bám vào Socrates.

Đức Phật một thí dụ về một bậc Thầy "tôn giáo" xuất chúng cũng cùng giáo pháp tự chứng như Socrates.

Đức Phật không phải một đấng cứu rỗi, Người Đấng Giác Ngộ. Người đã chứng được những chân về nhân sinh, Người đã đưa ra Tám Thánh Đạo để hướng dẫn con người đạt tới cùng sự giác ngộ như Người do đó thoát khỏi khổ đau..

Tương phản với những bậc Thầy xuất chúng kể trên, chúng ta phải nói rằng Giêsu hiển nhiên hiểu lầm về vai trò của một giáo pháp. Giêsu không học trò (hay đệ tử) chỉ môn đồ (hay tông đồ). điều này không phải ngẫu nhiên. Giêsu nói: "Kẻ nào "tin vào" Ta thì sẽ được sống đời đời." Không phải tin vào giáo pháp của ta tin vào chính TA. Lời tuyên xưng này không làm cho anh đượccái giải thưởng giáo dục của E. Harris Harbison. Cái Giêsu "biết" không phải sự giác ngộ, Giêsu chỉ biết Chúa Cha: "Chỉ con mới biết Cha", "Kẻ nào biết TA sẽ biết Cha", "Chỉ thể đến với Cha ta qua TA".

Bất cứ Ki-Tô Giáo thể cái khác, vẻ như ngoài mặt ràng đó một tôn giáo thuyết giáo về sự cứu rỗi một đấng cứu rỗi. Trước khi chúng ta cảm thấy chán ngấy với ý tưởng này, điều quan trọng chúng ta phải nhớ rằng hầu hết những chủ lực tinh thần lớn khác, không những không thuyết giáo về sự cứu rỗi trong vài trường hợp, còn thực sự khinh ghét ý tưởng này. Hồi Giáo một trường hợp điển hình... Người theo Hồi Giáo thấy rằng cái khái niệm Ki-Tô về một đấng cứu rỗi đã làm hạ phẩm giá của cả đấng cứu rỗi lẫn người được cứu rỗi.

Để sống đạo hạnh tiến tới Giác Ngộ, con người cần những bậc Thầy chứ không cần tới các đấng cứu rỗi. Sự khác biệt thật quan trọng. Xét về toàn diện, những tôn giáo đạo đứchay giác ngộ thì hợp với xu hướng của người Mỹ ngày nay hơn. Những tôn giáo này hai lợi thế rệt so với những tôn giáo dựa theo Thánh Kinh. Trước hết những tôn giáo này vẻ như những con đường tâm linh tự lực Điều này hợp với tinh thần độc lập tự tin của người Mỹ. Tuy rằng các bậc Thầy xuất chúng rất đáng quý trong cáctôn giáo này, nhưng họ cũng thể được để qua một bên, con người thể tự học lấy. Người ta không thể tự cứu rỗi trong tôn giáo dựa vào Thánh Kinh. Lợi thế thứ nhì của các tôn giáo giác ngộ đạo đức những tôn giáo này thể dẹp bỏ phần lớn cái mưu toan thần học. Nếu thực sự cácThần - trong Phật Giáo vẻ như không hề - thì vai trò của các Thần những bậc Thầy hữu ích (nhưng thể bỏ qua), hoặc những tưởng hay những nhân vật gương mẫu. Chân nằm trong giáo pháp chứ không nằm trong ông "Thầy - Cứu rỗi."

3

Sự phân tích trên của Giáo O’Brien rất phù hợp với nhận định của giáo đại học người Đức, Hermann Samuel Reimarus, trong thế kỷ 18. Theo giáo Reimarus thì chúng ta thể phân biệt một cách tuyệt đối những điều viết bởi các tông đồ những điều giảng dạy thực sự của Giê-su. Tất cả những điều giảng đạo của Giê-su nằm trong hai câu ý nghĩa y hệt nhau: “Hãy thống hối, tin vào Kinh Thánh” hoặc, một nơi khác “Hãy thống hối, Nước Thiên Đàng sắp tới” (Albert Schweitzer, The