su và Maria ra sao. Mỗi khi có tin như vậy, thiên hạ lại đổ xô đến nơi mà người ta cho rằng Giê-su hay đức Mẹ Maria đã hiện ra, quỳ lạy van vái. Người nào đến coi mà tỏ ý nghi ngờ liền bị những tín đồ cuồng tín mạ lỵ hành hung. Đó là tình trạng xảy ra ngay trên đất Mỹ, một đất nước được coi là văn minh tiến bộ nhất. Tình trạng này phản ánh trình độ tôn giáo của những tín đồ Ki-Tô luôn luôn tự cho là mình đang theo một tôn giáo thiên khải, không như các tôn giáo mê tín dị đoan khác.
Tưởng chúng ta cũng nên nhớ, gần đây có những nhân vật như James Jones, David Koresh, cùng mang một bệnh chứng tâm thần hoang tưởng như Giê-su ngày xưa, đều thuộc làu Thánh Kinh và nghĩ rằng mình là hiện thân của Giê-su, mang trên người chức năng cứu thế. Kết quả là những thảm cảnh xảy ra ở Jonestown và Waco làm cho hàng trăm con người ngu muội tin theo bị chết thảm. Ở Phi Luật Tân, mỗi năm đến ngày lễ Phục Sinh đều có người tình nguyện chịu đóng đinh trên thập giá vài tiếng đồng hồ giống như Giê-su ngày xưa, tin rằng làm như vậy để cứu nhân loại, đến nỗi một Tổng Giám Mục địa phương phải than rằng: “Nếu tôi ngăn cản sự mê tín này, họ sẽ ném đá cho tôi chết.”
Theo những kết quả nghiên cứu sâu rộng về Giê-su, nếu Giê-su chỉ là một người như mọi người khác, với những giới hạn của một con người, thì khi đánh giá một nhân vật có tên tuổi trong lịch sử, chúng ta phải xét đến những khía cạnh đạo đức, trí tuệ và ảnh hưởng của nhân vật đó trên nhân loại. Đạo đức và trí tuệ của Giê-su, chúng ta có thể suy ra từ Thánh Kinh. Còn ảnh hưởng trên nhân loại thì chúng ta phải xét đến lịch sử Ki Tô Giáo nói chung, Ca-Tô giáo nói riêng. Vì, những gì mà Ki Tô Giáo mang đến cho nhân loại trong hai ngàn năm nay đều là nhân danh Giê-su. Dù Giê-su có muốn hay không, Giê-su cũng không thể từ bỏ trách nhiệm của mình là nguồn cảm hứng cho Ki Tô Giáo. Và, theo như nền thần học Ca-tô thì tất cả những hành động của giáo hội Ca-tô là do Thánh Linh, hay đức Chúa Thánh Thần, một bộ mặt khác của Giê-su, hướng dẫn, chỉ đạo.
Thứ nhất, về vấn đề đạo đức và trí tuệ của Giê-su thì không một người nào trong giới trí thức không biết đến nhận định của Bertrand Russell, một triết gia và khoa học gia nổi tiếng trên thế giới trong thế kỷ 20:
Riêng tôi, tôi thấy trong cả hai lãnh vực trí tuệ và đạo đức, Chúa
KiTô không thể đứng ngang hàng với những vĩ nhân khác của lịch sử.
Tôi cho Đức Phật Thích Ca Mâu Ni và Socrate đứng cao hơn Ngài
trong hai lãnh vực này.
36
Và, không phải chỉ có mình Bertrand Russell nhận định như trên mà giám mục John Shelby Spong cũng đưa ra một nhận định tương tự như sau:
Có những đoạn trong 4 Phúc Âm mô tả Giê-su ở Nazareth như là
một con người thiển cận, đầy hận thù, và ngay cả đạo đức giả.
37
Và, nhận xét về một vài trong số nhiều hành động của Giê-su được mô tả trong Tân Ước, giám mục Spong đưa ra ý kiến:
Chúng ta có thấy hấp dẫn đối với một Chúa (Giê-su) phải giết cả
một bày heo (vào khoảng 2000 con. TCN) để đuổi một con quỷ ra khỏi
thân người hay không? Chúng ta có nên khâm phục và kính trọng
người mà chúng ta gọi là Chúa đã nguyền rủa một cây sung khi nó
không ra trái lúc trái mùa không?..
Cuốn Thánh Kinh đã làm cho tôi đối diện với quá nhiều vấn đề
hơn là giá trị. Nó đưa đến cho tôi một vị Thần mà tôi không thể kính
trọng, đừng nói đến thờ phụng.
38
Tại sao Bertrand Russell, giám mục Spong, và không biết bao nhiêu người khác nữa, lại chê trí tuệ của Giê-su? Vì trong Thánh Kinh có nhiều bằng chứng