●   Bản rời    

Mười Điều Bí Mật Mà GHLM Hy Vọng Bạn Đã Quên: 8 - Linh mục Jozef Tiso

Mười Điều Bí Mật Mà Giáo Hội La Mã Hy Vọng Bạn Đã Quên

dịch từ "10 Secrets The Catholic Church Hopes You’ve Forgotten"

NATHAN WOLD

http://sachhiem.net/NMQ/NMQ78_08.php

12-Jul-2017

8. Linh Mục Jozef Tiso

tiso and hitler

Giáo Hội La Mã nổi tiếng vì đã cấu kết với bọn phát xít trong thời Đệ Nhị Thế Chiến, nhất là với Mussolini do việc ký Thỏa Hiệp Lateran. Tuy nhiên, ít có người biết rằng nhà độc tài phát xít này thực sự là đang hành nghề linh mục.

Trước khi ông Jozef Tiso trở thành nhà độc tài, ông  đã hành xử rất khôn ngoan ở trong một chủng viện có tiếng tăm ở Kinh Thành Vienna và được Giáo Hội La Mã phong chức linh mục. Linh-mụcTiso lúc đó làm việc như một linh mục phụ tá trước khi trở thành vị giám đốc tinh thần của một trong những chủng viện lớn nhất ở nước Slovakia. Chẳng bao lâu,Tiso lao vào hoạt động chính trị nhưng chỉ là hoạt động phụ. Ông gia nhập đảng Phát Xít ở Slovakia và nắm giữ vai trò chủ bút của một tờ báo ở Slovakia. Trong tờ báo này, ông đã cho đăng một  loạt bài  chống Do Thái hết sức quá khích trong những ngày tháng Đức Quốc Xã tàn sát người Do Thái bằng cách thiêu sống họ.

Không bao lâu Titô trở thành một trong các nhà lãnh đạo của Đảng Phát Xít Nhân Dân Slovak. Linh-mục Titô và những người bạn tâm giao của ông đi theo khuynh hướng cực hữu với Đảng Đức Quốc Xã bao trùm luôn cả chủ nghĩa quốc gia của giới tu sĩ Ca-tô và chủ nghĩa phát xít do chính ông Titô đề xướng là phe hữu của đạo Ca-tô.

Năm 1925, Linh-mụcTiso được bầu chọn vào quốc hội Slovakia, nhưng rồi ông leo lên nắm giữ vai trò của một nhà độc tài khi Đức Quốc Xã chiếm đóng vùng Sudetenland vào năm 1938. Titô mau chóng thiết lập chế độ độc tài và liên minh với Đảng Đức Quốc Xã. Slovakiia trở thành nước Cộng Hòa Slovakia, một chính quyền bù nhìn của Đức Quốc Xã.

Trong thời gian này, 16 trong số 63 dân biểu trong Quốc Hội Slovakia là linh-mục. Vì thế mà quốc hội này đã  mau chóng thông qua luật chống Do Thái. Như vậy là Slovakia trở thành quốc gia đầu tiên khởi sự lưu đày cư dân người Do Thái vào các trại tập trung dưới quyền quản trị và xử lý của Đức Quốc Xã và tiến hành hữu hiệu việc thiêu sống người Do Thái.

Theo cuộc kiểm tra vào tháng 12 năm 1940, có  88,951 người Do Thái ở Slovakia vào lúc đó. Thứ nhất, nước Slovakia của Tiso đã gửi 20,000 người Do Thái cho Đức Quốc Xã để sử dụng trong các trại lao động trước khi họ bị sát hại. Vào khoảng tháng 6 năm 1924 (1942?) có vào khoảng 52 000 người Do Thái  ở Slovakia bị bắt đưa đi lưu đày trong đó có tới 60 phần trăm là người Do Thái. Phần lớn các nạn nhân này bị đưa đến Auschwitz, rồi họ bị Đức Quốc Xã sát hại ở đó.

Hitler chứng kiến một trong những bài diễn văn của Tiso trong năm 1942 trong đó hắn ta cổ võ cho kế hoạch lưu đày người Do Thái của hắn ta. Sau bài diễn văn này, Hitler đưa ra nhận xét, “thích thú biết bao khi thằng nhóc linh mục Tiso gửi cho chúng ta những người Do Thái!

Tiso bị truất quyền vào năm 1944 trong thời gian quốc hội Slovakia nổi loạn. Ngay trước khi bị lật đổ, đài phát thanh của Vatican loan tin rằng Linh-mục Tiso về hưu và nắm giữ vai trò như một đức ông cho giáo triều Vatican, “nhờ những hoạt động chính trị.” Sau khi nước Slovaki được Liên Sô giải phóng thoát khỏi ách thống trị của Đức Quốc Xã  và năm kế đó (1945), Linh-mục Tiso bị quân đội Hoa Kỳ bắt giữ vào tháng 5 năm 1945. Năm 1947, hắn  ta bị xử tử về tội phản nghịch và bị thắt cổ cho chết vào năm 1947.

Trong suốt thời gian hoạt động chính tri, Tiso vẫn hành nghề linh mục.

Tiso không những chỉ là một nhà độc tài khởi đầu từ ở trong một chủng viện để trở thành một linh mục. Nhà độc tài Joseph Stalin của Nga sô cũng theo học để trở thành một tu sĩ Ki-tô Chính Thống Giáo trong một chủng viện của Nga, Chủng Viện Tiflis Spiritual.

Nguyễn Mạnh Quang (dịch)

(xem mục kế tiếp) 10 - 9 - 8 - 7 - 6 - 5 - 4 - 3 - 2 - 1

___________________

Nguyên văn Anh ngữ:

8.-/ Jozef Tiso

Nguyên văn: The Catholic Church is known to have allied itself with fascists in World War II, most notably with Mussolini by signing the Lateran Treaty. However, one lesser-known fascist dictator of the time was actually a practicing Catholic priest.

Before Jozef Tiso got into the dictator game, he cut his teeth in a prestigious seminary in Vienna and became an ordained Catholic priest. Father Tiso then worked as an assistant priest before becoming the Spiritual director of one of Slovakia’s largest seminaries. Soon, Tiso began to moonlight in politics. He joined Slovakia’s fascist party and served as an editor of a Slovakian newspaper in which he published a series of extremely anti-Semitic articles in the run-up to the Holocaust.

It wasn’t long before Tiso became one of the leaders of the fascist Slovak People’s Party. Father Tiso and his confidants shifted the party to the hard right in line with the nearby Nazi party, embracing the clerical nationalism and fascism inspired by Tiso’s own brand of right-wing Catholicism.

Father Tiso was elected into Slovakia’s parliament in 1925, but he would ascend to the role of dictator when Nazi Germany occupied Sudetenland in 1938. Tiso swiftly established a dictatorship and made an alliance with the Nazi party. Slovakia was turned into the Slovak Republic, a puppet state of Nazi Germany.

During this time, 16 of 63 members of Slovakia’s parliament were priests. Slovakia’s fascist parliament quickly began passing anti-Jewish legislation. Slovakia then became the first country to begin deporting its Jewish residents to concentration camps run by Nazi Germany, effectively setting the Holocaust into motion.

According to a December 1940 census, there were 88,951 Jews in Slovakia at the time. First, Tiso’s Slovakia sent 20,000 Jews to the Nazis to be used in work camps before they were killed. By June 1924, around 52,000 Jews were deported from Slovakia—almost 60 percent of Slovakia’s Jewish population. Most were sent to Auschwitz, where they were murdered by the Nazis.

Hitler witnessed one of Tiso’s speeches in 1942 in which Tiso touted his Jewish deportation scheme. After the speech, Hitler remarked, “It is interesting how this little Catholic priest Tiso is sending us the Jews!”

Tiso was removed from power in 1944 during the Slovak National Uprising. Just before being ousted, the Vatican radio told its listeners that Father Tiso retired in his role as a monsignor for the Vatican, “owing to his political activities.” After Slovakia was liberated from Nazi control by the Soviet Union the next year, Father Tiso was captured by American troops in June 1945. He was hanged for treason in 1947.

Throughout the entirety of his political career, he remained a practicing Catholic priest.

Tiso isn’t the only dictator to start off as an aspiring priest in seminary. USSR dictator Joseph Stalin also studied to become a priest at Russia’s leading Orthodox seminary, the Tiflis Spiritual Seminary.

Source: http://listverse.com/2015/03/10/10-secrets-the-catholic-church-hopes-youve-forgotten/