghịch lý xin nêu ra sau đây để chư độc giả tham
tường.
Trước câu hỏi liên quan đến Thông bạch hướng dẫn thi hành Giáo chỉ số
9 về việc giải tán các GHTN tại Canada, Hoa Kỳ, Âu Châu và Úc Đại Lợi và
Tân Tây Lan, Pháp sư Giác Đức đã trả lời một cách mập mờ rằng đây không
phải là việc giải tán các GHTN cũ, mà là tái cấu trúc cơ cấu để điều
chỉnh chính sách của GHTN trong nước trước tình hình nguy ngập của GHTN
có thể bị đàn áp nước lũ và bị tiêu diệt. Trả lời như vậy cho thấy mấy
điểm nghịch lý:
1. Nếu khẳng định là không phải "giải tán", tức là đi ngược lại
Thông bạch, trong đó có nói rõ là " Giải tán các Giáo hội Phật giáo
Việt Nam Thống nhất Hải ngoại tại Hoa Kỳ và GHPGVNTN-HN tại các châu…"
2. Vì trong Thông bạch ghi rõ là "giải tán các GHPGVNTN-HN tại Hoa
Kỳ và các châu", cho nên giải thích như vậy chứng tỏ rằng VPII-VHĐ đã cố
tình giải thích khác đi Thông bạch. Với mục đích gì? Đơn giản mà nói
là bởi vì sau khi Thông bạch công bố thì phản ứng mạnh mẽ của chư Tăng,
Ni và Phật tử hải ngoại đối với việc giải tán này, vì vậy cần phải làm
dịu công luận bằng giải thích khác đi.
3. Điều ấy cho thấy rằng Thông bạch tuyên bố giải tán các GHTN tại
hải ngoại là có vấn đề, nếu không muốn nói là hoàn toàn sai, sai từ
nguyên tắc pháp lý đến nguyên tắc đạo tình trong tinh thần thống nhất
truyền thống của GHTN. Vì vậy, mới có chuyện mấy ngày qua, Hòa Thượng
Hộ Giác gửi văn thư đến các thành viên của GHTN Hoa Kỳ cũ để triệu tập
cuộc họp. Hành động này là đã sai còn tiếp tục sai thêm. Bởi vì,
GHPGVNTNHN-HK đã bị giải tán rồi, theo Thông bạch, thì ai còn tư cách
thành viên chính thức để mà ký văn thư mời và đi tham dự cuộc họp? Nếu
người ký văn thư mời và người được mời tham dự còn có tư cách là thành
viên chính chức thì hiệu lực và thẩm quyền của Thông bạch để đâu? Qua
sự kiện trên, người biết chuyện cảm thấy giống như đang ngồi xem một màn
bi hài kịch. Điều đau lòng là màn kịch thì do một vài người soạn ra
theo tư kiến của họ, nhưng khi trình diễn thì lại gây ra bao nhiều hoang
mang, mất mát cho GHTN nói riêng và PGVN nói chung!
Trước câu hỏi liên quan đến việc đàn áp nước lũ và tiêu diệt GHTN
trong nước, ông Võ Văn Ái đã giải thích bằng cách đưa ra mấy luận chứng
sau đây để cho thấy rằng việc đó không dễ gì xảy ra, và chính quyền CS
Việt Nam cũng không dễ gì thực hiện một việc như vậy trong hoàn cảnh
ngày nay. Mấy luận chứng đó là:
- Mười mấy năm trước, khi chỉ có nhị vị lãnh đạo GH là đại lão Hòa
Thượng Thích Huyền Quang (bị câu lưu tại Quảng Ngãi) và Hòa Thượng Thích
Quảng Độ (bị câu lưu tại Thái Bình) mà GHTN cũng không bị chính quyền CS
tiêu diệt được. Ngày nay, sau Đại Hội Bất Thường tại Tu Viện Nguyên
Thiều vào tháng 10 năm 2003, GHTN đã có đủ Lưỡng Viện với trên 40 vị
Giáo phẩm và trên 20 BĐD/GHTN trong nước thì CS làm gì có thể tiêu diệt
đươc.
- Uy tín của GHTN trong chính giới Âu-Mỹ đang lên rất cao.
- Áp lực quốc tế đối với chính quyến CS Việt Nam ngày càng mạnh qua
vấn đề tự do tôn giáo và nhân quyền.
- Xu thế dân chủ toàn cầu đang được phát triển mạnh mẽ sẽ làm cho
chính quyền CS Việt Nam không thể đi ngược lại.
Mấy luận chứng nêu ra của ông VVA để trấn an công luận rằng GHTN
trong nước sẽ không bị tiêu diệt như thời kỳ cách nay mười mấy năm trước
đây nữa. Nhưng, chính luận chứng ấy đã quật ngã các tuyên bố gần đây
của PTTPGQT và Phát Ngôn Nhân VHĐ rằng sẽ có cuộc đàn áp nước lũ và tiêu
diệt GHTN trong nước. Tại sao lại có nghịch lý này? Lý do thật đơn
giản, khi đưa ra tuyên bố GHTN trong nước sẽ bị đàn áp nước lũ và tiêu
diệt bất cứ lúc nào là để tạo lý cớ cho việc "giải tán" các GHTN tại hải
ngoại. Sau khi âm mưu giải tán các GHTN hải ngoại thành công rồi, ông
VVA liền quay trở lại ca tụng thành quả đấu tranh của ông trên trường
quốc tế, rằng CS sẽ không dám đàn áp nước lũ!
Trong lời phát biểu, ông Lý Đại Nguyên đã biện hộ cho việc thành lập
VPII-VHĐ. Ông giải thích rằng trong tổ chức GH vì không có ứng cử nên
không có bầu cử như các tổ chức thế gian. Các chức vụ trong GHPG cũng
giống như bên Công Giáo La Mã là tuyển thỉnh trong hàng giáo phẩm. Rồi
ông lại nhập nhằng giải thích về tính dân chủ của GHTN nói rằng mọi
đường lối chính sách đều được đưa ra trước Đại Hội để thảo luận và quyết
định. Ông Lý Đại Nguyên là người gần gũi quý Thầy, có cơ duyên với đạo
Phật từ lâu, nhưng đáng tiếc là ông không hiểu gì về nền tảng của cơ cấu
Phật Giáo. Cơ cấu và hoạt động của tập thể Tăng già khác với cơ cấu và
hoạt động của GH, như GHTN. Vì GH là cơ cấu tổ chức được thành lập nhắm
đến mục đích đi sâu vào các hoạt động có tính quần chúng, xã hội. Cho
nên, trong cơ cấu GH bao gồm hai giới xuất gia và tại gia. GH như vậy
không thể ứng dụng đúng theo quy tắc của Tăng đoàn lấy giới luật, đạo
hạnh, hạ lạp làm chuẩn mực điều hành. GH là cơ cấu tổ chức mang tính
quần chúng và xã hội cho nên, bắt buộc phải ứng dụng theo các nguyên tắc
hoạt động của xã hội, của quần chúng, của luật pháp thế gian. Chính vì
thế, GH trong thời đại ngày nay là phải tuân hành theo các nguyên tắc
sinh hoạt tự do, dân chủ. Lẽ tất nhiên, các vị Phật tử tham gia trong
GH lúc nào cũng kính trọng chư Tăng, Ni như là thành phần của Tam Bảo.
Nhưng, thứ nhất, chư Tăng, Ni phải đóng đúng vai trò, chức năng và đạo
đức của mình; thứ hai, vai trò của Phật tử tại gia phải được tôn trọng
như là chức năng mà họ đang gánh vác trong GH. Vì vậy, trong GH có mấy
Hội đồng với vai trò và nhiệm vụ khác nhau để đáp ứng sinh hoạt có tính
quần chúng và xã hội. Chẳng hạn, Hội Đồng Giáo Phẩm là chỉ dành riêng
cho chư Tăng, Ni mà không có cư sĩ, cho nên, sinh hoạt của Hội Đồng Giáo
Phẩm không giống sinh hoạt của Hội Đồng Điều Hành và Hội Đồng Giám Sát.
VPII-VHĐ là một cơ quan GH có nhiệm vụ như một Hội Đồng Điều Hành, vì
vậy mới có cư sĩ (VVA) và nửa cư sĩ nửa tu sĩ (GĐ) tham gia. Như vậy,
sinh hoạt của VPII-VHĐ cần phải được ứng dụng tinh thần sinh hoạt có
tính quần chúng và xã hội, bao gồm tự do và dân chủ. Thế nên các chức
vụ của VPII-VHĐ đều phải được công cử bởi một Đại Hội khoáng đại của cơ
cấu VPII, giống như cơ cấu của các GHTN.
Khi được hỏi về trường hợp lá thư của Hòa Thượng Thích Thắng Hoan đệ
trình lên Đức Tăng Thống Thích Huyền Quang, pháp sư Giác Đức và ông VVA
đã nhấn mạnh đến ba điều:
1) Một vị cấp dưới mà viết thư cho người cấp trên mình mà chỉ
trích thượng cấp là tham sân si, thì là phạm thượng, vô lễ, không thể
chấp nhận.
Thực tế thư của Hòa Thượng Thích Thắng Hoan đệ trình Đức Tăng Thống
không có gì là chỉ trích Đức Tăng Thống là tham sân si cả. Hòa Thượng
Thích Thắng Hoan chỉ nêu một sự kiện trong Giáo Chỉ là có chứa đựng lời
lẽ đầy tham sân si. Nhưng Hòa Thượng Thích Thắng Hoan cũng đã xác định
rằng Hòa Thượng không nghĩ là Đức Tăng Thống đã viết và đồng thuận với
Giáo chỉ đó (hàm nghĩa rằng tác giả Giáo chỉ là phát ngôn nhân VHĐ cùng
thiểu số thời cơ tham quyền cố vị). Cho nên, không thể buộc tội Hòa
Thượng Thích Thắng Hoan là vô lễ với Đức Tăng Thống được.
2) Đã là Giáo chỉ thì tất cả Tăng, Ni và Phật tử trong GHTN đều
phải khâm tuân. Không khâm tuân tức là không muốn bảo vệ GHTN trước
tình hình nguy ngập.
Nói như vậy thì có vẻ cưỡng bức quá đáng! Nếu đúng là Giáo chỉ được
viết và ký ban hành từ một vị lãnh đạo tối cao của GH thì đúng là không
khâm tuân không được. Nhưng, nếu biết rằng Giáo chỉ ấy không phải là
do vị lãnh đạo tối cao của GH viết và ký ban hành thì làm sao có thể cúi
đầu khâm tuân được? Đừng khiên cưỡng cho rằng những ai không khâm tuân
Giáo chỉ là không muốn bảo vệ GH. Nói vậy thì chẳng lẽ phải đi ép các
tôn giáo khác, các hội đoàn thế gian khâm tuân theo Giáo chỉ để họ ủng
hộ và hậu thuẫn cho công cuộc vận động của GHTN hiện nay?
3) Việc phổ biến bức thư của Hòa Thượng Thích Thắng Hoan rộng rãi
là điều trái với nguyên tắc sinh hoạt của GH.
Vậy, ông VVA và một vài Thầy như TCL, TVL, nắm quyền thao túng GHTN
trong và ngoài nước có bao giờ suy nghĩ đến việc chính quý vị đã phá bỏ
nguyên tắc hành chánh, nguyên tắc sinh hoạt GH? Quý vị tự ý thành lập
lại cơ cấu VPII-VHĐ, tự ý tuyên bố giải tán các GHTN các nước Canada,
Hoa Kỳ, Âu Châu, Úc Đại Lợi-Tân Tây Lan, có thông qua một cuộc họp, một
văn thư giải thích, một trưng cầu ý kiến với đa số thành viên trong các
cơ cấu GH này không? Chưa có một cuộc trưng cầu ý kiến hay đại hội nào,
mà cũng chưa có một cuộc điều tra, hội ý, thảo luận với các Hội đồng
thuộc các GH, là đã ra Thông cáo báo chí, phổ biến Giáo chỉ và Thông
bạch khắp các cơ quan truyền thông đại chúng bất kể thuộc Phật giáo hay
không, bất kể thuộc tổ chức tôn giáo hay chính trị! Quý vị phá bỏ nguyên
tắc, phá bỏ giềng mối kỷ cương rồi, bây giờ quý vị trở lại hạch hỏi
nguyên tắc của các thành viên khác, như vậy là đúng hay sao?
Tôi nghĩ chư Tăng, Ni và Phật tử phải mở lòng ra mà tiếp nhận sinh
hoạt mở cửa của thời đại tin học ngày nay. Mọi việc đều có thể được
công bố rộng rãi trước công luận. Ngày nay, ngay cả các bộ luật của Tỳ
Kheo, Tỳ Kheo Ni cũng đã được phổ biến trong các websites Phật Giáo, thì
không còn gì có thể giữ kín được nữa. Nhìn trên mặt tích cực, thì đây
không hẳn là điều bất lợi mà ngược lại là đằng khác. Quả thật vậy, khi
mọi việc đều có thể phổ biến ra công luận thì mọi người, nhất là những
người có trách nhiệm với số đông cần phải xét lại khả năng và đạo đức
của mình khi ra gánh vác việc chung. Ngày nay có thể đây là vấn đề vẫn
còn khó tiếp nhận với nhiều người, đặc biệt chư Tăng, Ni, nhưng chắc
chắn là trong một thời gian gần đây thôi thì đây không còn là vấn đề nữa,
mà là việc bình thường, giống như trong sinh hoạt công cộng của xã hội
Hoa Kỳ hiện nay vậy.
Những suy nghĩ trên đây được viết ra từ tâm thức muốn đóng góp một chút
gì cho GHTN nói riêng và PGVN nói chung.
Lời thật mất lòng. Xin hoan
hỷ cho. |