chương của một cuốn sách. Do đó tôi chỉ có thể tóm tắt vài kết quả nghiên cứu điển hình mà ngày nay tuyệt đại đa số những nhà nghiên cứu đều đồng ý.
Trước hết là kết luận của Douglas Lockhart trong cuốn Cái Mặt Đen Tối Của Thiên Chúa:
Trong chương 14 chúng tôi đã cứu xét khía cạnh nhân bản của
Giê-su và kết luận rằng ông ta cũng là một người như mọi người khác.
Ông ta cũng không thoát ra khỏi những tình cảm như giận dữ, đau
đớn, khát, mệt mỏi, buồn rầu, sợ hãi và sự chết. Ông ta cũng phạm
phải những lỗi lầm; điều này có nghĩa là kiến thức của ông ta cũng là
kiến thức của con người, hệ thống tín ngưỡng của ông phản ánh nền
văn hóa và thời đại khi ông sinh ra. Ông ta không có một kiến thức
nào về vật lý hiện đại. Ông ta không biết đến những siêu vi trùng
(virus) hay vi trùng hay thuốc sát trùng, không biết gì về động cơ nổ,
và không thể dạy con người là Hỏa Tinh di chuyển trên một quỹ đạo
hình ellip. Xét toàn thể, đây là một sự hạ giá tất cả những gì mà
người ta thường nói về ông (nghĩa là tư cách thần thánh của Giê-su. TCN).
Nhưng không phải là một sự bác bỏ. Không dễ gì bác bỏ cái con
người quá đặc biệt này mà ý thức độc nhất về Thiên Chúa đã tách
riêng ông ta ra khỏi đám người sùng tín cùng thời. Thật vậy, ông ta
thật là đặc biệt, và chắc chắn là duy nhất, nhưng không đến độ mà
chúng ta phải tưởng tượng quá mức đến độ như toàn hảo hay toàn trí
mà các tư tưởng gia Ca-Tô đề xuất về sau.”
30
Tiến sĩ Hugh J. Schonfield, một học giả chuyên về khảo cứu Thánh Kinh (Biblical scholar) đã nghiên cứu về nhân vật Giê-su trong 40 năm và cho ra đời, ngoài những tác phẩm nổi tiếng khác, hai cuốn sách bán chạy nhất: cuốn The Passover Plot trong đó tác giả trình bày những chi tiết rút từ Thánh Kinh và từ những Cuộn Kinh Nơi Biển Chết (Dead Sea Scrolls) mới tìm thấy và chứng minh rằng Giê-su đã tự mình xếp đặt những chuyện như : bị bắt, bị đóng đinh trên thập giá, rồi sống lại v..v.. để phù hợp với điều tiên tri về đấng cứu thế trong Cựu Ước; và cuốn Those Incredible Christians trong đó tác giả tái tạo lịch sử 150 đầu tiên của Ki Tô Giáo và giải thích tại sao một phong trào bắt nguồn từ quan niệm về một Cứu Tinh của dân tộc Do Thái, tranh đấu để tồn tại trong dân gian, đã biến thành một tôn giáo không bao giờ có trong ý định của Giê-su và trái ngược với chính những điều giảng dạy của Giê su, trong tôn giáo này Giê-su được thờ phụng như một Thiên Chúa. Tác giả viết, Those Incredible Christians, trang xi:
Trong cuốn Âm Mưu Trong Ngày Lễ Vượt Qua (The Passover Plot),
sau khi nghiên cứu kỹ và lâu dài tôi đã bác bỏ bức tranh mô tả truyền
thống về Giê-su và chứng tỏ rằng ông ta là một người Do Thái, ở một
tình trạng tâm lý trong lịch sử Do Thái, đã can đảm, kiên trì, và với sự
nhận thức sâu xa, hành động với sự tin tưởng rằng ông ta là đấng cứu
thế mà dân tộc đau khổ của ông đang chờ đợi. Tôi đã chứng tỏ rằng
ông ta là một người có một đức tin, nhưng chỉ là một người thường, một
người đã dùng sự thông minh tự nhiên của mình để mang lại những kết
quả của những điều tiên tri mà trong thời đại của ông, ông ta tin rằng
chúng phải được hoàn thành.
31
Nhận định của Tiến sĩ Schonfield như trên rất phù hợp với những kết quả nghiên cứu về khía cạnh tâm thần của Giê-su. Thật vậy, ngày nay, qua các công cuộc nghiên cứu Thánh Kinh để tìm ra con người thực của Giê-su, đa số học giả đã cho rằng nhiều chuyện trong Thánh Kinh là những chuyện hoang đường, và đối với